تعیین هر یک از سوره های نصر، مائده و توبه به عنوان آخرین سوره نازل شده، همواره یکی از مسائل اختلافی میان قرآن پژوهان بوده است؛ به ویژه آنکه بخش های مهمی از آیات این دو سوره که قراین قوی تری برای «آخَرُ ما نُزل» واقع شدن دارند، در تعارض با یکدیگر قرار گرفته و مفسران را به خصوص با عنایت به نقل ها و فهرست نزول های متفاوت، دچار چالش و سردرگمی کرده است. در این نوشتار با توجه به قراین برون متنی همچون رو...

یکی از بایسته های پژوهشی در تفسیر، تفسیر تطبیقی روایی آیات کریمه قرآن است. موضوع این پژوهش، تفسیر تطبیقی روایی سوره های معارج و نوح از دیدگاه اهم تفاسیر امامیه و اهل سنت است که تا کنون پژوهش خاصی در این باره صورت نگرفته است. از این رو، دو تفسیر روایی مهم از فرقین، یعنی نورالثقلین نوشته مرحوم حویزی از امامیه و درالمنثور تألیف سیوطی از اهل سنت، به عنوان محور بحث قرار گرفته است. در این پژوهش، ابت...

استفاده از الگوهای زبان‌شناختی در بررسی سبک متون مختلف، اعم از ادبی و غیرادبی، می‌تواند سبک‌شناسی فارسی را از ورطة تکرار روش‌های سنّتی بیرون آورد و آن را وارد مسیری نو کند. مسیری که منجر به پویایی بیش‌تر و کاربردی‌تر شدن این دانش می‌شود. به این منظور، در پژوهش حاضر تلاش کرده‌ایم تا با به‌کارگیری چارچوب نظری دستور نقش‌گرای نظام‌مند هلیدی، مشخصاً فرانقش متنی، به سبک‌شناسی حکایت‌های تفسیر سورة یوسف ...

چکیده امروزه مطالعات میان‌رشته‌ای در تمامی علوم به‌ویژه علوم انسانی از اهمیّت زیادی برخوردارند. از جملة این مطالعات، می‌توان به مطالعات بین‌رشته‌ای علوم قرآنی و زبان‌شناسی اشاره کرد. هدف از پژوهش حاضر، ارائة یک نظریّة معنایی نظام‌مند برای توجیه روابط متنی موجود در قرآن می‌باشد. در این پژوهش، پژوهندگان به دنبال بررسی انسجام، پیوستگی و روابط متنی در سورة احقاف می‌باشد. بدین منظور، علاوه بر نظریّة ان...

ع تحلیل گفتمان اندیشه­های محوری اقبال لاهوریبا تأکید بر«اجتهاد، تفکر خودی و حکومت اسلامی» علی ضامنی پور[1]- محمدمهدی زاده[2] چکیده: ظهور دوران مدرن و نفوذ استعمار درکشورهای شرقی هم خواری بود و هم نعمت. خواری از آن جهت،که به از دست دادن سرمایه­های گذشته و رفتن به زیر یوغِ کشورهای غرب انجامید، انجامی نیک بود از آن رو که باعث شد به سکوت و رکودِ چندصد ساله خود پی ببرند. پیشتاز این بیداری در میان ...

در این پژوهش وضعیت استناد در نشرپات معنبر فارسی دانشگاه نهران که نا یایان گردآوری داده های پژوهش (پایان فروردین 82) حداقل یک شماره های مربوط به سال 1380 آنها انشار یافته، مورد مطالعه قرارگرفته است. یافته ها بیانگر آن است که 90، درصد نشربات مورد بررسی پیروی ازشیوه استناد شناخته شده ای را توصیه کرده اند یا در راهنمای نگارش خود حداقل. یک قاعده در زمینهء استناد در متن،- ساختار مآخذ، با نظم منابع در...

سیستم‏های مدیریت دانش، کیفیت و بازدهی دانش استفاده شده در فرایند تصمیم‏گیری را بهبود می بخشند. حدود 80 درصد اطلاعات سازمان‏ها در فرمت‏های متنی هستند؛ به همین علت متن‏کاوی آن هم در حوزۀ مدیریت دانش زنجیرۀ خدمات، بسیار مفید و با اهمیت است. به طور مثال، یکی از کاربرد‏های مهم متن‏کاوی به منظور مدیریت منابع روی خط اسناد دیجیتال و تجزیه و تحلیل اسناد درون سازمانی به کار برده می‏شود. پژوهش حاضر به اسن...

ونزبرو در کتاب مطالعات قرآنی، دو معیار سبک و کارکرد را برای گونه‌شناسی متون کهن تفسیری قبل از طبری ارائه کرد. او با شناسایی دوازده ابزار تفسیری و وام‌گیری اصطلاحاتی از آثار تفسیری یهود، تفاسیر کهن قرآن را به پنج گون? داستانی، فقهی، متنی، بلاغی و تمثیلی تقسیم کرد. وی براساس تحلیل ادبی زمان پیدایش این گونه‌ها، جز گون? ‌اخیر را با همین توالی تاریخی می‌داند. در این مقاله ضمن مروری بر گونه‌شناسی و ت...

برپایه رویکرد بلاغت جدید و بهره گیری از نظریّه امپسن در باب ابهام، نباید ابهام در کلمه و کلام حافظ را پیش فرضی صرفاً هنری تلقّی کرد، بلکه وقایع شگفت قرن هشتم حافظ را ناگزیر ساخته است تا از روی درایت و فهم موقعیّت، ترفند ابهام را هم در بُعد هنری و هم در بُعد عقلانی در غزل هایش به کار گیرد. اصولاً مقوله ابهام در غزل های حافظ مکث و سکوت معنادار و اندیشمندانه ای است که وی آگاهانه بدان دست یافته و آگاهانه ...