روایت شناسی علمی است که به درک و فهم تازه از آثار روایی کمک شایانی می نماید. البته روایت نه تنها در بستر داستان که در متن زندگی وسایر متون چون تاریخ روزنامه و زندگی نامه ها نیز جاری است. نگارنده در این رساله کوشیده است تا با تعریف روایت وطرح نظریات اصلی در این زمینه وتطابق این نظریات با چند رمان فارسی دریچه ای کوچک برای اشنایی با این علم بگشایید و نگاهی تازه به برجسته ترین متون ایرانی بیفکند. ...

روح­العاشقین شاه شجاع اثری غنایی از نوع ادبی ده­نامه­هاست که بین قرن­های هفتم تا دهم هجری رواج­گونه­ای داشته است. این نوع ادبی عاشقانه، از ترکیب مثنوی و غزل ساخته شده و مجموعۀ 10 نامه است که عاشق و معشوق به هم می­فرستند. به طور معمول در هر نامه مطلبی طرح می گردد؛ ابراز عشق و طلب عشق در نامه­های اول طرح می­شود و در بخش میانی با طلب رحم و گاه تهدید از سوی عاشق ادامه می­یابد که در پاسخ آن نامه های...

مقاله حاضر به بررسی و تحلیل عناصر داستانی ِفرائدالسلوک می پردازد و مباحثی مانند اوصاف قصّْه و داستان، نوع داستان، حجم، زبان، گفتگو، شخصیت، راوی و گویندگان، زاویه دید، کنش داستانی، زنجیره مشترک بن مایه داستان ها، نتایج اخلاقی و زمان و مکان مورد کنکاش قرار می گیرد. در داستان ها و قصه های فرائدالسلوک خصوصیاتی چون تأکید بر حوادث، محکم نبودن روابط علت و معلولی میان رویدادها، مطلق گرایی، ختم شدن به نتای...

آراء و نظریات ژاک لاکان در زمینة ناخودآگاه، دگرگونی شگرفی رادر نقد ادبی پدید آورده است. وی با استفاده از مفهوم ضمیر ناخودآگاه فروید و زبان‌شناسیسوسور، به تبیین چارچوب نوینی از مفهوم ضمیر ناخودآگاه می‌پردازد. در این مقاله سعیبر آن است تا بر اساس نظریات لاکان ثابت شود راوی رمان بوف کور، سوژه‌ایروان پریش psychotic است که قادر به تطبیق خود با شرایط پیرامونی نیست و تحمل الزاماتاجتماعی را ندارد. انزو...

پس از رحلت رسول خدا صلی الله علیه و آله از صحابه و سپس از تابعان، درباره اسباب نزول آیات قرآن، سوال می شد؛ بر این اساس، از آنان گاه اخباری در قالب روایات اسباب نزول گزارش ها شده است. از آنجا که تنها راه اطلاع از اسباب نزول، روایات می باشد و گذشته از اشکالات سندی، برخی از این احادیث، در محتوا و دلالت نیز خالی از اشکال نیستند، و تعارض این روایات با یکدیگر ذیل یک آیه یا سوره نیز، مشکلاتی جدی در به...

چکیده در روای تشناسی، کانونی شدگی به زاویة دیدی اشاره دارد که مخاطب از درون آن، حوادث و اتفاقات داستان را م یبیند و فضای روایت، افکار، احساسات، آلام و نگرشهای شخصی تها را درک م یکند. از آن گذشته، یان ) 1996 ( در نظریه کانون یشدگی خود اصطلاح «پنجر ههای کانون یشدگی » را مطرح می کند. بر طبق نظر یان، در پنجره های کانونی شدگی، راوی و کانو نکنندگان پنجره هایی خیالی به سوی حوادث و اتفاقات روایت م...

پروپ در کتاب ریخت‌شناسی قصه‌های پریان کوشید تعریف روشنی از روایت ارائه دهد. به همین منظور پروپ سعی کرد رخدادهای اساسی هر روایت را بیابد و آنگاه از آنها فهرستی تهیه کند. وانگهی، وی این رخدادهای پایه را کارکرد نامید. در حقیقت، او براین اعتقاد است که قصه‌های مورد مطالعة او علی رغم شـــکل متفاوتشان دارای ساختار مشترکی‌اند. از نظر او کارکرد ساده‌ترین و کوچکترین واحد روایتی است. به عبارتی دیگر کارکرد...

چکیده امروزه مخاطب سنتی تغییر کرده و با حرکت به سوی تعامل، با برجسته شدن بازی و طنز و بازآفرینیِ آثار داستانی کلاسیک به شیوه ای نو و چندلایه در قالب نمایش به صورت فرازبان، رسمیت پرهیبت زبان را افشا می کند. البته این تجارب بیشتر در غرب به کار بسته شده است و آثار قابل توجهی با چنین مضمونی که راوی در متن خود ردپا نشان دهد و با مخاطب خود به تعامل بپردازد، خلق شده است. فرازبان در آثار دنیای قدیم نی...