محور این گفتار بر تحلیل روایی- گفتمانی فیلم «حاجی واشنگتن»، با توجه به مقوله بازتولید سرمایه اجتماعی استوار خواهد شد؛ گفتاری که بر این مفروض تکیه می‌کند که هر کنش اجتماعی ازجمله‌یک اثر هنری، دالی است که درون یک گفتمانی بزرگ‌تر معنا می‌یابد و کارکردی در جهت ترویج یا تضعیف (بخش‌هایی از) گفتمان بزرگ‌تر خواهد داشت. از طرف دیگر فهم یک اثر هنری بدون فهم جایگاه گفتمانی آن فهمی ناقص است. بدین ترتیب فیل...

چکیده: هدف رساله حاضر معرفی نشانه شناسی یا الگوی بسطی (tensive semiotics/ model) و نشان دادن کارآمدی آن در مطالعه گفته پردازی قرآن کریم است. نشانه شناسی بسطی که در متون نشانه شناسی فارسی اغلب با تعبیر «تنشی» از آن یاد می شود، توسط فونتانی (j. fontanille) و زیلبربرگ (c. zilberberg)، از نسل دوم نشانه شناسان مکتب پاریس، معرفی شده است. در این روش که با هدف تحلیل فرآیند تولید و دریافت معنا در متو...

 مقاله حاضر برگرفته از پژوهشی دانشگاهی با عنوان «بازنمایی مفهوم شهروندی در مطبوعات ایران» است که با هدف بررسی چگونگی تفاوت در نحوه بازنمایی مفهوم شهروندی در روزنامه‌های اصلاح طلب و اصولگرا انجام شده است. در این مقاله به دلیل پر رنگ بودن وجوه کیفی مفهوم شهروندی از تحلیل گفتمان انتقادی استفاده شده است. به‌این منظور سی سرمقاله‌ از میان سرمقاله‌های شش روزنامة پرتیراژ متعلق به دو جریان سیاسی عمدة ک...

هدف این تحقیق سنخ‌شناسی گرایش به ازدواج بین دختران است. این پژوهش با استفاده از روش کیفی، با رویکرد نظریه‌پردازی داده محور (نظریه مبنایی) و به‌کارگیری تکنیک مصاحبه نیمه‌ساخت‌‌یافته و تعاملی انجام گرفته است. جامعة مورد مطالعه در این پژوهش دانشجویان دختر دانشگاه شیراز بوده که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند و نظری، با 53 نفر از دانشجویانی که مجرد بودند، مصاحبه شده است. نتایج این تحقیق نشان دا...

یکی از مهم‌ترین شاخه­های تحلیل گفتمان، تحلیل گفتمان روایی است. این نظریه از وسعت قابل ­ملاحظه‌ای برخوردار است و محقّقان بزرگ و متعدّدی به ارایة آرای خود در این حوزه پرداخته‌اند. یکی از مهم‌ترین این نظریه‌پردازان، اریک لاندوفسکی است. از نظریه­های مهم و مشهور لاندوفسکی، پیرامون گفتمان روایی، «نظام ژرف­ساخت و روساخت روایی» یا با نام دیگر، زیبایی­آفرینی روایی است. البته درک کامل این نظریه، به آسانی م...

تجاری‌سازی تحقیقات علمی در چهار دهه اخیر به گفتمان رایج در مدیریت علم و فناوری جهان ‏تبدیل شده است. در ایران نیز نزدیک به یک دهه است که موافقان و مخالفان این گفتمان در ‏ساحت نظر و عمل به بحث و گفتگو پرداخته‌اند. به نظر می رسد نگاهی فرا-زمانی و فرا-مکانی ‏به علم و موضوع تجاری‌سازی آن بر این گفتمان غالب شده است. در این مقاله، ضمن عبور از ‏این دیدگاه، نشان می‌دهیم تجاری‌سازی تحقیقات علمی پدیده‌ای ...

پژوهش حاضر با استفاده از نظریه و روش «ارنستو لاکلاو و شنتال موفه» و «نورمن فرکلاف» به بررسی گفتمان عدالت اجتماعی در چهار دولت پس از انقلاب اسلامی پرداخته تا به درک نشانه های اصلی و مفصل بندیهای خاص هر گفتمان بپردازد. تتبع نظری موضوع نشان می دهد که در ترسیم عدالت اجتماعی، نه نسخه دست چپی ها (یعنی برابری در فرصتها و برابرسازی نتایج) و نه نسخه دست راستی ها (یعنی فقط برابرسازی فرصت ها) نسخه کاملی ا...

زمینه: روان شناسی گفتمانی حوزۀ مطالعاتی جدیدی است که تا حدود زیادی با روان شناسی اجتماعی زبان همپوشانی دارد. در این حوزۀ جدید مسائلی مطرح است که روان شناسی اجتماعی زبان کمتر به آن می پردازد، مسائلی که در قلمرو ساختارها و راهبردهای ویژه گفتمان که از منظر تحلیل گفتمان قابل مطالعه است. روان شناسی گفتمانی رشته ای علمی است که از همگرایی رشته های متنوعی چون نشانه شناسی، زبان شناسی، قوم نگاری، روان شن...