بلخ در زمان ناصر خسرو از جمله مراکز اندیشه‌های عقلی و فلسفی محسوب می‌شد که افرادی نظیر ابوزید بلخی (حافظ خراسانی)، کعبی بلخی و شهید بلخی را در خود پرورش داده  بود. ناصر خسرو در این محیط و در زمانی می‌زیست که فلسفه و دین در برابر هم قرار گرفته بود. او علیرغم آشنایی با فلسفه، در نتیجة تعالیم داعیان اسماعیلی، متمایل به نوعی کلام بود. نزاع و کشمکش میان اهل دین و اهل فلسفه، ناصرخسرو را بسیار دلتنگ م...

چکیده عنوان پژوهش «خواجه نصیرالدین طوسی و اسماعیلیان نزاری» می باشد سوال اصلی این پژوهش «چگونگی ودلایل تعامل خواجه نصیر الدین طوسی و اسماعیلیان نزاری» است. آنچه به عنوان فرضیه پژوهش مطرح شد این است که «توانمندی و جایگاه علمی خواجه نصیرالدین طوسی باعث جلب او توسط اسماعیلیان نزاری و تعامل علمی و فرهنگی با ایشان شد». با توجه به اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران در آستانه حمله مغول؛ چهار قدرت ...

الفرق نوشته ابومحمد یمنی، در قرن ششم هجری بوده است که در دوران دو دولت اسماعیلی مذهب صلیحیون و بنی زریع می زیسته و از اهل سنت بوده است. این کتاب هر چند شامل بخش-های گوناگونی در ارتباط با فرق اسلامی و اندیشه های آنها است، می توان گفت در میان کتب مرتبط با فرق، در معرفی عقاید اسماعیلیه اطلاعات بسیاری در اختیار خواننده قرار می دهد و از این بابت از جایگاه مهمی برخوردار است. رساله حاضر تصحیح، تحقیق و...

تاریخ امامان نزاری پس از سقوط الموت، در هاله ای از ابهام فرو رفت.سالهای زیادی سپری گردید تا پژوهشگران به مطالعه ی آن پرداخته،گوشه هایی از حوادث مربوط به زندگی اسماعیلیان را عیان سازند. در این میان، در فاصله ای نزدیک دو قرن، امامان نزاری در روستای انجدان ساکن شدند.حضور امامان قاسم شاهی در انجدان باعث گردید،بررسی تاریخ این کیش در این دوران با تاریخ محلی این روستا،در هم آمیزد. بطوریکه بررسی هر یک ...

وزارت یکی از مهم ترین مناصب در تاریخ حکومت سیاسی و اداری ایران بوده است. این منصب با توجه به شرایط و موقعیت های مختلف تغییراتی پیدا کرده است و حکومت های مختلف متناسب با ویژگی های خود قواعدی را به این منصب افزودند. در زمانی که مسلمانان ایران را فتح کردند قوانین و ویژگی های اسلامی را به این منصب افزودند که باعث شد این منصب شکلی متناسب با حاکمیت اسلامی پیدا کند. در دوران سامانی نیز منصب وزارت متن...

اسماعیلیان نخستین پس از مرگ اسماعیل بن جعفر، نص امامت را بر فرزندش محمد نهادند و از امامیه جدا شدند؛این جماعت پس از چند قرن موفق شدند؛خلافتی شیعی را در سال 297ه از مغرب به بار نشاندند و در سال 358ه فاتحانه مصر را تصرف کرده و دامنه نفوذ دولت شیعی اسماعیلی مذهب را تا مغرب،یمن،شام،ایران،عراق و حتی هند بگسترانند، رسمی شدن کیش اسماعیلیه نخستین، نتیجه عزیمت فرهنگی فاطمیان به مصر بود. در طی تاریخ فره...

تنزیه و تشبیه، یکی از مباحثی است که پیوسته متکلّمان به آن توجّه داشته­اند. تنزیه، منزّه دانستن خداوند از هر گونه صفت انسانی و تشبیه، نسبت دادن ویژگی های مردمان به آفریدگار است. فردوسی در مقام تنزیه، به تعبیر نگارنده، یزدان را «خداوند نام» می گوید که تنها نامی از آن در میان است و در مرتبه تشبیه، او را «خداوند جای» می نامد؛ یعنی همان مقام شکل گیری آفرینش که مظاهر اسماء و صفات خدا در هستی گام می نهد ...

اسماعیلیه شاخه بزرگی از تشیع به شمار می رود که در آسیای مرکزی به صورت بومی حضوری دیرینه دارد. شمار پیروان آن اگر چه به نسبت اندک است، اما به علت انسجام درونی جماعت و ارتباط با امامی که در اروپا به سر می برد و محور اصلی مذهب را تشکیل می دهد، اهمیت فراوان دارد. به ویژه که امام آنان، پرنس کریم آقاخان چهارم، دارای وجهه جهانی و ثروت افسانه ای است. وی ضمن آشنایی کامل با فرهنگ غرب به امور پیروانش، به ...

با ضعف دولت سلجوقی، حکمرانان محلی که غالباً از اتابکان بودند، قدرت را در دست داشتند که از جمله آنان در منطقه شمال غرب ایران، می­ توان به اتابکان آذربایجان و مراغه اشاره کرد. این دوره هم ­زمان با قدرت­ گیری خوارزمشاهیان، احیای قدرت خلافت عباسی و سپس حرکت مغولان به سمت غرب است. بدیهی است که در این عصر، اسماعیلیان نزاری از این فرصت ایجاد شده در جهت اهداف خود که همانا بسط قدرت و توسعه جغرافیای سیاسی...

در این مقاله نحوه مواجهه سیاسی و مذهبی علاءالدین محمد سوم، پیشوای اسماعیلی الموت و جلال الدین خوارزمشاه در فاصله سالهای 618ق تا 628ق بررسی شده است. قبل از این دوران یورشهای مغولان باعث از هم پاشیده شدن حکومت خوارزمشاهیان گردید و در دوران مورد بحث، جلال الدین می کوشید که در مقابل مغولان ایستادگی نماید. از سویی اسماعیلیان الموت نیز قبل از این، رسولی را نزد مغولان فرستاده و اظهار ایلی نموده بودند....