حکومت سلجوقیان با گسترش قلمرو سرزمین ایران و تکامل شعر و هنر یکی از درخشان‏ترین ادوار تاریخ هنر، فرهنگ و تمدن ایران است. در عصر شکوفایی سلجوقیان، تاثیر رویکرد زیبایی‏شناسی ایرانی ـ اسلامی نه تنها بر هنر سلجوقی بلکه در تمدن اسلامی شاکله‏ای از سنت‏های تصویری و مفهومی را فراهم آورد که بسیاری از آثار برجسته‏ی هنری، حتی در دوره‌های بعد، تحت تاثیر آن قرار گرفتند. در آغاز ظهور اسلام، هنر نگارگری ایران...

ناجی العلی از جملة هنرمندانی است که با درک جایگاه متون چندرسانه‌ای، ادبیات و فرهنگ عربی را در آثار خویش به شکل‌های مختلف انعکاس داده است. مطالعة کیفیت کاربرد بینامتنیت به­عنوان یک استراتژی متنی در آثار ناجی العلی، هدفی است که پژوهش حاضر بر مبنایآن نگاشته شد. بدین منظور نگارندگان ذیل این پرسش که بینامتنیت چه تأثیری بر فرم و محتوای آثار العلی داشته است، این جستار را به سرانجام رساندند. در فرآیند ...

چکیدهدر اصطلاح لغوی، واژه فولکلور به معنی فرهنگ عامه و فرهنگ مردم ذکر شده اس ت.جلوهها یا نمادهای فولکلور نیز شامل تولیدات، آثار، خلاقیت، عقاید و سنن گروه یا جامع هایمعین است که با شیو ههای ملموس و غیرملموس و در قالب اشکال هنر ی(اعم از اجرایی وغیراجرایی) و ادبی یا به صورت دانش بومی(شامل دانش طبی، کشاورزی و زیستمحیطی) منابعطبیعی و زیستمحیطی تبلور یافته و عامل شناسایی اجتماعات و شناسنامه فرهنگی ، ...

منظومه هایی که پس از شاهنامه و غالباً به پیروی از آن، در زمینه های پهلوانی، دینی و تاریخی به نظم درآمده اند، از مآخذی هستند که کمتر مورد توجّه فردوسی شناسان است. حال آنکه سَرایندگانِ بیشترِ این آثار افزون بر تأثّرات فراوان زبانی، ادبی و اندیشگی از شاهنامه، به صورتهای گوناگون از فردوسی و شاهنامه نام برده اند که گردآوری و بررسی مجموع این اشارات نکته های تازه و درخور بحثی درباره سرگذشت حکیم توس و نظم شا...

خط به عنوان اصلی ترین عنصر بصری، نقش کاربردی بسزایی در شکل گیری و تعالی فرهنگ و تمدن، داشته است. خط و نوشتار یک راه حل کاربردی برای اعتلای فرهنگ و توسعه داد و ستد بوده است. در تاریخ خط نگاری ایران، آثار خط میخی دوران هخامنشی از چند جهت اهمیت دارد. ریشه های تصویری خط میخی ایران باستان، از خط میخی اکدی گرفته شده است. خط میخی در دوره هخامنشیان تکامل یافته است. تا به امروز مطالعات زیادی در حیطه خوا...

دوره صفوی یکی از مهمترین ادوار تاریخی ایران قدیم در زمینه ارتباطات خارجی است. در این میان روابط فرهنگی و سیاسی با هند به سبب زمینه های کهن تاریخی و اغلب مسالمت آمیز؛ بویژه در حوزه زبان و ادبیات فارسی بسیار برجسته است. نفوذ ادب فارسی در هند تا حدّی بود که آن دیار جز آنکه مأمنی پر برکت و بختگاهی بلند برای شعرا و ادبای ایرانی به شمار می آمد، خود به اندک مدّت خاستگاه گونه ای دیگر از ادبیات فارسی شد. ...

نگارش فرهنگ نامه های تاریخی را که ابن خلِّکان با تألیف وفیات الاعیان در قرن هفتم ابداع کرد، صفدی در قرن هشتم با نگارش دو فرهنگ نامه الوافی بالوفیات و اعیان العصر دنبال و تکمیل نمود. مؤلف در ثبت تاریخ وفات تراجم دقت کرده و در بیشتر تراجم، تاریخ وفات را که به همراه تدوین الفبایی ویژگی مشترک فرهنگ نامه ها است، ذکر می کند. در تراجم بسیاری دیدگاه خود را درباره صاحب ترجمه بیان کرده، حتی در مواردی خصوصی...

منطقة بیستون جزو مناطق منحصر به فرد در کشور و حتی جهان است که آمیختگی تاریخ و طبیعت، فرهنگ و افسانه را یک جا به نمایش می‌گذارد. این منطقه به عنوان پناهگاه حیات وحش از یک‌‌سو ارزش‌های طبیعی منحصر به فردی دارد و از دیگر سو دارای آثار تاریخی با ارزش جهانی است. در این مقاله به نقش معماری منظر به عنوان پیونددهنده و احیاکنندة ارتباط بین لایه‌های طبیعی، تاریخی و روایت‌های داستانی منظر در چارچوب دیدگاه...

چکیده وقف در طول تاریخ در میان مسلمانان، دارای ارزش والایی بوده است. زیرا علاوه بر پاداش اخروی، در پیشبرد شئون زندگی و استحکام پایه های گوناگون سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی و بهداشتی جامعه، نقش موثر و به سزایی داشته است. وجود موقوفات بسیار، در دوران دولت های اسلامی و شیعی در هند، به ویژه دوره بهمنیان، قطب شاهیان، نظام شاهیان، عادل شاهیان و دولت های شیعی اوده، حکایت از تاثیر عمیق این سلسله...

چکیده این پژوهش به نقد و بررسی تاریخ نگاری محلی ایران از 656 تا 1135 ه. ق، شناخت انواع تاریخ های محلی و عوامل و انگیزه های تدوین آن ها پرداخته است. براساس بررسی های صورت گرفته ادامه روند تدوین تاریخ نگاری محلی ایران در دوره یاد شده بر خلاف سده های پیشین متاثر از سیاست و نقش حکومت های محلی بوده است. تاریخ های محلی ایران از 656 تا 1135 ه.ق عمدتاً در دو قالب، تاریخ نامه های محلی و مزارات، تدوین ...