عرفی شیرازی، از شاعران برجسته ی قرن دهم است که در شیراز متولّد شد. این نابغه ی عصر، که از گویندگان زبان فارسی به شمار می رود، آثاری به نظم و نثر دارد که با لحن حکیمانه ی نوشته های خویش، دیگران را متأثّر می کرد و در مدّت بسیار کوتاه، از زندگانی خود آنقدر گوهرهای شعری را به نمایش گذاشت، که چشم همه ی نویسندگان معاصر را خیره کرد و میان بزرگ ترین قصیده گویان و اعلی ترین غزلسرایان، جای خویش را برگزید. ...

«تکرار» در زیباشناسی هنر از مباحث اساسی است و در ادبیات و به‌خصوص در شعر نقش بسزا دارد. این فن ادبی در صورت کاربرد مناسب، جنبه‌های زیباشناسیک خواهد داشت و از دیدگاه سبک­شناختی نیز گاه بیانگر سبک شخصی است. در این پژوهش، با روش توصیفی-تحلیلی، گونه­های مختلف تکرار و توازن در سطوح گوناگون آوایی، واژگانی و نحوی در منظومۀ ویس و رامین (432-446‌ق) - که از داستان­های روزگار اشکانیان و در بحر هزج به نظم ...

 از دیرباز تاکنون، یکی از اشکال شعر شکل کوتاه آن بوده است. این فرم که در دوره معاصر به یکی از گونه‌های شعر فارسی تبدیل شده است، در سال‌های اخیر بیشتر به آن توجه شده و در حال استقلال است. صرف‌نظر از نام‌هایی که پیش از دوره معاصر بر این شکل شعری نهاده‌اند، در عصر حاضر از نیما تاکنون عناوینی چون طرح، شعرک، هایکو، فرانو، آنک، شعر پیامکی و سه‌گانی بر نوع خاص آن اطلاق می‌شود؛ اما گاه این مفاهیم خاص ب...

موسیقی یکی از کهن ترین هنرها است که  با پدیده های طبیعت سروکار دارد دستاوردی پر ارج که در ساختار فرهنگ بشری به دلیل نزدیکی اش با عواطف و جهان بینی و احساسات درونی انسان دارای جایگاهی والا و در خور پژوهش است. موسیقی و ادبیات از دیرباز به عنوان دو مقوله ی جدانشدنی آن چنان مورد اهتمام خاص مات ها بوده است که نمی توان مرزی واقعی میان آن دو قرارداد این در حالی است که با توجه به بسترهای گوناگون هر دوی...

«تئاتر دایجتیک »، اصطلاحی که مارتین پوخنر وضع کرده است، ریشه در طبقه‌بندی افلاطون از شیوه‌های ارائۀ داستان و تعریف او از دو واژۀ دایجسیس و میمسیس دارد. این اصطلاح به تکنیک‌های کلامی و روایی در نمایش اشاره دارد که تمرکز را از وجه تقلیدی و اجرایی تئاتر به شیوه‌های روایتگری و قدرت واژگانی منتقل می‌کند. تئاتر دایجتیک برای انتقال دایجسیس روایت به میمسیس تئاتر و حذف کنش، از نقل‌کردن، متون شعری، انواع...

ابراهیم گلشنی بردعی یکی از عارفان بزرگ طریقۀ خلوتیه است که شخصیت ادبی و عرفانی وی در نزد اهل تحقیق و ادب چندان شناخته نیست. گلشنی در عرفان صاحب طریقت خاص بود و مریدان زیادی داشت چنان­که طریقۀ گلشنی در سرزمین­های عثمانی و مصر، منسوب به اوست. او در سرودن انواع شعر به فارسی و ترکی دست داشت. نسخۀ خطی دیوان وی که در کتابخانۀ فاتح استانبول به شمارۀ 3866 نگه­داری می­شود، مشتمل بر اشعاری در قالب قصیده ...

ناصر بخارایی از شعرای گمنام و مهجور سده ی هشتم هجری است که در گونه های مختلف شعری طبع خود را آزموده است ، از جمله قصیده که یکی از سخت ترین انواع قالب های شعری برای سرودن است. در حالی که شاعران مذهبی در ایران جایگاه خاصی دارند، اما ناصر بخارایی با وجودی که در اشعارش رنگ و بوی دینداری کاملا مشهود است مهجور مانده و جایگاه واقعی خود را به دست نیاورده است. اشعار او غالبا در موضوع های منقبت نبی و ولی...

بخشی از زیبایی‌‌ها و ظرافت‌‌های شعر فارسی، در قالب آرایه‌‌های ادبی به ظهور رسیده‌است؛ بنابراین بررسی چندوچون پیوند پژوهش‌‌های بدیعی و تحولات شعری، ضرورتی گریزناپذیر است. آیا به‌راستی لوازم این پیوندِ دوسویه رعایت شده‌است؟ این پژوهش، با بررسی نمونه‌‌های شعری از سبک‌‌های برجستۀ شعر فارسی در شیوه‌‌ای تطبیقی و مقایسه‌‌ای، به این پرسش پاسخ گفته‌است. پژوهش حاضر نشان می‌‌دهد که پژوهش‌‌های بدیعی و تحولا...

سبک هندی در میان سبک های شعر فارسی بیش ترین ارتباط را با بسترهای اجتماعی دارد. صائب تبریزی برجسته ترین شاعر این سبک است که دیوان او مملو از صور خیالی است که از زمینه های اجتماعی نشأت گرفته است. وی توجه خاصی به زبان و فرهنگ عامیانه داشته است و کنایات و اصطلاحات رایج در عصر خود را به استخدام تصویرسازی شعری درآورده است. باورهای عامیانه، خرافات، اصطلاحات فنون و حرف و... انعکاس پررنگی در دیوان صائب ...