نوشتار حاضر عهده دار بررسی شخصیت و کنش های شخصیت در یکی از مهمترین آثار منظوم ادب فارسی است. شخصیت محوری و حادثه آفرینی دو ویژگی مهم داستان های کهن اند. تقریباً در همه جای جهان این دو نکته در کنار حماسه های ملی و اندیشه های عرفانی و آرمان گرا قرار می گیرد. داستان های نظامی و به ویژه اثر ارجمند او «هفت پیکر» نیز این گونه است و عمدتاً با تکیه بر شخصیت و ابعاد قهرمانی او و تأثیری که بر محیط و دیگران...

« عبهرالعاشقین »، یکی از آثار مهم و ارزشمند، در زمین? «عشق عرفانی» و «جمال پرستی» ا ست که متاسفانه زیاد مورد توجه اهل ادب و عرفان قرار نگرفته است و شاید این امر به سبب دشواری نثر روزبهان بقلی باشد. در این رساله ، ابتدا به بررسی زندگی، شرایط اجتماعی، سیاسی و مذهبی عصر روزبهان پرداخته و سپس فضای فکری و عرفان خاص وی را که مبتنی بر عشق الهی و جمال پرستی عارفانه است، مورد تحلیل قرار داده ایم. رابط...

عمان یکی از شاعران و عارفان قرن سیزدهم هجری قمری است.وی در قریه ای به نام سامان از توابع چهار محال و بختیاری در حدود پانزده کیلو متری مرکز استان دیده به جهان گشود.خانواده و محیط مذهبی او در بارور کردن استعداد شاعری او تاثیر به سزایی داشت.وی از خانواده ای است که اکثرشان اهل شعر و فضل و ادب بوده اند. یکی از راه های شناخت هر انسانی آثار به جا مانده از اوست . سیر در آثار عمان شخصیت علمی و عرفانی او...

بررسی ابلیس، تصویرها، نمودها، جایگاه و ویژگی هایش، در حوزه ی ادیان و با تأکید بر قرآن و نیز نزد عرفا و تعامل و گفتگوی او با عارفان در برخی از متون عرفانی مسائلی است که در این رساله بدان پرداخته شده است. غرض از این تحقیق، بدست دادن چشم انداز تازه ای از ابلیس است، زیرا شیطان در ادب عرفانی جایگاه ویژه ی داشته و نظریات ظاهراً متناقضی پیرامونش وجود دارد. از آن جا که حضور ابلیس در ادبیات عرفانی پررنگ ...

کتاب کنوز الودیعة من رموز الذّریعة با هدف ترجمة کتاب الذّریعة إلی مکارم الشّریعة نوشته شده است و نمونة درخشانی از ترجمة پویا در متون کهن ادب فارسی است؛ گونه‌ها و گفتمان‌های مختلف فرهنگی و ادبی رایج در تاریخ ایران تا قرن هشتم در آن گرد آمده است.در این مقاله، با استفاده از روش ترامتنیّت ژنت، به تبیین نقش این گونه‌ها و گفتمان‌ها در تعیین جایگاه کتاب کنوز الودیعةدر متون ادب تعلیمی پرداخته شده است. نتای...

سخن تازه از انسان حماسی و انسان عرفانی اگر چه محال نیست بسی دشوار می نماید چه این دو نوع صفت ادبی آنقدر اهمیت داشته اند که برجسته ترین محققان زبان و ادب فارسی بهترین آثارشان را به نقد و تحلیل و معرفی آنها اختصاص دهند. بنابراین، این رساله به جای معرفی و تحلیل صرف این دو، در پی یافتن ((مشترکات)) آنها، که کمابیش بحث تازه تری به نظر می رسد، برآمد. در کنار این هدف اصلی از نقد و تحلیل قصه های شاخص شا...

داستان حضرت سلیمان به دلیل گستردگی و تنوّع ماجراها، تأثیرات گوناگون و متفاوتی در متون ادب فارسی گذاشته است که آن را از داستان دیگر پیامبران ممتاز می­کند. با وجود قدمت روایت این داستان در منابع آیین یهود، قرآن کریم، بهترین و نخستین منبع شاعران و عارفان برای استفاده بوده است. موضوعاتی مانند عدالت سلیمان، منطق الطّیر دانستن او، تسلّط بر دیوان و...از جمله روایات قرآنی داستان سلیمان است؛ ولی با این وجو...

در این تحقیق که به شیوهی کتابخانه ای تهیه شده است ، شخصیت ، مقام ، اهمیت وویژگیهای پیر در حدیقه و مثنوی و چند اثر عرفانی دیگر مورد بررسی قرار گرفته است . در این مقایسه مشخص می شود سیمای پیری که مولانا به تشریح آن می پردازد ، از توصیف سنایی کامل تر است . اگرچه این سیما در ادب عرفانی و به خصوص در حدیقه و سایر آثار سنایی سابقه دارد . انتخاب پیر حقیقی و هشدار همیشگی مولانا از گرفتارشدن در دام پیر د...

شیعه این درخت پاک و اصیلی که به وسیله پیامبر اکرم(ص)بنیان و ریشه های آن از وجود مبارک آنحضرت آبیاری شده،همواره توسط برخی مغرضانه مورد هجومی ناحق قرار گرفته وبرخی در صدد آن بودند تصویری نادرست از آن بوجود بیاورند. برای همین شیعه وادبیات شیعه با وجود نقش مهم خویش در شکوفایی ادبیات عرب پیوسته مورد بی مهری ناقدان ادب عربی گشته و برخی از این ادب نویسان تا می توانستند از ذکر نام ادیبـــــان و سرایند...

با توجه به این که در زمینة نسخ خطیِ آثار مولوی پژوهش ها، مطالب و یافته های علمی تازه ای ازسوی محققان ارائه شده است، تصحیح و ویرایش مجدد کتاب فیه مافیه برای تسهیل در خوانش و فهم این اثر ارزشمند، ضروری می نماید. در این پژوهش ضمن تبیین جایگاه کتاب فیه مافیه در میان آثار منثور ادب فارسی و اهمیت آن در مطالعات عرفانی، به خصوص در مولاناشناسی، به معرفی و بررسی نسخة خطی فیه مافیه در کتابخانة موزة مولانا ...