تئوری نفرین منابع با توجه به تجربه کشورهای دارای منابع غنی بیان می دارد که درآمدهای ناشی از فروش منابع طبیعی نه تنها به رشد اقتصادی بیشتر منجر نشده، بلکه اثرات سوء اقتصادی برجای گذاشته است. این مقاله نشان می دهد که منابع طبیعی فی نفسه نمی تواند نفرین تلقی شود؛ بلکه نحوه مدیریت درآمدهای حاصله است که با اهمیت می باشد. تاسیس حساب ذخیره ارزی در ایران با هدف کنترل نوسانات ناشی از تغییرات قیمت نفت ب...

تاریخ قرن اخیر ایران، همواره متاثر از درآمدهای ناشی از نفت بوده است. به نظر می‌رسد، بررسی تغییرات و تحولات این سال‌ها بدون توجه به جایگاه نفت و تاثیر آن در عرصه‌های گوناگون، عملی مشکل یا غیر ممکن است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی نقش نفت در شکل‌گیری زمینه‌های انقلاب اسلامی ایران است تا از زاویه‌ای نو، بخشی از علل و عوامل شکل‌گیری و وقوع انقلاب در ایران تبیین شود. با استفاده از دو متغیر واسطهِ آموزش...

چکیده در نظام بین الملل غیرمتمرکز و فاقد اقتدار مرکزی، نخستین هدف و ارجحیت کشورها، حفظ امنیت ملّی و صیانت از منافع خود است. دیرزمانی تأمین امنیت ملّی پایدار در گرو سه نوع آمادگی بود:1-آمادگی نظامی؛ 2- آمادگی سیاسی؛ 3-آمادگی اقتصادی. با پایان جنگ سرد، مؤلفه های اقتصادی امنیت ملّی اهمیت بیشتری یافته اند. در این دوران جدید، امنیت ملّی کشورهای صادرکننده نفت، تحت تأثیر رونق و شکوفایی صنعت نفت قراردارد. ...

چکیده در نظریه­های علوم سیاسی و روابط بین­الملل، دولت رانتیر به دولتی اطلاق می­شود که تمام یا بخش اعظم درآمدهای خود را از طریق منابع خارجی، فروش منابع زیرزمینی و دریافت کمک از بیگانگان بدست می­آورد. فرض اصلی ما در نگارش مقالۀ حاضر این بود که چنین دولت­هایی همانطور که دارای سیاست داخلی ویژه­ای هستند احتمالامی­بایست دارای نوع خاصی از سیاست خارجی باشند. بر همین اساس ایران را به عنوان نمونه از سال ...

دو پدیدۀ پنهان توهم مالی و اقتصاد سایه ارتباط نزدیکی با یکدیگر دارند، به­طوری­که وجود اقتصاد سایه، امکان ایجاد توهم مالی را برای دولت فراهم می­کند. در توهم مالی، به دلیل درک نادرست شهروندان از بار مالیاتی، تقاضا برای کالاها و خدمات عمومی و، در نتیجه، هزینه­های دولت افزایش می­یابد. در این مقاله ارتباط بین توهم مالی و اقتصاد سایه در چارچوب الگوی ارتباطات خطی ساختاری (لیزرل)، در اقتصاد ایران طی سا...

وجود منابع غنی نفتی و چالش های عمده اقتصادی در مسیر توسعه کشور همواره نقش استفاده بهینه از این منابع را در نیل به توسعه پایدار به موضوعی مهم و مورد توجه تبدیل کرده است. این مطالعه سعی دارد اثرگذاری حالت های مختلف گردش وجوه نفت بر اجزای تولید ناخالص داخلی را بررسی کند و با استفاده از الگوی تعادل عمومی محاسبه پذیر دو رویکرد «صندوق توسعه ملی» و «توزیع مستقیم درآمدهای نفتی» را تجزیه و تحلیل نماید. ...

در این مقاله با استفاده از روش تعادل عمومی پویای تصادفی[1]، قاعده‌ی پولی بهینه برای بانک مرکزی ایران استخراج می­شود. مکانیزم انتقال پولی مدل شامل چهار معادله‌ی تقاضای کل، عرضه‌ی کل، قیمت نفت و رابطه‌ی تیلور می­باشد. در این مقاله ثابت می‌شود که فرم پویای رابطه‌ی تقاضای کل، با در نظر گرفتن پولی بودن تورم در ایران، تابعی از نرخ رشد حجم پول است. با این فرض که هدف بانک ­مرکزی پی‌گیری هم‌زمان نرخ تور...

نظر به اهمیت درآمدهای نفتی در تولید ناخالص داخلی، صادرات و تأمین بودجه ­ی سالیانه در اقتصاد کشورهای صادرکننده ­ی نفت (اوپک)، نوسان قیمت نفت می­ تواند تأثیری مهم و اساسی بر متغیرهای کلان اقتصادی این کشورها داشته باشد.  بعد از وقوع تکانه های قیمت نفت، عملکرد معمولی تراز حساب جاری به ­طور ناگهانی مختل   می­ شود.  این مقاله تأثیر تکانه­ های قیمت نفت بر تراز حساب جاری تراز پرداخت ­های اعضاء اوپک در ...

این مقاله با تکیه بر مبانی نظری و تجربه های عملی کشورهای متکی بر منابع و نیز در نظر گرفتن واقعیتهای اقتصاد ایران درصدد ارائه ایده نوینی در مورد شیوه بهره گیری از منابع تجدید ناپذیر و سرمایه های زیرزمینی نظیر نفت است. براساس این ایده، فرایند و سازوکار جدیدی برای برخورد فعال با درآمدهای حاصل از صدور نفت خام تعریف می شود و رویکرد غالب و سنتی که این درآمدها را جاری تلقی می کرده و آن را به طور مست...

چکیده درآمدهای حاصل از صادرات نفت نقش مهمی در اقتصاد اغلب کشورهای صادر کننده نفت دارد. بنابراین نوسانات درآمد نفت در بروز عدم تعادل و حتی بحران اقتصادی در این کشورها نقش اساسی داشته است. در تحقیق حاضر، به بررسی اثرات نوسانات درآمد نفت بر مصرف حامل‌های انرژی در کشورهای عضو اوپک پرداخته شده است. در این تحقیق پس از برآورد و استخراج نوسانات درآمد نفت با استفاده از مدل EGARCH از رو...