موضوع رساله حاضر بررسی ساختواژی کلیدر جلدهای 3 و 4 می باشد. کلیدر زبان مردم روستای سبزوار و نیز عنوان کتابی از محمود دولت آبادی نویسنده معاصر است . مراداز این بررسی مشاهده گوشه ای از تحولات زبان فارسی و گشودن گرهی از مشکلات آن می باشد. روش کار بدین صورت بوده است که مجموعه ای از ساختها که در گونه استاندارد بکار نمی روند و یا محتوای معنایی متفاوتی دارند جمع آوری گشته است . واژه ها و عبارتهای برگز...

این مقاله به بررسی سازوکارهای دخیل در بازبینی حالت مطلق بر روی مفعول بند متعدی و فاعل بند لازم در ساخت کنایی میپردازد. نخست دو رویکرد کمینه گرای غالب به اشتقاق ساخت کنایی (الف) حالت مطلق به مثابة حالت بینشان و (ب) حالت مطلق به مثابة حالت فاعلی معرفی میشود. سپس با استناد به شواهدی جدید از اشتقاق نحوی افعال مرکب لازم در زمان گذشته در زبان کردی و به تبع آن، با بررسی نحوة بازبینی حالت مطلق در این گ...

ذف به قرینه گروه فعلی در زبان انگلیسی از جمله ساختارهایی است که سبب ایجاد مشکلات یادگیری برای فراگیران فارسی زبان می شود. توساورانی (2007) در مطالعه خود نشان می دهد که حذف به قرینه گروه فعلی در زبانهای فارسی و انگلیسی از نظر وجود دو شرط مجاز برای ایجاد آنها باهم تفاوت چندانی ندارند. حذف به قرینه گروه فعلی در زبان فارسی، درست همانند این ساختار در زبان انگلیسی نیازمند وجود یک هسته تصریفی در عبارت...

سادگی و روانی، برجسته­ترین ویژگی روح بلند آثار عرفانی در زبان فارسی است. هر فعل، مهم­ترین رکن جمله و پایۀ آن است که ساختمانی ساده یا غیرساده دارد. بررسی ساختمان فعل در یک اثر، می­تواند گویای نحوۀ انتقال مفاهیم آفرینندۀ اثر و حتی دغدغه­های وی برای برقراری ارتباط مؤثر با مخاطبانش باشد. شبستری در مثنوی گلشن راز، با آمیختن اندیشه­های عرفانی و فلسفی خود مباحثی نظیر وحدت وجود را مطرح می­سازد. وی، مبن...

خرده‌جمله سازه‌ای با ساختار [NP XP] است که متمم افعال خاصی همچون «پنداشتن» و دیگر افعال هم‌معنی آن واقع می‌شود. زنجیرۀ مذکور در برخی زبان‌ها همچون سوئدی، انگلیسی، عربی، فرانسوی و فارسی سازه‌ای تحت عنوان «بند کوچک» یا «خرده‌جمله» تشکیل می‌دهد. در توصیف این بندها، خرده‌جمله‌ها بندی فاقد فعل خودایستا، متمّم‌ساز و تصریف معرّفی می‌شوند که ساختار آنها به صورت [NP XP] است. (XP) در این بندها می‌تواند گرو...

از آنجایی که قواعد دستور زبان، در تمام زبان ها یکسان نیست و این امر، در مورد زبان فرانسه و زبان فارسی نیز صدق می کند، برای سهولت فرایند آموزش زبان فرانسه به زبان آموزان ایرانی، به نظر می رسد که کار بر روی تفاوت ها، نخستین بخش و مهم ترین آنها باشد. چنانچه می دانیم، افعال دو ضمیره فرانسه معادلی در زبان فارسی ندارند. بنابراین این دسته از افعال، همیشه برای زبان آموزان ایرانی مشکل ساز بوده اند و ا...

پژوهش حاضر به بررسی سه کتاب انگلیسی با اهداف ویژه از نظر فراوانی سطوح شناختی طبقه‌بندی اصلاح‌شدۀ بلوم می‌پردازدکه در مقطع کارشناسی برای دانشجویان رشته‌های مهندسی، علوم انسانی و پزشکی در ایران تدریس می‌شود. بدین منظور، ابتدا بر اساس تعاریف، شش سطح شناختی در طبقه‌بندی اصلاح‌شدۀ بلوم و برای افعال مربوط به هر یک از این شش سطح یک الگوی کدگذاری تهیه شد. سپس تمام فعل‌های موجود در تمرین‌های این کتاب‌ها...

تحلیل زبان شناسانه ادبیّات کودک به بررسی زبان شناختی تعدادی از آثارادبی کودک و نوجوان می پردازد. پژوهش حاضر نیز می کوشد با تحلیل زبانی پیکره هایی متناسب با گروه های مختلف سنّی پیچیدگی های نحوی ادبیّات هرگروه را معرفی نماید. در هریک از پیکره های مورد بحث بعضی از پیچیدگی های نحوی مانند تعداد واژه در جملات ساده هرگروه سنّی، نسبت جملات ساده به مرکب، زمان افعال به کاررفته، میزان حضور کنش گر و کنش پذیر د...

یکی از روش­های نشان دادن روابط دستوری بین سازه­های جملات حالت­نمایی است. در این پژوهش به بررسی حالت­نمایی در چهار گویش فارسی خوزستان یعنی دزفولی، شوشتری، بهبهانی و هندیجانی پرداخته می­شود. داده­های این پژوهش به صورت میدانی و با استفاده از پرسش­نامه و گفت­وگو و مصاحبة حضوری با 33 گویش­ور جمع­آوری شده است. رویکرد نظری اصلی این پژوهش، نظام پنج­گانة حالت­نمایی کامری (1978) است که پنج ردة زبانی را ا...