با وجود آن که بخش عظیمی از گنجینه ی ادبی و فرهنگی هندوستان و به ویژه میراث مکتوب فارسی نویسان هندی در سال های اخیر، شناسایی و معرفی گردیده؛ ولیکن کم نیست آثار ادبی که در قالب نظم و نثر در شبه قاره پدید آمده و تا کنون ناشناخته باقی مانده است. یکی از آثار مجهول القدر و ارزنده، داستان عاشقانه ی شعله ی آه از غیوری دهلوی، نویسنده، دبیر و شاعر فارسی گوی شبه قاره ی در قرن دوازدهم هجری است. او از دبیرا...

شعر غنایی یا عاشقانه که شاعر در آن، احساسات و عاطفه‌های درونی خود را آشکار می‌سازد از عمده‌ترین نوع شعر به شمار می‌رود و کاربرد اشعار عرفانی و ستایشی در این نوع شعر بسیار گسترده‌تر از غنائیات اروپایی است. اشعار عاشقانه و غنایی در شعر فارسی از سال‌های میانی سدة سوم، یعنی از نخستین روزگار پیدایش شعر دری آغاز شد و قدیم‌ترین نمونۀ آنها را در ابیات بازمانده از حنظلة بادغیسی می‌یابیم، لیکن دورة کمال...

هدف این مقاله، بررسی ارتباط امر دیونیزوسی و آپولونی در فلسفة هنر نیچه با فلسفة شوپنهاور است. در این زمینه، ضمن بیان سابقة تفاسیر موجود در ارتباط امر دیونیزوسی و آپولونی با اراده، تصور، والا و زیبا، به بررسی نقاط قوّت و ضعف آن می‌پردازیم. سپس در بحثی تکمیلی و متفاوت با سنّت تفاسیر موجود، رابطة امر دیونیزوسی و آپولونی را در فلسفة اخلاق شوپنهاور جویا می‌شویم. در فلسفة اخلاق، شوپنهاور خودخواهی اراده ...

فدوی طوقان شاعر فلسطینی قربانی برخی آداب و رسوم خانواده خود گشت که بدانعلت نتوانست ادامه تحصیل دهد . اما برادر او، ابراهیم طوقان شاعر معروف دست او راگرفت و در راه آموزش خواهرش چیزی دریغ نکرد . از این طریق بود که فدوی توانست قدمدر راه شعر بگذارد، در ابتدا به تقلید از وی شعرهای کلاسیک خود را سرود . شایان ذکراست که نحوه زندگی او در آن خانواده و تجربه های شخصی اش موجب شد که شعرشسبک رومانتیک داشته ب...

شهر­آشوب­های مهستی تعریضی است به شاعران ستایشگر و ممدوحان شیفته ی قدرت در جامعه­ای طبقاتی که مدیحه اعتبار خاصی داشت و ارزش حاکمان به مدیحه سرایان درباری بود. هدف این مقاله شناخت نشانه­های پنهان این رفتار کنایی در معانی ضمنی شعر زنی شاعر در قرن ششم هجری قمری است. دوره ی سلجوقی به لحاظ شعری دوره ی اوج رونق شعرهای مدحی بود، امّا مهستی برخلاف شاعرانِ ستایشگر، شعرهای اجتماعی واکنشی سرود. چرایی این موض...

هر چه در آسمان ها و زمین است همه به تسبیح و ستایش خدا که پادشاهی منزه و پاک و مقتدر داناست،مشغول اند.(جمعه،1)  در میان همه آفریدگان ستایشگر یزدان، انسان-اشرف مخلوقات و اعز موجودات- چگونه می تواند بی تفاوت بنگرد و سرود نیایش را ننگارد؟!  ما در این مقال بر آن هستیم تا نیاز انسان را به« نماز» و نیز آثار سلامت بخشی آن در قلمروی اقتصاد را به بررسی بنشینیم.  در آغاز تعاریف کلیدواژه های این گفتمان چون...

صفارزاده از شاعران اندیشمند دوره معاصر است که از 13 سالگی شعر سرود. اشعار او به جهت اندیشه‌های دینی و انقلابی حائز اهمیت است. مقاله پیش رو درصدد تبیین و معرفی اشعار طاهره صفارزاده از نظر تحولات اندیشه و افکار اوست. برای دستیابی به این هدف از روش کمی- کیفی استفاده شده است؛ یعنی نخست به توصیف ویژگی‌های فکری اشعار صفارزاده پرداخته، سپس با استفاده از نمودار و اشکال، تغییر و تحولات ذهن و زبان شاعر ن...

باور به تبعید روح از خاستگاه علوی به عالم فرودین، و اعتقاد به لزوم بازگشت روح به موطن اصلی، یک موضوع مشترک در تعالیم گنوسی و آموزه‌­های تصوّف اسلامی است. این مقاله به شیوه تطبیقی ابعاد مختلف موضوع تبعید روح را در اندیشه باطن­‌گرای این دو مکتب بازنموده‌­است. برای نیل به این منظور ابتدا چهارچوب کلی نگاه متصوفه و گنوسیان به مسئله تبعید روح تبیین­ شده و سپس در ضمن تحلیل ساختار و بن‌مایه‌ دو داستان «...

موضوع این پایان نامه، به تحقیق و پژوهش در شعر اهلی شیرازی اختصاص دارد که در قرن نهم هجری پا به عرص? شعر و شاعری گذاشت و در بیشتر قوالب شعری، شعر سرود؛ امّا به دلائلی از سوی پژوهشگران، مورد بی مهری و کم توجّهی واقع شد و غبار فراموشی بر آثارش نشست. با ظهور شاعران غزلسرا در قرن هفتم و هشتم،هم مضامین و هم زبان و شیو? بیان غزل به اوج کمال خود رسید و فراتر از آنچه مولوی و سعدی و حافظ گفته بودند؛ امکان...

در میان انبوه شاعران زبان فارسی، هستند شاعرانی که تأثیری شگرف بر پیکره ادبیات گذاشته اند. یکی از این شاعران، حکیم سنایی غزنوی است که برای نخستین بار مضامین عرفانی را وارد شعر فارسی کرد و نیز منظومه هایی با درون مایه های عرفانی سرود. او به مانند شاعران هم دوره خود، ابتدا سلاطین و بزرگان دربار غزنه را مدح گفت ولی پس از سفر به شهرهای خراسان و تحولی که در روح او بوجود آمد، به عرفان و تصوف گرایش پید...