در میان قوای ادراکی نفس، حس مشترک وضعیت ویژه ای دارد. ارسطو بی آنکه از آن تصویری ارائه دهد، کارکرد هایی چون ادراک محسوسات مشترک و بالعرض و تشخیص وجوه تمایز میان اشیا و ادراک احساس را به آن نسبت می دهد. در حالی که ارسطو به صراحت تلقی از حس مشترک را به عنوان قوه ای در کنار حواس پنج گانه رد کرده است، ابن سینا و پیروان او آن را به عنوان یکی از حواس باطنی مورد توجه قرار می دهند و برخی از نقش های نفس...

رابطه حکومت و مردم مسأله انسان است که اندیشه غالب متفکران بزرگ را به خود مشغول داشته است. مولانا محمد بلخی نیز این مسأله را در سراسر آثارش مطرح ساخته و با تأکید بر ویژگی هایی چون عدالت، دانش، فضیلت و معنویت که بیانگرصلاحیت حکومت اند حکومت مطلوب را حکومت باطنی و معنوی می داند که پی آمدش حکم راندن بر دلهاست. رهبر چنین حکومتی ولی خدا (انسان کامل )است که حکمرانی اش مظهر شاهی و تدبیر اوست و نمونه عی...

غزالی لذت را به ادراک ملایم تعریف کرده و برای آن اقسام مختلفی بیان می­کند که عبارتند از: لذت حسی و قلبی، لذت حسی و غیر حسی، لذت ظاهری و باطنی، لذت حسی و عقلی، لذت عقلی و بدنی. او چگونگی تکوین و تکامل لذات در انسان را ضمن پنج مرحله تبیین می­کند و پنج عاملِ تفاوت از ناحیه قوه مدرکه، تفاوت از ناحیه ادراکات، تفاوت در معانی مدرَکه، تخالف نوعی و تخالف از حیث قوت و ضعف را به­عنوان ملاک­های تمایز لذات بی...

تجسّم و تمثّل اعمال، از پیچیده ترین مباحث معاد است که آرای پرشماری در مورد عقلانی بودن یا نبودن آن وجود دارد؛ حتی برخی از متکلمان به دلیل اعتقاد به عرض بودن اعمال و عدم قابلیت عرض برای بقا، به لحاظ عقلی منکر تجسم اعمال شده اند. هر شیء، عقیده، عمل و موجودی در سه عالم ماده، مثال و عقل، یک حقیقت واحدی دارد که آن حقیقت در هر یک از این عوالم، متناسب با شرایط آن عالم، صورت و حالت خاصی به خود گرفته است ...

امامت ابراهیم (ع) از موضوعاتی است که در معنا و حقیقت آن دیدگاه های گوناگونی از سوی مفسران مطرح شده است. این نوشتار با بررسی چهار دیدگاه: امامت به معنای نبوت، رهبری سیاسی،پیشوایی پیامبران و راهنمایی باطنی به نقد و ارزیابی آنها پرداخته و خود با ارائه دیدگاه پنجمی (امامت به معنای پیشاهنگی در عمل) بر این باور است که این دیدگاه با آیات قرآن سازگارتر می نماید.

این مقاله به بررسی تفسیر عرفانی و ریشه های آن می پردازد. نویسنده در آغاز به توضیح مفاهیم مورد بحث پرداخته. در این راستا عناوین: تفسیر و تطبیق، تأویل و تنزیل، زبان عرفان، زبان قرآن را توضیح می دهد. آنگاه از شیوه های تفسیر سخن می گوید. تفسیر عرفانی و تفاوت آن با تفسیر باطنی را با بیان نمونه هایی از تفسیر عرفانی تبیین می کند. ریشه های تفسیر عرفانی موضوع دیگری است که نویسنده به تحلیل آن پرداخته و د...

معادن بخشی از ثروت ملی و از مشتقات لایه های بیرونی و درونی زمین است. از نظر حقوقی فرض های مختلف مالکیت عمومی، مباحات و مالکیت خصوصی برای معدن مطرح شده است. ممنوعیت و محدودیت بهره برداری از معادن توسط بخش خصوصی هر چند برای توزیع عادلانه درآمد و ثروت بین مردم ضرورت دارد، اما این مطلق گرایی گاهی موجب عدم استفاده از توان بخش خصوصی و در نتیجه ناشناخته ماندن بسیاری از معادن کشور و جلوگیری از توسعه و ...

گروهی از دستوریان و زبان شناسان براین باورند که فعل مرکب در زبان فارسی وجود ندارد. گروهی دیگر وجود آن را بدیهی دانسته و در مورد گونه های آن و شیوه های تشخیص آن بحث می کنند. بحث هایی نیز در مورد اینکه استفاده از کدام یک از این گونه های فعلی بهتر است، صورت می گیرد. هر کدام ازین صاحب نظران دلائل ویژه خود را اقامه می کنند. یکی از دیدگاه های شاخص در این زمینه، آرای محمدرضا باطنی است که در این مقاله ...

  رمان « کوری» مشهورترین اثر خوزه ساراماگو، نویسنده نامدار پرتغالی است. این اثر که در حوزة رئالیسم جادویی نگاشته شده، داستان مردمان شهری است که بیشتر آنها در فاصله زمانی کوتاه کور می شوند، بدون اینکه از پیش علت خاصی برای کوری آنها شناخته شده باشد. این نوع کوری مثل فرو رفتن انسان است در یک حوض شیر؛ کوری سفید. نویسنده می خواهد با تمثیل کوری سفید، کوری باطنی آدمیان را گوشزد نماید...

هدف پژوهش حاضر، مقایسة تطبیقی امثال، در دو زبان کردی و فارسی است. کمک به شناخت اشتراکات فرهنگی دو زبان یاد شده، از دیگر اهداف این پژوهش است و این امر به نوبة خود می تواند زمینة بهبود ارتباطات انسانی را در دو زبان یادشده فراهم کند؛ زیرا شناخت اشتراکات فرهنگی اقوام ازجمله امثال و حکم‏، زمینة تفهیم و تفاهم بهتر را فراهم می سازد و درنتیجه می تواند به همبستگی بیشتر و وفاق ملی کمک کند. در این راستا س...