با تشکیل حکومت قاجار شرایط صعود و ترقی برخی خاندانهای وابسته در تشکیلات حکومت فراهم شد . رضاقلی هدایت مورخ مشهور عصر قاجار و پسر و نوه او مخبرالدوله - بانی تلگراف ایران - و مخبرالسلطنه سیاستمدار دوران اواخر قاجار و عصر رضاشاه ، با برخورداری از چنین شرایطی در تشکیلات حکومت قاجار صاحب مقام و منزلت شدند. هدایت نزدیک به نیم قرن در صحنه سیاست ایران فعال بود و علاوه بر اینکه مناصب مهمی را در دست داشت...

نقالی جزو پیشه هایی است که در ایران قدمتی دیرینه دارد. شماری از صاحبان این پیشه، در دربار شاهان فعالیت می کردند و با عناوینی نظیر سمرخوان، قصه خوان و نقال شناخته می شدند. در دربار شاهان قاجار، منصبی با عنوان نقال باشی وجود داشت. بعضی از نقالان درباری این عصر، ملقب به نقیب الممالک بوده اند. یکی از مشهورترین نقیب الممالک ها، نقال قصۀ امیرارسلان است. تا سال ها پس از انتشار مقدمۀ محمدجعفر محجوب بر ...

یکی از مؤلفه های مهم در بحث سلامت هر جامعه، بهداشت عمومی است که دانش و هنری جهت پیشگیری از بیماری و تأمین، حفظ و ارتقای تندرستی و توانمندی انسان است که منجر به توسعه جامعه می شود. این مؤلفه را می توان در دوره های مختلف تاریخی بررسی تا به تکمیل تاریخ پزشکی کشور کمک کرد. یکی از مهم ترین دوره های تاریخ پزشکی ایران، عصر قاجار است که در آن دوره، سیاحانی به ویژه از اروپا به ایران آمدند و اوضاع بهداشت...

داروغه از مناصب حکومتی است که از دوره تیموری تا پایان عصر قاجار، در قالب اشکال مختلف چون داروغه دفترخانه، داروغه ایلات و داروغه شهر وجود داشت. این منصب از دوره تیموری تا قاجار، به تناوب دارای اختیارات سیاسی و قضایی شد. داروغه به عنوان حاکم شهر یا ایالت، معمولاً با مقوله نظم و امنیت عمومی جامعه در ارتباط بود. این منصب در دوره قاجار تا پایان عصر ناصری (1212 تا 1313ق/1۷96 تا 1۸96م) همچنان نقش اساسی...

حمام های عمومی در زمرة ابنیة عام المنفعه ای هستند که با ظهور دین اسلام،که مقدمة بسیاری از فرائضش تطهیر است، در سراسر قلمرو اسلام گسترش یافتند. متأسفانه از آغاز دوران اسلامی تا قرن هشتم هجری قمری، نمونه ای پابرجا از حمام های عمومی در ایران باقی نمانده است، اما از دورة صفوی و به ویژه دورة قاجار حمام های عمومی بسیاری در سراسر ایران هنوز پابرجاست. یکی از شهرهایی که تعداد زیادی حمام عمومی قدیمی در آ...

وقوع جنگ ایران و روس‌، شعر عصر قاجار را به تجربه‌ای جدید در ورود به مسائل اجتماعی- سیاسی و واکنش به حوادث مهم عصر واداشت. این جنگ­های خونین و طولانی که در نیمۀ اول قرن سیزدهم هجری روی داد، برخی از شاعران این دوره را که در چارچوب مکتب «بازگشت ادبی» فعالیت می­کردند، به واکنش واداشت. بررسی این واکنش­ها، به دسته­بندی دو گروه از شاعران بزرگ این عهد انجامید:    1. شاعران «جامعه­گرا»، همچون میرزا ابوا...

چکیده پایان نامه (شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده) : نهاد دین از موضوعاتی است که از همان آغاز شکل گیری جامعه شناسی مورد توجه جامعه شناسان اولیه به ویژه کنت ، ماکس وبر و دورکیم قرار گرفت .این پژوهش بدنبال آن است تا نقش نهاد دین در را در فرایند تاریخی جامعه ایران عصر قاجار و تاثیر آن را بر روند تحولات سیاسی ، اجتماعی و ساخت فرهنگی جامعه مورد بررسی قرار دهد. محقق در این تحقیق ا...

ناسیونالیسم یکی از مهم ترین و تاثیرگذارترین مکتبهای سیاسی جهان معاصرمیباشد. این مکتب سیاسی بعد از ورود به ایران در زمان قاجار موجب بیداری و هوشیاری ملی ایرانیان شد و سهم مهمی در جنبشهای عصر قاجار مخصوصاً انقلاب مشروطه داشته است.بعد از آنکه استقرار مشروطه در کشور دچار مشکل شد و بحران های فراوان کشور را به ورطه¬ی تجزیه و نابسامانی برده بود. ناسیونالیستهای ایرانی به ترویج اندیشه های ناسیونالیستی در...

طراحى و تولید وسائل روشنایى در ایران با روندى یکنواخت از دوران باستان به دوره اسلامى رسید. هنرمندان ایرانى در این دوره چند صد ساله با بهره گیرى از تجارب پیشینیان وسایل مجهزتر و زیباترى ابداع کردند. با تأسیس دولت قاجار که مقارن رودرویى جامعه سنتى ایران با مظاهر تمدن و پدیده‌هاى صنعتى اروپا بود، این وسائل دست‌خوش تحول و تکامل گردید؛ به‌ویژه با راهیابى نیروى گاز و برق اغلب وسائل روشنایى یا از زندگ...

در دو سده اخیر ما شاهد حضور جدی علما و مجتهدین در رویداد های سیاسی ایران بوده ایم هم زمان با تشکیل حکومت شیعه ی قاجاریه، امنیت سیاسی و اجتماعی به ایران بازگشت. علمای اصولی ساکن عتبات در عراق به منظور پایان بخشیدن سلطه ی علمای اخباری و جلب حمایت حکومت قاجاریه به ایران بازگشتند. ضعف قاجارها در مقابله با تهاجم روسیه در جنگ های ایران و روسیه توانمندی علما در بسیج و تشویق مردم به شرکت در جنگ،دلبستگی...