روایت عمر بن حنظله از جهت مجهول بودن او، به ضعف سندی متصف شده است. متأخرین برای عمل بدین روایت، به خاطر اهمیت و کاربردهای متعدد این روایت در ابواب مختلف فقهی و اصولی، جبران ضعف روایت با مقبول بودنش در نزد اصحاب را ادعا نموده اند. در این مقاله، با ارائۀ پیشینۀ این ادعا، و بررسی باب قضا در کتب فقهی، و مبحث تعادل و تراجیح در کتب اصول فقه قبل از شهید ثانی، صحت و سقم این امر بررسی می شود. به نظر می ...

از جمله سنتهای شعر پارسی که ریشه در ادبیات سامانی و شعر ستایشی و درباری دارد و حتی می توان پیشینۀ آن را تا ادبیات پیش از اسلام و به ویژه آیین گوسانی پارتی نیز باز پس برد، روایت شعر است. در ادب عرب نیز روایت، پیشینه ا ی دراز دارد و یگانه راهی بوده است که یادگارهای ادبی اعراب را از دورۀ جاهلی به روزگار اسلامی رسانیده است. روایت در پارسی، خوانده شدن شعر بر زبان راویان خوش آوازی بوده است که از سوی ...

 نقد و بررسى «تفسیر ابى الجارود» از حیث سندى و صحت و سقم انتساب آن به امام باقر(ع) است. در میان آثار اسلامى، تفسیرى منسوب به امام باقر(ع) به روایت ابى الجارود به چشم مى‌خورد که به «تفسیر ابى الجارود» شهرت دارد. درستى و نادرستى نسبتِ تفسیر به آن حضرت (ع)، نیاز به بررسى شخصیّت ابى الجارود دارد. وى از اصحاب امام باقر(ع) و امام صادق(ع) بوده و از این دو امام، روایاتى داشته و هفت سال پس از رحلت امام با...

مجموعه‌ای بس نفیس، شامل 209 اثر منثور ومنظوم، بعضی کوتاه و برخی بلند، و به کتابت ابوالمجد محمّدبن مسعود تبریزی، از فضلای دارالموحّدین تبریز، مورَّخ 720 ق تا 723 ق، فراهم آمده و در سالهای اخیر به تملّک کتابخانه مجلس شورای اسلامی درآمده است. خوشبختانه، این مجموعه کوته زمانی بعد به صورت عکسی و با نام سفینه تبریز به چاپ رسید و روشنی‌بخش دل و دیده اهل ادب و اصحاب تحقیق گردید. آنچه در این سفینه آمده، بعضی...

با آنکه سلسله اشکانی، طولانی ترین دوره حکومتی در تاریخ ایران را دارند، در روایت ملی- حماسی ایرانی که در منابع اسلامی مندرج است، تاریخ این سلسله با اختصار زیادی آمده است. چنان که در بیشتر موارد، جز ذکر نام شاهان و اشاره به عدد سالهای حکومتشان، چیز دیگری درباره آنها ندارد. این اختصار تا آن حدّ است که مدت زمان حکومت اشکانیان، به نصف زمان واقعی تقلیل یافته است. این قضیه تا کنون ، فکر محققان بسیاری ...

جستار حاضر، قصص قرآنی را از دیدگاه روایت شناسی بررسی می کند. فرضیه این پژوهش مبنی بر این است که میان قصص قرآنی و روایت شناسی رابطه ای وجود ندارد. در ادامه به پیشینه مطالعه ادبی قرآن و کتاب مقدس اشاره می شود. در پیکره اصلی مقاله، تبارشناسی واژگان قصص قرآنی مشاهده می شود. آن گاه، مؤلفه های روایت شناسی، یعنی سطوح داستان و متن معرفی و این مؤلفه ها در قصص قرآنی به کار گرفته، سپس، نمونه هایی از داستا...

حضانت یکی از احکام تکلیفی و از آثار نسب مشروع است که موضوع آن با تولد نوزاد ایجاد می‌شود. یکی از مسائل مهمی که به لحاظ حقوقی در موضوع حضانت کودکان مطرح می‌شود، مسئله تعین افرادی است که می‌توانند و می‌بایست به این تکلیف حقوقی اقدام نمایند. با این حال در مورد نوزادانی که خاستگاه تکون و ایجاد آنان رحم جایگزین می‌باشد، مساله کمی جدی و پیچیده تر به نظر می‌رسد. چرا که در این مورد می‌بایست قبل از طرح ...

از لحاظ منطقی و حقوقی، در فرایند دادرسی کیفری، اصل برایت نیازی به اثبات ندارد، بلکه برعکس نیازمند حمایت و پشتیبانی است. چون همان طور که اصل مزبور قبل از این فرایند حاکم و مفروض بوده در طول این فرایند نیز هم چنان حاکم و مفروض است و صرف ادعای وقوع جرم یا ادعای انتساب بزه واقع شده به متهم، این اصل مسلم را زایل نمی‌سازد. در این فرایند آن چه نیازمند اثبات است، حسب مورد، وقوع جرم یا انتساب بزه به مته...

هدف از این مقاله تحلیل روایت در هفت پیکر نظامی و مطالعة عناصر تشکیل دهندة روایت یعنی شخص روایت کننده، قهرمان/راوی ، مخاطب و نقش روایت است. بدین ترتیب ساختار حکایت های هفت شاهزاده خانم و هفت زندانی داستان که چرخه های حکایت اصلی یعنی منظومة هفت پیکر را تشکیل می دهند، در این مقاله مورد مطالعه قرار گرفته و به انواع و عملکردهای روایت و تنوع آواهای روایی موجود در این اثر پی برده خواهد شد.

داراب نامة طرسوسی از قصه های عامیانه بلند، مربوط به قرن ششم است که ازطریق سنت نقالی و داستان­گزاری ثبت و روایت شده است.داستان سرگذشت داراب و به شاهی رسیدن وی را بیان می­کند. در میان خط سیری که بیانگر به شاهی رسیدن داراب است، خرده روایت­ های بسیاری قرارگرفته­اند که باعث آشفتگی و اغتشاش روایت پایه شده­اند؛ خرده روایت ها با روایت پایه گاه ارتباط و انسجام ساختاری می یابند و گاه با الگوی گفتمانی متف...