سیداحمدحسینی اصفهانی متخلص به هاتف در سالهای بتدایی قرن دوازدهم در اصفهان و در خانواده ای از سلسله سادات حسینی قدم به عالم خاکی نهاد او را حکیم اصفهانی و یا طبیب اصفهانی نیز خوانده اند. در این پایان نامه به بررسی قصاید، غزلیات، ترجیع بند، قطعات، رباعیات و چاپ دیوان هاتف پرداخته شده است همچنین مباحثی در زمینه روش تصحیح و معرفی نسخه ها و رسم الخط نسخه اصلی نیز صحبتهایی به میان آمده است.

کتاب شرح شطحیات اثر شیخ روزبهان بقلی شیرازی، از عارفان بزرگ قرن ششم هجری، است. از عنوان کتاب برمی‌آید که موضوع آن دربارة شطحیات، سخنان شگفت و غریب عارفان است. هانری کربن، شرق شناس مشهور فرانسوی در سال 1344 هجری برای نخستین بار  این کتاب را تصحیح کرد. نسخه‌هایی که وی برای تصحیح متن از آنها استفاده کرده عبارتند از: 1ـ نسخه کتابخانه شهید علی (استانبول) 2ـ نسخه کتابخانه ملا مراد (استانبول) 3ـ نسخه ...

چکیده داشتن متون پیراسته از اغلاط الزام جدی تحقیق‌های ادبی است چرا که بدون برخورداری از متونی صحیح، عملاً در حوزه‌های دیگر تحقیقات ادبی همچون فرهنگ‌نویسی و نقد متون و غیره نیز نمی‌توان آثاری دقیق و معتبر در دسترس جامعه علمی قرار داد. در این میان تصحیح متون قدیمی‌تر اهمیتی دوچندان دارد. چرا که این دست متن‌ها به دلیل برخورداری از واژگان کهنه‌ و ناشناخته و زبان و نحو و صورخیال خاصی که امروزه برای م...

سالهاست که محققان رشته ی زبان و ادبیات فارس ی به تصحیح و معرفی متون و نسخه های خطی پرداخته اند. ام?ا، هنور هم، علی رغم تلاشهای فراوان آنان، بسیاری از متون هستند که کاری درباره ی آنها انجام نشده است . مثنوی شیخ صنعان و دختر ترسا که به احتمال قوی سروده ی شیخ محم?د وحدت هندوستانی یا کلکته ای بوده است . نیز یکی از همین هزاران م تن خطی به شمار می آید که تاکنون کار مهمی درباره ی آن انجام نگرفته ا...

بعضی کاتبان نسخه های خطی دیوان حافظ و ازآن جمله کاتبان سده نهم هجری در امر کتابت به سبب شتاب کاری یا بی اهمیت دانستن نقطه درقالب کلمه، در قید نقطه در جای صحیح آن تسامح کرده اند یا آن را از قلم انداخته اند. برای مصحح دیوان حافظ به ویژه هنگام استناد به ضبط نسخه های خطی این اشکال پیش می آید که کلمه ای را که فرضاً نقطه حرف اول آن ساقط است نه می توان در ردیف نسخه هایی منظور کرد که در آن موضع یک فعل م...

هدف: بررسی کارکرد و معنای تکنیکی اصطلاح "تعلیق" به‌عنوان نوعی خاص اما ناشناخته از کتابت در نزد کاتبان مسلمان ایرانی با ‌اتکا به مستندات درون‌متنی و برون­‌متنی است.  روش/ رویکرد پژوهش: نخست اصطلاح "تعلیق" در متون کهن فارسی و سپس در انجامه‌های نسخه خطی سفینه تبریز و چند نسخه خطی دیگر بررسی شد. یافته‌ها: واژه "تعلیق" را کاتبان نسخه‌های خطی در استنساخ اولیه آثارِ نیازمند مقابله و تصحیحِ دوباره در ان...

نظام استرآبادی از شعرای قرون 9 و 10 ه.ق و متولّد استرآباد است. وی شاعری است که مداح اهل بیت بوده و قصاید غرّایی در وصف امام علی (ع) و اهل بیت دارد. نیز قصایدی در مدح امرا و حکمای عهد تیموری در دیوانش وجود دارد. زبان شعری قوی، خلق تصاویر بدیع و خلاقانه و عشق و علاقه به اهل بیت علیهم السلام از دلایل انتخاب این دیوان برای تصحیح بود. این تصحیح با پنج نسخه انجام شده است. این نسخ از کتابخانه ها ی مجلس ...

سیّد حسین طباطبایی متخلّص به نیاز جوشقانی از شاعران توانا و کم شناخته سبک بازگشت است که متاسّفانه در تذکره ها و تاریخ ها مطلب چندانی از او نیامده است. از همین اطّلاعات اندک برمی آید که او شاعر و خوشنویس بزرگی در قرن سیزدهم بوده است. نیاز در شاعری به ویژه غزل سرایی توانایی بالایی داشته است و بررسی شعر او نشان می دهد که او را باید از برجستگان سبک بازگشت به شمار آورد. همه ویژگی های سبک بازگشت به ظراف...

کتاب «اخلاق ناصری» از معتبرترین کتب فارسی است که در علم اخلاق و حکمت عملی در دوره ی اسلامی نوشته شده است. توجه به این کتاب و شرح آن از دیرباز از جمله فعالیت های اهل حکمت و سیاست بوده است، از جمله شروحی که بر کتاب «اخلاق ناصری» نگاشته شده است، «توضیح الاخلاق» تألیف خلیفه سلطان است که به فرمان شاه صفی صفوی در سال 1051 ق. به انجام رسیده است. خلیفه سلطان اثر خواجه نصیرالدین را با این هدف که برای مر...