چکیده شاهنامه بی گمان از سرچشمه های فرهنگ باستانی ایرانی است که خود از اسطوره ها و تاریخ نوشته ونانوشته ی ما حکایت می کند . این اثر حماسی گران سنگ از دلاوری ها ، آیین ها و همه ی لایه های گونه گون زندگی اجتماعی ایرانیان از « دوره های ابتدایی » بخشی از روشنای تاریخی روایت ها دارد . به همین روی شاهنامه و فردوسی پیوسته آشکار و پنهان در نزد ایرانیان جایگاه کم نظیری داشته است. در این میانه ها مردما...

در مقالة حاضر سعی شده است اشعار شاهنامه، مندرج در تاریخ جهانگشای جوینی، در دو بخش بررسی و ازحیث لفظ و مضمون با شاهنامه تطبیق شود و مطابقت یا اختلاف و مغایرت این ابیات با شاهنامه بیان شود. در بخش اول، به میزان ابیات شاهنامهشیوة درج آن‌ها در تاریخ جهانگشای جوینی با ذکر عنوان داستان‌های شاهنامه که این اشعار از آن‌ها انتخاب شده و نیز به نبود تعداد معدودی از این ابیات در شاهنامه اشاره شده است و ضمن ...

شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی، بزرگترین اثر حماسی زبان فارسی و پشتوانه فرهنگ و اندیشه های ایرانی ، از چشم اندازهای گوناگون قابل بررسی است. عناصر بلاغی نیز در این اثر سترگ نمودهای فراوانی دارد . پایان نامه حاضر با عنوان فرهنگ استعارات شاهنامه به بررسی ابیات شاهنامه از نظر استعاره ها پرداخته و نشان داده است سخنور طوس از این ابزار بیانی و تخیل گری تا چه حد بهره گرفته است. در این نوشتار، پس از تبیی...

چکیده شاهنام? حکیم ابوالقاسم فردوسی از داستان های بسیاری تشکیل یافته است . در عین حال هر یک از داستان‏های این اثر حماسی عظیم دارای شخصیّت های فراوانی است که مطالع? تک تک حوادث زندگی این شخصیت‏ها به صرف زمان بسیاری نیازمند است و این احتمال وجود دارد که همین حجم انبوه در عدم رغبت به خوانش این متن ارزشمند موثر افتد .پژوهش حاضر جهت تسهیل در امر دستیابی به اطلاعات موجود در شاهنامه با صرف زمان کمتر، ...

مینوی خرد و روایت پهلوی، دو اثر به زبان پهلوی هستند که بن مایه شان مباحث دینی آیین زرتشتی است. از نویسندگان این آثار و نیز تاریخ نگارششان، اطّلاعی در دست نیست امّا، با توجّه به محتوای آثار، می توان به آگاهی دقیق نویسندگان و تسلّطشان بر مسایل دینی زرتشتی و مباحث مربوط به آن، پی برد. با توجّه به محتویات و مضامین مینوی خرد، این کتاب را می توان، نوعی اندرزنامه به شمار آورد. آفرینش آسمان، گیاه، زمین و بش...

چکیده نامه‌های عین‌القضات همدانی از آثار برجستة متون منثور فارسی است که با نثری متین و استوار نگاشته شده است. این نامه‌ها در 1348 به کوشش علینقی منزوی و عسیران تصحیح و چاپ شد. به‌نظر می‌رسد که در تصحیح و تنقیح این متن نکاتی چند از دید مصححان محترم پوشیده مانده و به صورت نامناسب وارد متن شده است. در این مقاله، سعی شده است این موارد شبهه‌ناک بررسی شود و وجوه مختلف عبارات و کلماتی چون: «پینه برنها...

تصویرگری به عنوان هنری متکی به ادبیات و متن، دارای عناصرِ بسیاری است که آن را با هنر داستان پردازی مرتبط و مشابه می سازد. یکی از این عوامل شخصیت پردازی است. ساخت شخصیت¬هایی که شخصیت های داستان را نمایندگی کنند یکی از مهمترین ارکان تصویرسازی داستان به شمار می رود. این رکن در تصویرسازی به صورت نظری و تئوریک کمتر مورد توجه قرار گرفته است، در حالی که شخصیت در داستان به عنوان مهم ترین رکن داستان تحلی...

حکیم حاج ملّا هادی سبزواری متخلّص به «اسرار»، فیلسوف بنام قرن 13 در سال 1212 هجری در سبزوار چشم به جهان گشود. او ازجمله حکیمانی است که در عصر خود مراتبی را در حکمت نظری و عملی کسب کرد. در شهود و عرفان به مرحله‌ای عالی دست یافت و در عالم عرفان و معرفت خوش درخشید. آثار فراوانی در فلسفه و حکمت تألیف و تصنیف کرده ‌است و نیز دیوان شعری از خود به جای گذاشت که دربردارندة نکته‌های ظریف و زیبای عرفانی، فل...

این پژوهش، دو متن مادر، یعنی اوستا و شاهنامه را که از نظر حضور شخصیّت ها با هم شباهت دارند، مورد بحث تطبیقی قرار داده است. در این بررسی تطبیقی، شخصیّت های اسطوره ای اوستا، در مقایسه با شاهنامه ی حکیم فردوسی، بررسی و تحلیل شده است. پژوهشگر در این بررسی و تحلیل، ناهمانندی ها و همانندی های روایت ها را با هم سنجیده و میزان، نوع تحوّل و دگردیسی شخصیّت ها را توضیح داده و توصیف کرده است. در همین راستا، پژ...

این پژوهش با هدف بررسی موارد اختلاف میان روایت تصویری در نقاشی قهوه خانه با روایت کلامی آمده در متن شاهنامه در موضوعات مشابه و شناخت عوامل موثر در ایجاد اختلاف ها انجام پذیرفته است. به این منظور دو تابلو از آثار نقاشی استاد حسین قوللر آغاسی از پیشکسوتان مکتب نقاشی قهوه خانه، طییک بررسی تطبیقی با موضوعات مشابه در متن شاهنامه ی فردوسی مقایسه و موارد اختلاف میان آن ها مشخص گردیده است. سپس طییک برر...