حماسه از نظر لفظ میتواند گفتاری ، بدهی ( فی المجلس ) یا نوشتاری باشد متون حماسی شفاهی به دلیل نا مدون بودن کمتر مورد تحلیل و بررسی قرارگرفته اند . در میان متون حماسی شفاهی کتاب هفت لشکر که طور جامعی از یکی از روایات حماسی شفاهی ایرانی است و نمونه منحصری از متون حماسه شفاهی است ، چاپ شده و در دسترس است . مهمترین نتایج حاصل از این تحقیق عبارت اند از : از لحاظ کمیت ، بیشتر عناصر حماسی _ با نسبت ...

چکیده : واژه «نام» در شاهنامه در معانی مختلفی چون سر بلندی، نامداری، غروروچیرگی، دلیری، ناموری، قدرت و توانایی، حفظ حریم، حفظ کیان، حفظ آبرو، پهلوانی، درخشیدن در نبرد، حفظ ناموس ونام ونسب، دادگری، دانایی و...بکار رفته است و از برجسته ترین جان مایه های شاهنامه است. از همین رهگذر نامجویی خصلت پایدار اغلب شاهان و پهلوانان شاهنامه است که برای به دست آوردن آن به پیکار بر می خیزند و برای حفظ آن جان...

یکی از مهمترین نکات در شناخت شاهنامه بررسی و کاوش در بنیاد اساطیری داستان هاست. مطالعه ی ژرف و همه جانبه درباره ی افکار و اندیشه های اقوام مهاجر آریایی و مطالعه در مورد قوم سکا است که نقش انکار ناپذیری در شکل گیری داستان های شاهنامه دارند. بی توجهی به نکات اساطیری شاهنامه ما را از مسیر اصلی مطالعات شاهنامه شناسی دور می کند و البته که شناخت دقیق یک اسطوره کار آسانی نیست. داستان های زال در طی روز...

وچکیده : ادبیات حماسی که قسمت عمده ای از ادبیات فارسی را دربرگرفته ، همواره بستری بوده است تا برخی نویسندگان با استفاده از آن، هویت ملی و اعتقادات و آداب و رسوم خود را به تصویر بکشند. حال در بین این آثار حماسی، موضوع غنایی، مطلبی است که به چشم می خورد و می توان گفت که بدون استثناء در هم? آثار حماسی ملی، نشانی نیز از ادبیات غنایی می توان یافت. باتوجه به توضیحات فوق، رسال? حاضر سعی دارد تا در آ...

یکی از جنبه های درخور توجّه و قابل طرح درجریان رباعی سرایی امروز درمقایسه با رباعیات قبل از انقلاب اسلامی، درآمیختن حماسه با رباعی است که برگرفته از شرایط خاصّ اجتماعی است. تحوّلات جدید درعرصه ی انقلاب اسلامی و رخ داد عظیمی نظیر جنگ تحمیلی عراق، سبب شده است لحن حماسی درانواع شعر فارسی و از آن جمله رباعی امروز به گونه ای بسیار جدّی و اثرگذار بروز کند. بسیاری از رباعی سرایان با روی آوردن به موضوعاتی ...

الگوی باروری یکی ازالگوهای تکرارشونده و بنیادین در اساطیر جهان است که روایتگر داستان عشق ایزدبانوی آب (عشق و باروری) به خدای گیاهی و به دنبال آن، مرگ و نوزایی خدای گیاهی است. به نظر جرج فریزر (george frazer)، این الگوی مشترک که مظهر رویش هر ساله گیاهان در بهار، پژمردگی در خشکسالی تابستان و رستاخیز هر ساله آنها در نزد اقوام کشاورز است، به صُوَر گوناگون در متون اسطوره ای و حماسی جلوه پیدا کرده است....

دیوان حافظ چنان با باورهای ملّی در پیوند است که می­توان گفت پس از شاهنامه هیچ اثری در حوزۀ ادب فارسی بیش از دیوان حافظ پرتوافکن روح ایرانی نبوده است. دیوان حافظ از لحاظ لفظ و معنی بی­بدیل، از حیث ادبی پرتوان و از نظر هنری بی­نظیر است. دیوان حافظ، قدرت خارق العادۀ حافظ را در بیان واقعیّت­های عصر خود نشان می­دهد. حافظ با دقّتی فراوان و دیدی موشکافانه مسائل عصر خویش را در می یابد و آن­ها را به گونه­ا...

گفتار اصلاح گرا چیست و چه تفاوتهایی با گفتار انقلاب گرا دارد؟مبانی ایدهء اصلاح کدام است،و چرا در نیمه دوم قرن بیستم،گرایشهای اصلاحی جایگزین گرایشهای انقلابی شد؟مقتضیات تعهد و تقید به اصلاحات چیست؟اینها پرسشهایی است که در مقاله حاضر مورد بررسی قرار گرفته است.به نظر می رسد تغییر پارادایمی در فلسفه شناخت و تردید در نظریه تناظری حقیقت،تغییر فرهنگ حماسی به فرهنگ تراژیک که در آن،قهرمان به انسان معمول...

در اواخر دوره قاجار به دلیل احساس نیاز مردم وکمرنگی حمایت دربار از هنر رسمی، مردم به سراغ هنرمندان مکتب ندیده رفته و با تزریق آرمانهای روحی حماسی خود، هنر این هنرمندان را حمایت کرده و آنها نیز با پرورش این هنر زندگی خود را برای هنر عامه وقف کردند و در هدایت مسیر هنر و نقاشی ایران به سوی مردم قدم خالصانه ای برداشتند رساله ذیل پژوهشی در باب برخورد حماسی در آثار نقاشان مکتب قهوه خانه ای (خیالی نگ...

آیا تشریح و تبیین نوع حماسی در ادبیّات فارسی سابقه¬ای داشته است؟ در تعریف کلیشه¬ای، مکرّر و نسبتاً غربی این نوع در ایران، کلیّت و پیکره¬ی میراث ادب فارسی مورد توجّه بوده است؟ نگرش¬های شاهکاراندیشانه و نخبه¬گرای پژوهندگان تا چه میزان در تعیین مختصّات مطلق و تغییرناپذیر نوع حماسی اثرگذار بوده است؟ در پی پاسخ بدین پرسش¬ها، جُستار حاضر در دو بخش کوشیده، نگاهی انتقادی به¬نوع حماسی فارسی داشته باشد. بخش نخس...