در ‌این مقاله تلاش شده است تا اشیای فولادی دوره قاجار بر اساس نوع تزیینات، در گروه‌های مجزا از دیدگاه موضوعی مورد توجه قرار گیرند. همچنین، تزیین‌گری‌ها و نقش‌اندازی‌های ویژه‌ای تفکیک شوند که مختص تزییناتی اقلام فولادی ‌این عصر بوده است. خوانش دوباره اشیاء و اقلام فولادی بر اساس طبقه‌بندی‌های انجام‌گرفته در متن، ‌این امکان را فراهم می‌‌آورد تا به موضوع‌های آرایه‌ها و ارتباطات میان کاربرد اشیاء ...

برج های آرامگاهی بناهایی یادمانی هستند که جلوۀ بیرونی­شان اهمیت بسیار دارد. دسته­ای از آ ن­ها در بدنۀ خارجی خود لبه­های مثلث شکل دارند و گنبد قابوس اولین برج شناخته شده از این نوع است. دندانه های گنبد قابوس با فاصله از هم قرار گرفته اند. برج دندانه دار مهمان دوست نیز از این جهت شبیه به گنبد قابوس است. برج مهمان دوست متعلق به دورۀ سلجوقی است که در آن دوره نوآوری در ساخت بناها رونق داشت. با وجود ...

جزء 4680 و 30 پاره قرآن دیگر، به ترتیب از محمدبن عثمان و پدرش، از آثار برجستة مکتوب دوره سلجوقی می‌باشد که در بخش مخطوطات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود. در این مقاله فقط قرآن محمدبن عثمان معرفی گردیده است. این جزء قرآن با توجه به سبک نگارش و تزئینات و ...

نوشتار حاضر جایگاه تبیینی و تفسیری کتاب سیاست/ دانش در جهان اسلام همسوئی معرفت و ایدئولوژی در دوره سلجوقی را از دو منظر ایجابی و سلبی مورد نقد قرار می­دهد. دوران حکومت سلجوقیان، دوران متمایزی را در تاریخ ایران و جهان اسلام رقم زد. وضعیت فرهنگیِ جامعه اسلامی به ویژه از منظر دانش و رابطه آنها با نهاد سیاست در دوره سلجوقی از وجوه ممتاز و کمتر شناخته شده فرهنگ و تمدن اسلامی در این دوره است. مؤلّف کتا...

چکیده خانه های تاریخی عصر قاجار از جمله آثار قابل توجه این دوره اند که به دلیل ارتباط نزدیک با زندگی روزمره ی مردم گویای ویژگی های خاص عصر خود می باشند. این خانه ها نه تنها از نظر نقشه و فضاهای معماری دارای اهمیت هستند، بلکه به خاطر تزیینات و آرایه های شان که گنجینه هایی از آثار هنری و صنایع دستی را در خود جای داده اند، از نقطه نظر زیبایی و ارزش فرهنگی نیز بی همتا می باشند. بدین ترتیب، نوی...

چکیده ابتدا به تاریخچه شیشه گری و تزئینات آن و علل و عوامل رشد و توسعه شیشه گری سنتی در ایران باستان و فراز و نشیب های تاریخ شیشه گری معاصر پرداخته ایم. فصل اول شامل بررسی کارگاه های فعال ساخت و تولید شیشه دستی و رشد کمیت و چگونگی کیفیت در دهه های اخیر مورد بررسی قرار گرفته است . در فصل دوم تکنیک های فعال ساخت و تولید شیشه گری دستی در ایران و انواع روش ساخت و تولید و مسائل آن مورد بررسی ق...

مجموعه گنجعلی¬خان در کرمان که از زیباترین نمونه های معماری و تزئینات عصر صفوی در ایران می باشد، شامل میدان وسیعی است که به سرای گنجعلی¬خان مشهور است. بناهایی مانند کاروانسرا، مسجد، حمام، آب انبار و ضراب¬خانه در چهارگوشه میدان قرار دارند و گرداگرد میدان را بازار احاطه کرده است. هریک از بخش¬های این مجموعه به نوبه خود اثری ارزشمند از معماری و انواع تزیینات دوره صفوی را به نمایش گذاشته است. کاروانس...

دولت سلجوقیان در اوایل قرن پنجم هجری از میان ترکان مهاجر از شرق ایران برآمدند  و با پیروزی بر غزنویان و آل‌بویه، وسیع‌ترین امپراتوری اسلامی را ایجاد کردند. مشارکت زنان در قدرت در دوره سلجوقیان، یک پدیده شاخص بود و آثار آن در منابع تاریخی دیده می‌شود. پژوهش حاضر، با استناد به منابع تاریخی بویژه فرهنگنامه‌ها و تاریخ‌های  سیاسی درصدد پاسخ به این پرسش است که خاتون‌ها ی سلجوقی چگونه و در چه حوزه‌های...

یکی از صنایع اصلی در دوره سلجوقی که همراه با سایر صنایع و فنون به رشد و شکوفایی رسید، صنعت و هنر نساجی است. فعالیت در بخش قابل توجهی از این صنعت وابسته به تولیدات طراز و تشکیلات مرتبط با آن صورت می‌گرفته است که در زندگی مردم عادی و حکومتی تأثیر بسزایی داشته است. طراز بعنوان ردای تجلیلی یا ردای عزت و افتخار و یکی از نشانه‌های خلع ید حکام از قدرت محسوب می‌شده، لذا از ارزش سیاسی بالایی برخوردار بو...

در دورۀ سلجوقی تا پایان فرمانروایی سلطان ‌ملک‌شاه (485 ه.ق)، سیاست مذهبی این حکومت بر پشتیبانی همه‌جانبه از مذهب تسنن استوار بود. لذا فرقه‌های مختلف شیعه وضعیت اجتماعی و سیاسی مناسبی نداشتند. این اوضاع نامطلوب چندان پایدار نماند؛ زیرا سلجوقیان در سال 483 ه.ق. با معضل شکل‌گیری حکومت اسماعیلیان نزاری به رهبری حسن صباح مواجه شدند که هدف غایی آن، برچیدن بساط حکومت سلجوقی بود. این خطر توجه آنان را ب...