أبونواس اهوازی از شاعران عرب زبان شعوبی قرن دوم هجری در شمار شاعران برجسته این عهد به بیان مضامینی از قبیل خمریات، وصف معشوق، مدح و هجا پرداخته است. سادگی و صداقت از ویژگی های اشعار اوست. رودکی سمرقندی از شاعران قرن سوم و چهارم شعر فارسی نیز به مضامینی چون شادخواری، توصیف زیبارویان و ستایش ممدوح پرداخته است. در جستار حاضر پس از بررسی مختصری از زندگی و اوضاع اجتماعی عصر آن دو به واکاوی اندیشه­ها...

در میان جوامع حدیثی شیعه، بحار الأنوار به دلیل جامعیتِ بیشترِ موضوعات، منابع و احادیث آن و حضور علمی مؤلفش، علامه محمد باقر مجلسی، اهمیت بیشتری یافته است. مطالعه بحار الأنوار و توضیحات علامه مجلسی بیان‌گر رفتار گزینشی وی  در مواجهه با مصادر و احادیث است. وی به پیروی از دانشوران حدیث محورِ پیش  از خود، در اعتبار سنجی احادیث به قراین متنی بیش از قراین سندی ارج  می‌نهاده است.این پژوهش با روش توصیفی ت...

احادیث قدسی بخش مغفول مانده گنجینه پربار روایات معصومان و سرشار از نکته‏‏ها و لطیفه‏‏های اخلاقی است که می‏‏تواند راهنمای انسان در کسب معرفت الهی باشد. مطالعه و پژوهش درباره احادیث قدسی به منظور کاربردی کردن و‏ سهولت در استفاده و فهم معارف عمیق آن امری است که ضرورت آن قابل انکار نیست و بهره‏‏گیری از انواع روش‏‏های تحلیل متن در این مسیر می‏‏تواند راهگشا باشد. از آنجا که احادیث قدسی در منابع مختلف...

تدوین فرهنگ¬¬های تخصصی در همه زمینه¬ها از جمله ورزشی ، پزشکی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، و گیاهشناسی نقش انکارناپذیری در پیشبرد مطالعات و پژوهش¬ها دارند. پژوهش در زمینه¬ی زبان و ادبیات عربی نیز با توجه به دامنه¬ی لغوی گسترده¬آن، نیازمند فرهنگ¬های تخصصی است. با توجه به کاربرد فراوان نام گیاهان-در شعر عربی و نبودن فرهنگ¬واژگانی تخصصی در این زمینه، ما اقدام به تدوین پژوهشی با عنوان "فرهنگ واژگان گل ...

یکی از حوزه های وسیع و ناب ادبیات که ارتباط زیادی با ارزشها و باورهای اعتقادی یک ملت دارد، ادبیات دینی است. در این حیطه، شاعران شعر آیینی مهدوی معاصر ایران و عراق، با زبان شعری شیرین و ناب خود و با اضافه کردن صبغه های ادبی، عشق و ارادت خود را که جوشیده از قلبی مملو از عشق و محبت است به اثبات رسانیده اند. می توان گفت که سروده های مهدوی این شاعران، برخاسته از اعتقادات و جوشیده شده از قرآن، احادیث...

استفاده از آیات قرآن و احادیث نبوی در متون منثور پس از اسلام امری رایج بود که به منظور حفظ کلام الهی و نبوی، همچنین آرایش و تزیین متن به شیوه‌های گوناگون به کار می‌رفت. کاربرد آیات و احادیث، اساس و شالودة متون عرفانی را تشکیل می‌دهد که در نثرهای ساده و فنّی این دسته از متون به صورت گسترده به کار رفته است. کتاب شرح شطحیّات اثر روزبهان بقلی از جمله متون منثور عرفانی به نثر فنّی (قرن ششم) است که در آ...

اصحاب کساء یا همان پنج تن آل عبا عنوانی است که شیعیان برای محمد، علی، فاطمه و دو فرزند آنان حسن و حسین به کار می برند. ایشان از جمله بهترین الگوهای اخلاقی و انسانی بوده اند که اندیشمندان و محقّقان زیادی در توصیف آن ها قلم زده اند. شاعران برجسته ای نیز به این امر خطیر و رسالت بزرگ پرداخته اند و فضائل اهل بیت(ع) را با زبان شعر به تصویر کشیده اند.در این میان،شاعران عرب زبان شیعه سهم در خور توجهی دا...

به درستی که شعر از هنرهای کلام عرب است،همانطور که در سایر زبان های زنده ی دنیا وجود دارد.شعر زبان روح است،زیرا بیانگر آنچه در وجود شاعر و ذهن اوست می _ باشد،و آن را با الفاظ و معانی ترکیب می کند،شعر از دیرباز وسیله ای برای رسیدن به اهداف شاعر و بیان مقصودش بود و این امر شاعر را بر آن داشت که در اغراض مختلف شعر بسراید،از جمله:وصف، فخر،حماسه و رثاء... . کعب بن زهیر یکی از شاعران مخضرم است که در ...

هاتف اصفهانی از شاعرانی است که سه قصیده به زبان عربی سروده است در دو قصیده که موضوع آنها غزل است از شاعران جاهلی و اسلامی وغزل عذری متأثر شده است و با زندگی در محیط ذهنی از شاعرانی مانند عروة بن حزام عذری و جمیل بن معمر عذری و عمر بن ابی ربیعه مخزومی تقلید کرده است ودر قصیده سوم که در مدح پیامبر گرامی اسلام(ص) سروده شده است از شاعران دوره انحطاط تأثیر پذیرفته و تا حدودی از قصیده امام بوصیری در ...