هرات در عصر تیموریان، به ویژه در دو مقطع طولانی زمامداری شاهرخ و حسین بایقرا، از رونق قابل توجهی در عرصۀ فرهنگ و هنر برخوردار بود. حیات فرهنگی هرات در دورۀ طولانی حکومت شاهرخ، تحت­تأثیر عوامل و مؤلفه­های مختلفی قرار داشت که در این مقاله با دسته­بندی آنها به چهار مؤلفۀ شریعت­گرایی، گسترش زبان فارسی، ایران محوری و تصوف، به تحلیل و بررسی هر یک از این عوامل و ویژگی‌ها و حامیان آنها، به ویژه شخص شاه...

فارسی فیروزآبادی، از گروه گویشهای جنوب غربی است که تاکنون تحقیقی در بارۀ آن انجام نگرفته است و اثری نوشتاری از آن موجود نیست و امکان فراموشی آن به علل مختلف وجود دارد.    ساختار فعل در فارسی فیروزآبادی همانند فارسی معیار است و وجه اختلاف آن در تفاوت آوایی، واژگانی و شناسه های برخی از افعال به ویژه گذشته نقلی است. در مقاله حاضر، فعل در فارسی فیروزآبادی از دیدگاه های زیر بررسی شده است : 1.ستاک حا...

چکیده ایران، سرزمین وسیعی است دارای گویش ها و لهجه های متنوع که این گویش ها در گذر زمان تغییرات و تحوّلات زیادی را به روی خود دیده اند. برخی از این گویش ها یا به طور کلی فراموش شده اند و یا در حال نابودی و فراموشی هستند. بنایراین نه تنها بر علاقه مندان به فرهنگ و زبان ایران بلکه بر هم? ایرانیان بایسته است که این گنجینه های فرهنگی را از زوال در امان دارند؛ در این راستا باید تحقیق و پژوهش دربار...

چکیده هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی نقش رادیوهای خصوصی قرآن کریم، صدای جوان، فریاد، سحر و باران در توسع? اجتماعی هرات از دیدگاه دانشجویان دانشگاه هرات ونیز بررسی میزان بهره مندی دانشجویان از برنامه های این رادیو هااست. همچنین بررسی رابط? جنس و رشت? تحصیلی پاسخگویان با نگرش آنها در مورد نقش این رادیوها، و رابطه بین اعتماد ورضامندی دانشجویان و نگرش آنها در این خصوص ازدیگر اهداف این پژوهش است. این پ...

هدف از این پایان نامه بررسی و توصیف گویش گرگانی می باشد. این گویش با دارا بودن ساخت¬ها و واژگان اصیل فراوان یکی از گرانبهاترین گنجینه های زبان فارسی است. مطالعه در مورد گویش این منطقه نشان می¬دهد که گویش مذکور مانند بسیاری دیگر از گویش¬های زبان فارسی رو به نابودی است و گردآوری و توصیف آن امری ضروری به نظر می رسد. پژوهش حاضر که اولین بررسی زبان شناختی و نظام مند درباره گویش گرگانی است، نظام آوای...

گویش بادرودی- اریسمانی یکی از گویش‌های مرکزی ایران است که در گمنامی و غربت به سر برده و به حیات خود ادامه می‌دهد. این گویش آن چنان از نگاه پژوهشگران پنهان مانده، که کمتر کسی آن را شناخته و راجع به آن تحقیقات علمی انجام داده است اما مطالعات میدانی و نگاهی هر چند گذرا حکایت از آن دارد که فرآیند واجی در این گویش از اهمیّت خاصی برخوردار بوده و یکی از شاخصه‌های ممتاز آن به شمار می‌رود. گویشوران این گ...

چکیده : اسطوره ها روایاتی هستند معمولاً مقدس ، درباره ی خدایان ، موجودات فوق بشری و وقایع شگفت آوری که در زمان های آغازین با کیفیاتی متفاوت از زمان عادی ما رخ داده و به خلق جهان و اداره ی آن انجامیده است یا در دوران های دور دست آینده ، رخ خواهد داد. بدین گونه زمان آغازین و زمان پسین دو عصر اساطیر ویژه اند .اسطوره ها آیینه هایی هستند که تصاویری را از ورای هزاره ها منعکس میکنند و فرهنگ آدمیان را...

هدف از نگارش این مقاله، توصیف و تحلیل چند فرایند واجی پربسامد در گویش دزفولی و مقایسۀ آن ها با فارسی معیار در چارچوب نظریۀ بهینگی است که در واج شناسی نظریه ای نوبنیان و یکی از رویکردهای محدودیت- بنیاد است. تحقیق حاضر به شیوۀ توصیفی- تحلیلی انجام گرفته و در گردآوری نمونه ها و داده ها از روش میدانی استفاده شده­است. بدین منظور، پانزده ساعت از مکالمۀ عادی گویشورانِ شرکت کننده با میانگین سنی سی تا پن...

حـالت­نمایی افتـراقی پدیده­ای در نظام صرفی زبان هایی است که مشخّصۀ حالت را به­شکل آشکار و به­وسیلۀ وندهای تصریفی بر روی گروه های اسمی نمایش می دهند. این پدیده در زبان های دارای نظام حالت مفعولی، به شکل حالت نمایی افتراقی سازۀ مفعول و در زبان های واجد نظام کنایی، به شکل حالت نمایی افتراقی سازۀ فاعل است. این مقاله ضمن معرّفی و توصیف موارد فاعل نمایی و مفعول نمایی افتراقی در گویش هورامی، شرایط ظهور ...

برخی عناصر گویشی در ساخت افعال متون دوره تکوین   غلامحسین غلامحسین زاده[1] حامد نوروزی[2]   تاریخ دریافت: 28/8/91       تاریخ تصویب: 1/4/93                 چکیده سرزمین ایران با توجه به گستردگی و تاریخ طولانی آن دارای گویش ها و گونه های زبانی متنوعی است. این گویش ها که از دیرباز در ایران رایج بوده اند، بر برخی از متون فارسی کهن نیز تأثیر گذاشته اند. این تأثیر در متون پیش از دوره مغول (دوره تکوی...