چکیده تبعیّت، پیروی کردن از چیزی یا دنباله روی از دیگری در راه و تفکر، با شرط اختیاری و از روی میل باطنی است که در رفتار و گفتار آدمی ظهور دارد. دنباله روی شخص و یا اشخاص از متبوعان خویش بر اساس نوع تبعیّت و ویژگی پیروی کنندگان و پیروی شوندگان با سعادت و شقاوت ابدی انسان پیوند می خورد و در جهت یابی و تعیین سرنوشت وی نقش آفرین است. از این روست که در آیات و روایات به آن توجه خاصی شده است. در...

یکی از پربسامدترین مضامین قرآنی در ادبیات فارسی بعد از داستان حضرت یوسف داستان حضرت عیسی است که در قرآن کریم و اناجیل مقدس با روایتی همسان آمده و در شعر فارسی بازتاب گسترده‌ای یافته است. کمتر شاعری است که از تلمیحات داستان حضرت عیسی سود نجسته و آن را مضمون مایة شعر خویش قرار نداده باشد. تلمیحات داستان حضرت عیسی گاه به صورت مستقل و گاه در کنار پیامبران دیگر تصاویر شاعرانه‌ای را پدید آورده‌ است. ...

زندگی انبیاء الاهی آن گونه که در کتا بهای مقدس، روایات و قصص به تصویر کشیده شده، همواره زمین هایمساعد برای بیان اندیش هها و مضامین عرفانی بوده است. جیلی که خود از شاگردان مکتب عرفانی ابن عربیاست به زندگی انبیاء الاهی از جمله موسی و عیسی (ع) نظر داشته، به تاویل و تطبیق آیات، روایات وحوادث زندگی آنان با حوادث نفسانی پرداخته است. جیلی در مجموع مباحث خود دربارۀ زندگی موسی، برفنای نفس بشری، حقیقت وا...

انسان موجودی پیچیده است که به دلیل قوای متعددش توانایی سیر وجودی در کلیة عوالم خلقت را داراست. او می‌تواند سیری رو به تعالی داشته باشد به طوری که از فرشتگان الهی سبقت گیرد و از آنها در گذرد یا سیری قهقرایی داشته باشد و چنان پای در خاک گرفتار بماند که از هر حیوانی پست‌تر گردد. اینگونه است که انسان‌ها در روز رستاخیز به صورت شقی و سعید (هود: 105) در پیشگاه الهی حاضر می‌شوند. در این مس...

قرآن کریم از جمله مسائلی که تاکید زیادی بر روی آن نموده، آموزه‌ی تقوی می‌باشد؛ به طوری که بسیار مورد سفارش قرار گرفته و عامل سعادت، فوز و فلاح معرفی شده است. با توجه به اهمیت موضوع، نوشتار حاضر در صدد پاسخ به این سوال است که گستره‌ی شمول و عمومیت زمانی و مکانی تقوی در قرآن چقدر است؟ این مقال با رویکرد قرآنی و با استناد به آیاتی که به عمومی بودن آموزه اخلاقی تقوی اشاره دارند، این گونه آیات را در...

یکی از موارد مهم درآراء تربیتی مولانا ‘ تسلیم و رضا در برابر امر حق است . نزد سالکان ‘ تسلیم عبارت است از استقبال قضا و تسلیم به مقدرات الهی . مقام تسلیم فوق مرتبه توکل و رضاست . و مرتبه رضا فوق مرتبه توکل است . در توکل‘ سالک در همه امور خود‘ خدا را وکیل خود قرار میدهد. در رضا به هر چه خداوند بخواهد و انجام دهد‘ راضی می شود؛اما در مقام تسلیم ‘ سالک قطع تعلق می کند و دیگر برای وی طبعی باقی نمیما...

مناظره گفتگویی برای ایجاد فهم مشترک و درک متقابل توأم و یکی از شیوه­ های مطلوب و مؤثر برای تبیین و نشر معارف الهی ­است که انبیا و ائمۀ معصومین (علیهم‎السلام) در مواجهه با آرا و اندیشه­ های مخالفان ادیان الهی از آن بهره می­ جستند. به‎دلیل شرایط فرهنگی‎ـ‎سیاسی و تضارب آراء که در دوران ولایتعهدی امام‎رضا (علیه‎السلام) روی داد، ایشان برای جلوگیری از تحریف اسلام، مناظره­ هایی با دانشمندان و بزرگان ف...

مفهوم «احباط» یکی از مفاهیم مهم در قرآن کریم محسوب می‌شود. در این پژوهش نگاهی معناشناختی به این واژه داریم و هدف تبیین واژۀ احباط و کشف لایه‌های معنایی و استخراج مؤلفه‌های معنایی آن‌ در قرآن کریم با استفاده از شیوه‌های نوین معناشناسی خواهد بود. با نگاهی معناشناختی به این واژه و با رویکرد همزمانی و توصیفی و تأکید بر روابط هم‌نشینی و جانشینی، می‌توان گفت که واژۀ «حبط» به‌لحاظ معنایی ارتباط نزدیکی...

عنوان پژوهش انجام شده «تحلیل اصطلاحات مسیحیت در دیوان خاقانی و تطبیق آن با قصاید سنایی و حدیقه الحقیقه» است. منظور از اصطلاحات مسیحیت، اسامی خاص، عام و باورهایی هستند که به نوعی با زندگی عیسی مسیح و یا دین مسیحیت ارتباط دارند و همان گونه که از عنوان بر می آید آن چه در انجام و فصل بندی پژوهش مد نظر قرار گرفته ،در درجه ی اول ،همین اصطلاحات است ،نه ابیات مربوطه. به این منظور این واژه هاواصطلاحات د...

به راستی می توان عیسی را منادی آخرالزمان نامید . او پیامبری بود که تمام تعالیمش درراستای مفاهیم فرجام شناسانه قرار داشت . آراء عیسی در انجیلها بیشتر از سایر بخشه ایعهد جدید انعکاس یافته است . علاوه بر این، راویان انجیلها خود بخشهای دیگری را نیزبدان افزودند که همۀ اینها بازتابی از سنت عیسوی اولیه می باشد . در این مقاله کوشش برآن است که جنبه های مختلف تعالیم عیسی با تأکید بر آموزه های فرجام شناسا...