رابطه دین با تمدن و نقش دین در پیدایی یا توسعه تمدن‌ها، موضوعی است که در اندیشه بسیاری از نظریه‌پردازان و مورخان و برخی از دین‌پژوهان انعکاس یافته و طیف متنوعی از صاحبان دیدگاه‌های موافق و مخالف را در برگرفته است. این نوشتار تلاشی است برای واکاوی نسبت دین با تمدن در اندیشه مالک بن‌نبی، اندیشمند معاصر الجزایری. وی از معدود اندیشمندان مسلمانی است که نقطه ثقل مطالعات و آثار خود را بر موضوع تمدن قر...

محوریت سیرۀ نبوی در فرهنگ و تمدن اسلامی، که شامل نقش واسطه‌ای پیامبر(ص) در دریافت آموزه‌های وحیانی و صورت‌بخشی بشری، اجتماعی، و فرهنگی ـ تمدنی به آن است، ایجاب می‌کند که اولاً وجوه مختلف این سیره شناخته شود و ثانیاً اصول انسان‌شناختی، اخلاقی، جامعه‌شناختی و به‌طور کلی، کارکردی آن در فرهنگ و تمدن اسلامی، برای فرهنگ‌سازی و تمدن‌سازی استخراج گردد. این مهم جز با توجه به بایسته‌ها و شناسایی انواع مناب...

این مقاله به بررسی تأثیر سیاست گردشگری بر دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران  در آسیای مرکزی از سال 2017-1990 م ی­پردازد و به عوامل مؤثر در تأثیرگذاری سیاست گردشگری بر دیپلماسی فرهنگی ایران اشاره می­ کند. جمهوری اسلامی ایران در منطقه آسیای مرکزی علاوه بر برخورداری از ویژگی های فرهنگی و تمدنی و تاریخی از موقعیت های جغرافیایی و ژئوپلتیک هم بهره مند است که این امر می‌تواند موجب تقویت و گسترش رواب...

مهاجرت تدریجی ایرانیان به هند، نفوذ اولیه آنان در دربار فرمانروایان محلی و کسب قدرت سیاسی که از دهه های میانی قرن هشتم آغاز شد به ماندگاری آن ها تا قرن سیزدهم هجری در دولت گورکانیان انجامید. برخی از این مهاجران در دربار گورکانیان به ویژه دوران پادشاهی اکبر، جهانگیر و شاه جهان، عنوان منصب دار که یک مقام نظامی بود کسب کردند و منشا اثر مهم در مظاهر مختلف فرهنگی و تمدنی از جمله معماری شدند. با این ...

ایجاد جامعه‌ی آرمانی در مقیاس تمدنی آن ریشه در آموزه های قرآنی داشته و نقش تربیتی نخبگان جامعه در شکل گیری چنین جامعه‌ای مهم و راهبردی می باشد. جامعه آرمانی بر اساس آموزه‌های دینی، خاستگاهی متناسب با شأنیت انسان دارد؛ که در نظام احسن خلقت تبلور یافته است. این مقاله بر آن است که رهیاف های وصول به جامعه‌ی آرمانی، و در نهایت شکل گیری تمدن اسلامی توسط نخبگان، را ترسیم نماید. برای این پژوهش از روش م...

شخصیت ابراهیم(ع) در قرآن با ابعادی همچون «پدر و تبار عالی»، «پدرِ ذریه و امّت بسیار» و «صاحب دعا و دعوت‌های سرنوشت‌ساز» معرفی شده است.  او پیامبر احتجاج‌هایبرهانی و پیشوای خردمند و محترم نزد ملل و نحل مختلف است و از جمله دعاهای حضرت ابراهیم(ع)، داشتن ذریه‌ای مؤمن و مسلم و باقی ماندن زبانی گویا و صادق پس از اوست. از نگاه قرآن و روایت‌...

رابطه میان سطح تحلیل و اجتهاد (به معنای نظریه‌پردازی) از موضوعات مهم در علوم اجتماعی است. در این نوشتار تلاش می‌شود نشان داده شود که میان سطح تحلیل و تفکر و اجتهاد رابطه‌ای خاص وجود دارد و استفاده از هر سطح تحلیل بر استنباط‌ها و برون‌دادهای اجتهادی تأثیرگذار خواهد بود. اساساً این سطح تحلیل است که میزان اهمیت و اولویت مسائل را برای متفکر و مجتهد مشخص می‌کند. در این مقاله، مقام تبیین رابطه این دو،...

دیدگاه نصر در مورد تمدن ، حکایت از پارادایم جدیدی در تعریف تمدن دارد؛ اوبرخلاف طیف قدیم یتر نظریه پردازان عرصه تمدن، فرهنگ درون تمدنی و هویتمستقل فرهنگی را شاخصه و مبنای شکل گیری تمدنها و مرزبندی های تمدنی به شمارمی آورد؛ بر این اساس وی تمدن ها را مبتنی بر جوهرۀ فرهنگی آنها، به تمدن سنتی وتمدن مدرن تقسیم بندی می کند؛ از این منظر، هر امری در تمدن های سنتی مبتنی برنوعی ارتباط با ماوراء الطبیعه و ...

زیستن در عصر صورت‌‌بندی‌های نوین اجتماعی، بدون ارتباط با دیگر عناصر فرهنگی و تمدنی، تقریباً ناممکن به نظر می‌رسد. امروزه دستیابی به پیشرفت و توسعه نیز مستلزم برخورداری از سطحی مؤثر از همکاری‌ها و تعاملات برون‌مرزی است. از لحاظ فلسفی و تاریخی، نهاد دانشگاه، هم از منظر کارکردی و هم از منظر رویکردی، دارای سابقه‌ای طولانی در زمینه ارتباطات، تبادلات و نزدیکی ملت‌ها و فرهنگ‌ها به شمار می‌رود. یکی از م...

هدف از این پژوهش پاسخ دادن به این سوال است که چند پارگی فرهنگی چه تاثیری بر توسعه سیاسی در ایران معاصر داشته است؟ چند پارگی فرهنگی که ناشی از تعارضات بوجود آمده در حوزه فرهنگ می باشد، شامل شکافهای مختلف اجتماعی می باشد. از آنجا که شکافهای تمدنی دست کم به اندازه سایر شکافهای فرهنگی بر تحولات سیاسی، اجتماعی معاصر ایران اثرگذار بوده اند ، بیشتر بر آنها تاکید کرده و با این دید تاریخ معاصر ایران را ...