فرایند شهرنشینی پدیده‌ای جهانی است که در سراسر جهان و هرجا که انسان ساکن است واقع می‌شود که در کشورهای درحال‌توسعه با رشد طبیعی جمعیت، مهاجرت روستاییان به شهر، تقارب در سبک زندگی روستایی و شهری و فرایندهای سیاسی و اقتصادی در ارتباط با جهانی‌شدن همراه است. شهرنشینی سریع اغلب به شیوة استفاده از زمین منجر می‌شود که بی‌اعتنا به نیازهای نسل آینده است و موجب ناپایداری شهری می‌شود. توسعة پایدار و برنا...

روستاهای ایران با مشکلات عدیده ای در ابعاد اکولوژیکی، کالبدی، اقتصادی و اجتماعی روبه رو هستند. مجموعه مشکلات فوق منجر به تبدیل روستاها به مکانی برای استقرار گروه­های پردرآمد شهری،  اغتشاش کالبدی، تغییر کاربری اراضی و عدم توجه به فرآیند تدوین سیاست­ها و برنامه­ها در برابر فراورده و برآیند آنها می­شود و در نتیجه، آینده توسعه کالبدی مناطق روستایی با چالشی جدی مواجه است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل وضع...

بخش عمده‌ای از مساحت استان قم دارای شرایط خشک و بیابانی است و گسترش بی‌رویه فعالیت‌های انسانی، بدون لحاظ مسائل زیست­محیطی، باعث تشدید پدیده بیابان‌زایی شده است. در این مقاله، روند بیابان‌زایی با  تأکید بر تغییرات استفاده از اراضی و نیز تغییرات کمی و کیفی منابع آب، بررسی گردید. برای ارزیابی روند تغییرات استفاده از اراضی، از داده‌های ماهواره‌ای TM سال 1364 و + ETM سال 1381 شمسی و برای تخمین تغییر...

امروزه منابع ماده آلی موجود برای تامین ماده آلی خاک جوابگوی فعالیتهای بخش کشاورزی نیست. در بیش از 60 درصد خاک­های زیر کشت در ایران میزان کربن آلی کمتر از یک درصد و در بخش قابل توجهی از کشور کمتر از 5/0 درصد می­باشد. در حالی که حد بحرانی کربن آلی خاک جهت پایداری ساختمان خاک دو درصد پیشنهاد شده است مدیریت پسماندهای روستایی و تبدیل آنها به ورمی­کمپوست راهی مناسب برای تامین ماده آلی مورد نیاز است. ...

تشدید تغییرات کاربری اراضی روستاهای پیراشهری و در نتیجه رشد کالبدی آنها از پیامدهای مهم شهرنشینی شتابان است که به گسترش فضایی شهر منجر می شود. از این رو لازم است عوامل و نیروهای محرک در جریان تغییرات کاربری اراضی روستاهای پیرامونی شهرها شناسایی شوند. در این راستا در این مطالعه تلاش شده است تا عوامل تاثیرگذار در تشدید سرعت تغییر کاربری اراضی در مناطق روستایی پیرامون کلانشهر مشهد پرداخته شود. روش...

امروزه در برنامه‌ریزی برای شهرها، تحلیل تناسب زمین برای توسعة شهری و شناسایی اراضی مناسب و اولویت‌دار برای توسعة کالبدی آنها حائز اهمیت است. از این رو، هدف از تحقیق حاضر، تعیین اراضی مناسب برای توسعة آتی شهر فیروزآباد و تأکید بر قابلیت‌های سیستم اطلاعات جغرافیایی در ارائة الگوی بهینة توسعة کالبدی- فیزیکی این شهر بوده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است و به منظور شناسایی اراض...

شهرنشینی سریع از بزرگ ترین چالش های قرن حاضر محسوب شده و مشکلات پیچیده ای را خصوصاً برای کشورهای در حال توسعه به وجود آورده است. توسعه شهرها اثرات متنوعی را هم بر نواحی شهری و هم بر نواحی روستایی اطراف دارد. هر چه شهرها توسعه بیشتری می یابند، تأثیرات خود را به نواحی دورتری در اطراف خود منتقل می کنند. در کلان شهر مشهد نیز عواملی مانند رشد فزاینده جمعیت و مهاجرت از روستا به شهر، ادغام روستاهای حری...

کشاورزی یکی از عوامل مؤثر و انکارناپذیر در امنیت غذایی است. توسعۀ کشاورزی در قالب اجرای طرح‌های افزایش بهره‌برداری از منابع آب و خاک، یکی از سیاست‌های مهم دولت در بخش کشاورزی است. پروژۀ سد گاوشان در منطقۀ میان‌دربند شهرستان کرمانشاه، از جملۀ این طرح‌هاست که یکی از اهداف آن، تأمین آب مورد نیاز اراضی کشاورزان و بهبودبخشیدن به معیشت خانوار روستایی است. از این‌رو، هدف مطالعۀ کیفی حاضر، سنجش و بررسی...

خشکسالی از مهم ترین بلاهای طبیعی است که زیان های بسیاری بر ‌نقاط روستایی وارد می کند. کنترل و سازگاری با خشکسالی در مناطق روستایی از اهمیت زیادی برخوردار است. در این میان، روش های بومی راهکار مناسبی برای مدیریت بحران است. امروزه رویکرد واکنش به خشکسالی به عنوان یک ساختار دستوری- کنترلی، متمرکز و تکنولوژی محور جای خود را به رویکرد جدیدی به نام مدیریت اجتماع محور داده که به فرهنگ ها، ظرفیت ها و د...