برجسته ترین ویژگی آثار منظوم و منثور فارسی که گنجینه عظیم فکر و فرهنگ ماست بهره‌مندی عارفان و شاعران بزرگ از فرهنگ غنی اسلام  و علوم و معارف آسمانی است و در این میان نهج البلاغه جایگاهی ویژه و درخور تأمل دارد. این پژوهش تلاشی است برای تبیین بهره‌گیری دو تن از مشاهیر این سرزمین از سخنان حضرت علی (ع) در نهج البلاغه. در این مقاله سعی شده است تأثیر این شاهکار بلاغت و شیوایی و مفاهیم بلند و ملکوتی آ...

«طوطی نامه» اثر ضیاء الدّین نخشبی است. نخشبی از عارفان و نویسندگان مشهور قرن هشتم است. این کتاب که از آثار قرن هشتم است، از مجموعه داستان‌های عامیانه تشکیل یافته است. نخشبی احاطه وسیعی به زبان عربی و مخصوصاً امثال و حکم عربی داشته است و برای مزیّن کردن نثر کتاب خویش، به تناسب حکایات، امثال و حکم را به کار برده است. تعدّد مثل‌ها به حدی است که در بیش‌تر صفحات از آن‌ها برای ...

علم عروض از جمله علوم ادبی است که خلیل بن احمد فراهیدی در قرن دوم هجری آن را وضع کرد که موضوع آن شعر عربی و بررسی اوزان و قواعد صحیح از ناصحیح است. اما آنچه این مقاله در صدد بررسی آن است مصطلحات زحاف یکی از موضوعات علم عروض در دو زبان است، یعنی بعد از استخراج مصطلحات زحاف به ریشه‌یابی و شرح آن‌ها پرداخته سپس رابطه معنایی این مصطلحات قبل و بعد از اصطلاحی شدن محور بحث را در بر می‌گیرد تا...

زبان­های محلی ایران‌زمین، گنجینه­ای بی­مانند و ذخیره­ای تمام نشدنی برای رشد و پیشرفت زبان فارسی به شمار می­آید. تحلیل نظام آوایی در گونۀ زبانی طرود از توابع شهرستان شاهرود که برای نخستین بار در این مقاله بدان پرداخته‌شده، ظرافت­ها و حلاوت­های این گونۀ زبانی را آشکار می­سازد. هدف از این پژوهش نشان دادن وجوه اختلاف و اشتراک آوایی گونۀ زبانی طرود با فارسی معیار در چارچوب فرآیند­های واجی است تا در ...

حل تحلیلی معادلات جریان سیال بجز در موارد بسیار محدود امکان پذیر نیست. به همین دلیل برای حل میدان های جریان از روش های عددی استفاده می شود. یکی از مسائل بسیار مهم در حل عددی کاهش هزینه حل می باشد. هزینه شامل زمان و حافظه مورد نیاز برای حل می باشد. پژوهشگران همواره تلاش می کنند تا راهی برای کاهش زمان و حافظه مورد نیاز بیابند. از جمله روش های مورد نظر استفاده از تطبیق شبکه و تطبیق معادله است. در ...

تحلیل تاریخچۀ زمانی به عنوان ابزاری مهم در کاربردهای متنوع مهندسی زلزله به شدت به مشخصات نگاشت زلزلۀ اعمالی وابسته اند چنان که نتایج آن ها مورد به مورد دست خوش تغییر می شود. مقیاس کردن جنبش نیرومند زمین به عنوان راه کاری آیین نامه ای برای کاهش چنین وابستگی و افزایش قابلیت اطمینان تحلیل های مذکور شناخته شده است. اما روش متداول با کاربرد ضرایب یک نواخت مقیاس می تواند به طرح های غیراقتصادی به دلیل...

مقدمه: امروزه اهمیت تربیت دانشجویان به عنوان یادگیرندگان مادام العمر بسیار مورد توجه است و توسعه آن در تمامی پیشنهاداتی که به منظور بهبود آموزش پزشکی داده می شود، مود توجه است. jeffspll-ms یکی از مقیاس های اندازه گیری یادگیری مادام العمر در دانشجویان است که تاکنون در ایران استفاده نشده است. هدف مطالعه حاضر بررسی ساختار عاملی و پایایی نسخه فارسی ابزار ارزیابی یادگیری مادام العمر (jeffspll-ms) در...

مأخذشناسانِ مهم‌ترین کتاب عرفانی فارسی قرن نهم هجری قمری یعنی «نفحات الانس من حضرات القدس» اثر «عبدالرحمان جامی» به دلیل عدم آگاهی بر وجود نسخة خطی فارسی منتشر نشده «تحفة المرشدین من حکایات الصّالحین» و یا عدم تطبیق محتوای این نسخه با محتوای «نفحات الانس»، سهم قابل ملاحظه‌ای از این نسخة خطی را در نفحات الانس نادیده گرفته و یا سهم آن را به «روض الریاحین من حکایات الصّالحین» داده‌‌اند. در واقع تحفة ...

ضرب‌المثل‌ها، آیینه و نمود‌های مهمی از جوامع بشری هستند که اجتماع انسانی و فرهنگ و ادب، علایق و سلایق و نگرش‌های آن‌ها را به خوبی نمایندگی می‌کنند. زبان، ادبیات و فرهنگ بلوچی از سویی همیشه در تعامل مستقیمی با زبان و ادبیات فارسی بوده است و از سویی دیگر، بلوچی و دیگر زبان‌ها، گویش‌ها و خرده‌فرهنگ‌های ایرانی چه به صورت مستقیم، به سبب جایگاه دین اسلام در این سرزمین و چه به صورت غیر مستقیم، به واسط...

قواعد تقسیر از دیرباز در تفاسیر و کتب علوم قرآن و فریقین مطرح بوده است ، یکی از این قواعد "قاعده ی جری و تطبیق" است که اجرای آن در تفسیر آیات ، یکی از راهکارهای تداوم حیات و جاودانگی قرآن و تفسیر زنده ی آن است. هدف این تحقیق اثبات قاعده ی جری و تطبیق و تأویل از منظر اهل بیت علیهم السلام ، با بهره گیری از بیانات دو اندیشمند معاصر ، علامه طباطبایی و آیت الله معرفت است ، و همگام با ایشان از نظرات...