آنتوان برمن نظریه­پرداز حوزۀ مطالعات ترجمه بر آن است که در ترجمه به‌خصوص ترجمۀ نثر اتفاقاتی می‌افتد که می­توان آن‌ها را در 13 عنوان جای داد. به اعتقاد وی، با روش تحلیل منفی می­توان این 13 مورد را در متون ترجمه شده مورد بررسی قرار داد. این پژوهش قصد دارد با پیاده کردن این نظریه روی دو ترجمه از رمان بوف کور نوشتۀ صادق هدایت که توسط الدسوقی و عدس به عربی ترجمه شده­اند، نشان دهد که این نظریه را می­...

چکیده محسنات بدیعی یا آرایه‌های بلاغی ابزار‌هایی‌اند که ادبا با به‌کارگیری آن‌ها به آرایش زبان خود می‌پردازند. این آرایه‌ها همزاد زبان نیستند ولی زادۀ زمان و محیطی‌اند که زبان در آن رشد و نمو می‌کند و به بالندگی می‌رسد. با توجه به قرابت‌های موجود میان زبان فارسی و عربی و با استناد به شواهد موجود می‌توان گفت اکثر قریب به اتفاق آرایه‌های عربی در زبان فارسی هم به‌کار رفته‌اند. کاربرد این آرایه‌ها...

مرکز چاپ و انتشارات وزارت امورخارجه فهرست نسخه های خطی عربی و فارسی کتابخانه تخصصی وزارت امور خارجه را منتشر کرده که فهرست نویسی این کار، بر عهده خانم اکرم مسعودی بوده است. مقاله حاضر در مقدمه، نکاتی را برای فهرست نگاران یادآوری کرده و در ادامه به بررسی این اثر در دو بخش عربی و فارسی پرداخته است.

در میان حروف الفبای عربی، همزه تنها آوایی است که به چهار شکل مختلف نوشته می‌شود:ء، أ، ؤ، ئ. این اشکال چهارگانة همزه، باعث شده که نویسندگان،‌ به‌ویژه کسانی که به هر دو زبان عربی و فارسی می‌نویسند در هنگام نوشتن برای انتخاب شکل صحیح آن با مشکلات جدّی روبه‌رو شوند. این مقاله به منظور دستیابی به اهداف زیر نگارش یافته است: ?ـ معرفی رسم‌الخط صحیح همزه در عربی و فارسی با استناد به کتاب‌های معتبر صرف ...

کتاب فلسفه ریاضیات نوشتۀ جیمز رابرت براون یکی از مهم ترین کتاب های عمومی در حوزۀ فلسفۀ ریاضیات به شمار می رود. در این مقاله، افزون بر معرفی و تلخیص این کتاب، متن اصلی و نیز ترجمۀ فارسی آن را مورد نقد و بررسی قرار می دهیم.

حرف "که" در کتاب های دستور فارسی از جایگاه ویژه ای برخوردار است و در جملات انواع گوناگون و کاربرد های متنوعی دارد، از این رو شناسایی معادل های آن و ترکیبات حاصل از آن در زبان عربی تأثیر به سزایی در ترجمه درست آن ها توسط دانشجویان دارد و در کاهش بسیاری از خطاهای شایع آنان در انتخاب معادل برای این حروف کمک می کند. در نتیجه به دلیل اهمیت و نقش عمده و تأثیر معنایی این حرف و ترکیبات حاصل از آن در پی...

مناظره شیوه ای از سخنوری است که هدف گوینده از آن اثبات اعتقاد یا نظری خاص است و به دو نوع واقعی و تخیلی تقسیم می شود؛ مناظره های تخیلی- که از نظر ادبی دارای اهمیت ویژه ای هستند- به تقلید از مناظره های واقعی نوشته می شوند و نویسندگان در آنها به بیان مقاصد خود از زبان انواع موجودات جاندار و بیجان و حتی مفاهیم انتزاعی می پردازند. این نوع مناظره ها در ادبیات هم? ملت ها، از جمله در ادبیات فارسی و عر...

چکیده هر زبان علاوه بر واژگانی که دارای معنای مشخص است، ساخت های زبانی دیگری دارد که در بیشتر موارد ترجمه لفظی آن ها وافی به مقصود نیست. تعبیرهای اصطلاحی نیز چون مثل ها و اصطلاحات از آن جمله بوده و همواره یکی از دشواری های ترجمه به شمار می رود. تعبیرهای اصطلاحی مجموعه کلماتی است که معنای آن غیر از معنای لغوی تک تک کلمات تشکیل دهنده آن باشد. این معنای تعبیر با اتفاق نظر اهل آن زبان به و جود می...

میزان الذهب فی صناعه شعر العرب از جمله تألیفات ارزشمند سید احمد هاشمی در زمینه علم عروض، قافیه، تاریخچه آن، بررسی اوزان و بحور شعر عرب و زحافات مربوط به عروض عربی است. در کشور ایران احمد هاشمی را بیشتر با اثر معروفش جواهر البلاغه می شناسند اما کتاب میزان الذّهب نیز دارای دیدی گسترده و علمی و موشکافانه درباره علم عروض عربی است و سالهاست از منابع مهم و مرجع عروض عربی برای محققان این شاخه علمی است ...

یکی از عوامل ماندگاری و درخشش نام و یاد سعدی شیرازی بر تارک ادبیات جهانی موسیقی زیبا و دلنشین اشعار اوست. به ویژه دو قصیده فارسی و عربی او در رثای خلیفه عباسی مستعصم بالله که از روی صدق باطن و انسان دوستی سروده شده و سرشار از انواع مختلف افزاینده های موسیقایی می باشد. او با برگزیدن دو بحر رمل و طویل که بهترین قالب ها برای بیان احساسات قلبی انسان هستند و با به کار بردن انواع مختلف صنایع بدیعی از...