هنر اسلامی در قالب و محتواهای متنوعی در هنر فلزکاری ایران دیده می شود. یکی از آن ها، کتیبه های قرآنی با خطوط متنوع: کوفی، ثلث، نسخ و ... است که زیبایی بصری هم راه با فضای روحانی و عرفانی اش حاوی پیام های ارزش مندی برای صاحب اثر و بازدیدکنندگان آن در اعصار مختلف است. نمونه های فلزی مورد مطالعه ی این پژوهش، مستندات گنجینه اسلامی موزه ملی ایران مزین به کتیبه های قرآنی است. روش تحقیق توصیفی و تحلیل...

یکی از جنبه های اعجاز قرآن کریم، اعجاز بیانی و وجه زبان شناختی آن است. بدان گونه که از اسلوب های گوناگون ادبی برای تعلیم و تربیت مخاطبان استفاده کرده، در خلال این اسلوب ها بر قلب، فکر و رفتار آن ها تأثیر گذاشته است. مقاله حاضر به بررسی اسلوب خطاب وتاثیر این شیوه ادبی- به عنوان یکی ازمقدمات تفسیر- بر تبیین معارف قرآنی می پردازد. معارف قرآنی، مباحث اعتقادی، اخلاقی و احکام شرعی را در بر می گیرد. ت...

تلاشهای علمی و فکری معتزله پیرامون علوم و معارف قرآن مورد بررسی و نقد قرار گرفته است. معتزله از اوایل قرن دوّم به دست واصل بن عطاء شکل گرفت. معتزلیان، مسائل قرآنی را در ضمن اصل »عدل« یکی از اصول مذهب خود، قابل طرح می دانند. زیرا بر این باورند که قرآن فعلی است از افعال خدا و بحث درباره افعال خدا در اصل »عدل« مطرح است. توجّه بیش از حد معتزلیان به عقل باعث شد تا دست آنان از بسیاری روایات و احادیث کو...

خدا، انسان و جهان سه محور اساسی اندیشه ی بشری است. در طول تاریخ پرسش های مهمی درباره ی آنها طرح شده و همه ی تلاش فکری انسان متوجّه این سه کانون و یافتن پاسخ های درست و مناسب برای آن پرسش هاست. در این میان، شناخت انسان اهمیّت ویژه ای دارد. در آموزه های قرآن، پس از خدا، انسان اساسی ترین موضوع به شمار آمده است. ارسال پیامبران و کتب آسمانی، برای رسیدن انسان به سعادت نهایی اش صورت گرفته است. قرآن با ج...

این نوشتار کارکرد قرآن در اجتهاد شهید ثانی را به بررسی نشسته است. نویسنده در آغاز به سه موضوع قرآن آموزی، قرآن پژوهی و تفسیرآموزی و آثار قرآنی بر جای مانده از شهید پرداخته و آن گاه به تبیین دیدگاه شهید ثانی در منزلت و کارکرد قرآن در اجتهاد اشاره کرده است. ارائه نمونه های عینی از کاربرد قرآن در مبادی اجتهاد و دانش و اصول نیز استنباط احکام فقهی بر اساس شالوده آیات قرآنی سازواره اصلی این پژوهش را ...

عمق و گستردگی تفکر و اندیشه مولانا در پیوندی استوار با تسلط وی بر علوم قرآنی است. نگاهی به کثرت مفاهیم قرآنی در مثنوی نشان می دهد که مولانا موجبات رستگاری و نجات انسان را تنها در قلمرو وحی می جوید. مولانا معانی و مضامین آیات قرآن را به گونه ای خلاّق در حکایات خود درج کرده و توجه به این حکایات، بیان گر روش های تأویل گرایانه مولانا در مثنوی است.

اعراب قرآنی و تجزیه و تحلیل این متن مقدس بر اساس قواعد عربی یکی از کهن ترین علوم اسلامی قرآنی است. از سویی دیگر، به اسبابی، گاهی بر یک یا چند لفظ عبارت قرآنی، اعراب های مختلفی ذکر شده که به توجیه صحت این اعراب ها یا نقد و بررسی صحت و سقم آن ها نیازمند می شود و از جمله مهم ترین مستندات و منابع توجیه این اعراب ها، علوم قرآنی(علوم مأخوذ از قرآن کریم) است. اما علم توجیه اعراب چیست؟ و علومی که کم و ...

هدف از این پژوهش تحلیل و بررسی جایگاه پژوهش‌های قرآنی در تولید علم جهانی با استفاده از فنون علم‌سنجی است. جامعه آماری را آن دسته از مطالعات قرآنی تشکیل می‌دهد که در بازه زمانی 20 ساله در پایگاه اطلاعاتی آی.اس.آی(تامسون رویترز) نمایه شده‌اند. یافته‌ها نشان داد که در بازه زمانی مذکور تعداد 1479 رکورد در حوزه قرآنی در پایگاه وب‌آو‌ساینس نمایه شده است که تنها 70 مورد آن متعلق به ایران می‌باشد. بر ا...

هنر اسلامی در قالب و محتواهای متنوعی در هنر فلزکاری ایران دیده می شود. یکی از آن ها، کتیبه های قرآنی با خطوط متنوع: کوفی، ثلث، نسخ و ... است که زیبایی بصری هم راه با فضای روحانی و عرفانی اش حاوی پیام های ارزش مندی برای صاحب اثر و بازدیدکنندگان آن در اعصار مختلف است. نمونه های فلزی مورد مطالعه ی این پژوهش، مستندات گنجینه اسلامی موزه ملی ایران مزین به کتیبه های قرآنی است. روش تحقیق توصیفی و تحلیل...