برای شناخت جامعۀ ایران در اعصار گذشته لازم است لایه های مختلف این جامعه وکنش های گروه های اجتماعی بررسی شود و این شناخت کامل نخواهد بود مگر اینکه بهتعمق در وضعیت بندگان اعم از غلامان و کنیزان که به فراوانی دراین جامعهحضورداشتند، نگریسته شود . نوشتار حاضر در نظر دارد با نگاهی به وضعیت این گروهاجتماعی در دوره مغول ایلخانان و با بررسی راه های تحصیل کنیزان، موقعیت وپیشه های خا ص آنان، کارکردشان در ...

قرن هفتم هجری زمانی کاملاً استثنایی در تمام مظاهر زندگی ایران و ایرانی است. حمله ویرانگر مغول و آثار شوم آن، پرده از بی تدبیری دستگاه سلطنت برداشت و مردم بی پناه را در برابر مصیبت بارترین حادثه جهانی به عکس العمل های متفاوت واداشت. این کنش و واکنش با خود پدیده های شگرف اجتماعی به همراه آورد که بخشی از آن را در لابه لای متون ادبی و تاریخی آن روزگار می توان دید. موضوع اصلی این پژوهش، بازجست و تحلی...

در سده نوزدهم میلادی, امپراطوری عثمانی به واسطه آشنایی با فرهنگ مغرب زمین و از طرف دیگر مواجهه با موانع ساختاری در درون جامعه خویش به انجام اصلاحاتی در ابعاد مختلف دامن زد. به دوره ای که این اصلاحات انجام گرفته است عصر تنظیمات اطلاق می شود. تنظیمات در اصل در 26 شعبان 1255 قمری برابر با سوم نوامبر 1839 میلادی با اعلان فرمان تنظیمات خیریه آغاز گردید. بدون تردید یکی از بازیگران تإثیرگذار اصلاحات ع...

تاریخ تمدن هر قوم و ملتی عبارت از کوشش ها و خلاقیت هایی است که افراد آن قوم و ملت در طول تاریخ حیات خود جهت بیرون آمدن از بی ثباتی و وارد شدن در صحنه ی حیات جمعی و پیشبرد اهداف جمعی به کاربرده اند. تاریخ ایران پر است از دانشمندانی که در هر عصری ظهور نموده و نام خود را جاودان ساخته اند و در جهت تمدن سازی و گسترش علم تلاشی پیگیر نمودند. یکی از حکمای عالم اسلام که با همه ی جلالت قدر و عظمت شان و و...

پژوهش حاضر در پی شناسایی مفاهیم و کارکردهای بصری رنگ طلایی در شاهنامه بزرگ مغول است. بدین منظور به بررسی سرچشمه هایی در نگارگری ایران پرداخته شده است که در این میان اهمیت و تأثیر هنر مانوی نباید نادیده انگاشته شود. علاوه برآن تأثیرات هنر بیزانس در بکاربردن رنگ طلایی و نیز هنر چین مورد پژوهش قرار گرفته اند. اساس پژوهش حاضر اثبات این فرضیه است که در برخی از نگاره ها رنگ طلایی برای نمایش روز و در...

سید اجل، عمر شمس‏الدین از نوادگان امام زین العابدین پس از سقوط بخارا به دست سپاه مغول، از آن سامان به سرزمین چین مهاجرت و در آن دیار جایگاه و مقام‏های اجتماعی بالایی را احراز نمود و منشأ خدمات ارزنده‏ای به مردم چین گردید. از نظر مورخین مهم‏ترین عامل نشر اسلام در استان یونن چین، شخصیت سید اجل و فرزند او بوده است. این مقاله در چهار بخش به بررسی ابعاد زندگی اجتماعی سید اجل و خدمات وی به مردم چین پ...

چکیده ندارد.

موضوع این مقاله بررسی جایگاه دیوان عرض به عنوان بخشی از تشکیلات دیوانی حکومت محمد خوارزمشاه در سازمان اداری سپاه خوارزمشاهی است و در آن تلاش شده است تا ضعف و ناکارآمدی دیوان عرض و مقام عارض در ادارۀ لشکر و سازماندهی تشکیلات نظامی مورد بررسی قرار گیرد و تأثیر آن بر ناکامی های محمد خوارزمشاه در برابر حمله مغول و فروپاشی دور از انتظار حکومت وی نشان داده شود. این نوشتار بر آن است بر اساس روش تحلیلی...