أثر پیش رو، تصحیح و تحقیق نسخه ی خطیِ تفسیر سوره ی نور از تفسیر میرزا لطفعلی بن میرزا احمد مجتهد تبریزی (م.1262ه.ق.) است. تفسیر میرزا لطفعلی، تک نسخه و به خط مولف و شکسته نستعلیق می باشد و در دو جلد با عنوان «تفسیر القرآن الکریم» در کتابخانه ی مجلس شورای اسلامی، فهرست شده و به شماره های 9262 و 12193 به ثبت رسیده و نگهداری می شود. جلد اول شامل تفسیر سوره های مریم، طه و انبیاء است. جلد دوم آن نی...

سید حسن غزنوی (م 556ق) از شاعران توانایی است که شعر و شخصیّت او به دلیل زندگی در یکی از پربارترین دوره های شعر فارسی، چنان که باید شناخته نشده است. دیوان وی نخستین بار با اشکالات بسیار در سال 1328ش. به تصحیح محمّدتقی مدرّس رضوی، منتشر شده است. این اشکالات در چند حوزۀ ذیل قابل بررسی است: شیوۀ تصحیح (مشخص نبودن نسخۀ اساس و ترتیب استفاده از سایر نسخه ها، مشخص نبودن منبع ابیات و اشعار، نقص نسخه ها)؛ ن...

هدف: پژوهش حاضر بر آن است تا با نقد اثری کمتر شناخته‌­شده به نام محامد حیدریه بر مبنای رویکرد نقد متنی و روش تحلیل کیفی، الگوی شناخت‌نامه تحلیلیِ اثر را ترسیم نماید. مطابق این الگو، متن مورد بحث از حیث شناسنامه متن‌شناختی، نقد منابع، روش تصحیح مرتبط با هویت نسخه‌شناختی، تحلیل محتوا و از حیث سبک زبانی- ادبی نثر مؤلف در سطوح سه‌گانه واژگانی، نحوی و بلاغی بررسی شده ­است.<b...

هنر دبیری و نویسندگی میراث فرهنگ غنی و کهنی است که از ایران باستان سرچشمه گرفته است و با ورود اسلام به ایران و پیوند فرهنگ ایرانی- اسلامی غنای خاصی یافته است. آثار نویسندگان بزرگ ادب فارسی بر مبنای اصول و مبانی، شکل گرفته است که این اصول و مبانی را می توان نظریه دبیری فارسی دانست. نویسندگان و دبیران فرهیخته زبان فارسی برای تأثیرگذاری بیشتر بر خواننده ارائه سخن را بر اساس اصول و مبانی خاصی طرّاح...

سالهاست که محققان رشته ی زبان و ادبیات فارس ی به تصحیح و معرفی متون و نسخه های خطی پرداخته اند. ام?ا، هنور هم، علی رغم تلاشهای فراوان آنان، بسیاری از متون هستند که کاری درباره ی آنها انجام نشده است . مثنوی شیخ صنعان و دختر ترسا که به احتمال قوی سروده ی شیخ محم?د وحدت هندوستانی یا کلکته ای بوده است . نیز یکی از همین هزاران م تن خطی به شمار می آید که تاکنون کار مهمی درباره ی آن انجام نگرفته ا...

لازمة تحقیق و نقد آثار ادبی، در ابتدا در دسترس داشتن متنی منقح با کم­ترین ایراد است. مهم ترین مرحلة تصحیح، انتخاب آگاهانة نسخ معتبر، مقابلة آنها با یکدیگر و درنهایت برگزیدن نسخة اساس است. آشنایی با سبک، زمان و زبان شاعر، تسلط همه جانبه بر متن و همچنین مراجعه به فرهنگ­ها و تذکره­ها و دقت موی شکافانه در این منابع در تصحیح نسخه امری مسلم و روشن است. شیرین و خسرو امیرخسرو دهلوی - بزرگترین شاعر فارس...

ابن یمین فریومدی شاعر معروف سده ی هشتم هجری است که به سبب قطعاتش شهرت بسیار یافته است. دیوانی از این شاعر در سال 1318 هـ . ش شامل مقطّعات، رباعیّات و مثنویّات به اهتمام زنده یاد سعید نفیسی در تهران به چاپ رسیده و دیوان کامل وی مشتمل بر قصاید، غزلیّات، مقطّعات، رباعیّات و... در سال 1344 هـ . ش به تصحیح شادروان باستانی راد در تهران انتشار یافته است. نظر به اینکه در دو تصحیح مذکور اصول و روش های تصحیح ا...

میرزا الماس خان کندوله ای(ت1118- م1190-1200)، شاعر حماسه سرای کرد، پس از گذراندن دوران نظامی گری در سپاه نادرشاه و تبعیدش به منطقه کندوله، به نظم شاهنامه کردی، به لهجه اورامی- گورانی پرداخت که هم اکنون، قسمت هایی از شاهنامه او باقی مانده و بسیاری از افراد کهن سال، داستان هایی از آن را در سینه هایشان حفظ کرده اند. یکی از این داستان ها، داستان بهمن و فرامرز است که حماسه ای است منظوم در قالب مثنوی...

ماتمکده بیدل قزوینی از جمله مقتل های مهم (به اعتبار دقت در استنادات و تأثیرگذاری بر روی آثار پس از خود) و کم نظیر (از حیث ادبیّت و بلاغت) تاریخ ادب فارسی است. مولاقربان ابن رمضان بادشتی قزوینی رودباری متخلص به بیدل (شاعر و مرثیه پرداز سده سیزدهم هجری، زنده به سال 1267 ق) در حدود 1248 ق اقدام به تألیف مقتلی به نظم (در قوالب گوناگون) و نثر (مسجّع) نموده و طی آن، احوال و جریانات حماسه عاشورای سال 61...

حکیم نجم الدین محمّد فلکی از شعرای معروف قرن ششم هجری است که در قصبه شماخی از توابع شروان متولّد شد. فلکی گوینده ای نازک خیال و شیرین سخن است که بر خلاف معاصران خود، به سهولت کلام و روانی سخن متمایل بود. دیوان ناقص و ناتمامی از وی در سال 1929 میلادی در لندن توسط محمد هادی حسن خان به چاپ رسیده است. در ایران نیز محمد طاهری شهاب دیوانی از این شاعر را در سال 1345 تصحیح کرده و از سوی انتشارات کتابخانه...