با بهره‌گیری از نظریه تحلیل گفتمان فرکلاف، سعی شده اندیشه و نظام اندیشگانی فرح انطون، مورد بازشناسی قرار گیرد. مدعای پژوهش بر این قرار است: متن کتاب ابن‌رشد و فلسفه‌ی او، تحت تأثیر اندیشه‌ی مولف آن فرح انطون قرار دارد. این متن بازتاب‌دهنده‌ی ایدئولوژی یک روشنفکر سکولار است که تلاش دارد برای ترویج اندیشه‌ی غربی در جهان اسلام، فیلسوفی با اندیشه‌های نو و مورد تأیید تمدن جدید غرب را به عنوان شاهد م...

قلمرو سازی در جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک به عنوان یکی از مباحث پایه ای به شمارمی رود. قلمروسازی، یک ساختار سیاسی انسان ساخت است که در پی تقسیم بندی فضا است. قلمرو سازی ذاتاً سیاسی و یا ماهیتاً مشاجره آمیز است و بدون تقسیم بی رحمانه فضا به بخش های جداگانه و تخصیص انحصاری فضا وجود نداشته است. ازاین رو، قلمرو سازی یک فرایند هدفمند است و اهداف مختلفی مثل اقتصادی، امنیتی، هویتی، انگیزشی و یا حتی عاطفی...

تحقیق دربارة تاریخ­نگاری اسماعیلیان به دلیل ازمیان‌رفتن حجم قابل‌توجهی از آثار آنان، در میان پژوهشگران این حوزه از اقبال کمتری برخوردار بوده است. با بررسی معدود آثارِ باقی­مانده از مورخان اسماعیلی­مذهب و بازسازی تصویری کلی از آثار مفقودشدة آنان براساس منابع دیگر، پژوهش در تاریخ­نگاری این فرقه تا حدودی امکان­پذیر می­گردد. اهمیّت این پژوهش به این علت است که تاریخ­نگاری اسماعیلیان از منظر فاعلیّتِ...

نگاهی اجمالی به ویژگی­های فرهنگی قشر مذهبی نشان می­دهد که فعالیت‌ها و برنامه‌ریزی‌های فرهنگی این قشر، بیشتر سویه مردانه پیدا کرده و اغلب مراکز فرهنگی یا اختصاص به مردان دارند و یا به صورت حاشیه‌ای به زنان می‌پردازند. این مسئله در درازمدت جامعه مذهبی را دچار آسیب کرده و موجب شکاف فرهنگی بین بانوان و همسرانشان شده است. پژوهش پیشرو که به روش دلفی انجام شده است با هدف دستیابی به الگوی مطلوب حضور با...

واقعه «انقلاب فرهنگی در دانشگاه­ها» (1359)، به­عنوان پیامد ضروری و گریزناپذیر انقلاب اسلامی، به مباحثات گسترده و اتخاذ سیاست­گذاری­های متنوعی در حیطه های آموزشی، مدیریتی و فرهنگی نظام آموزش عالی دامن زد. مقاله حاضر با شناسایی صورت بندی گفتمانی حاکم بر این واقعه، نشان می­دهد که در آستانه انقلاب اسلامی، خواست همه­گیری در بین طیف­های مختلف نخبگان سیاسی و فرهنگی برای تحول در ساختار علمی و نظام آموز...

تاریخ‌گرایی نوین در زمره‌ی تأثیرگذارترین روش‌های تحلیل متن است که از اواخر دهه‌ی ۱۹۸۰ با مقالات و کتاب‌های استیون گرینبلَت و سپس لوئی مانتروز نظریه‌پردازی شد. هرچند که این رویکرد ابتدا در نقد ادبی نضج گرفت، اما دامنه‌ی کاربرد آن به مطالعات فرهنگی تسرّی پیدا کرد و امروزه در کنار رویکردهایی همچون تحلیل انتقادی گفتمان، از متداول‌ترین شیوه‌های تحلیل متن محسوب می‌شود. معرفت‌شناسیِ ضدپوزیتیویستیِ نیچه و ...

  داعش را می­توان مهم­ترین گروه جهادی دانست که در تحقق­بخشی به ایده­آلیسم معلق مانده تشکیل دولت طبق نظریه خلافت در گفتمان سیاسی اهل سنت به صورت نسبی موفق ظاهر شده است . چنین رخدادی از منظر مطالعات دولت حایز ارزش تحلیلی معتنابهی است؛ چه آن­که بیانگر تحقق نسبی رویکردی کاملا آلترناتیو نسبت به تئوری دولت مدرن است. این مقاله در صدد مطالعه این مهم ضمن روش­شناسی گفتمان است. بر این اساس، پس از طرح مقدم...

پژوهش حاضر با عنوان تحلیل گفتمان خطبه های امام حسین(ع) از مدینه تا کربلا به بررسی اندیشه امام حسین(ع) و ایدئولوژی غالب و مسلط درکلام ایشان، تبیین قطب های حق و باطل و ویژگی ها و خصوصیات هر یک از این قطب ها، تعیین دال های مرکزی سخنان حضرت، تأثیر بافت موقعیت و اقتضای حال مخاطب در نوع کلام ایشان و بررسی واژگان و دستور سخنان امام از مدینه تا کربلا پرداخته است. مبانی نظری مربوط به این پژوهش، در چار...

ین مقاله در پی آن است که نشان دهد برای کشف گفتمان مسلط و ایدئولوژی حاکم در رمان «پرنده‌ی من» چگونه می توان از سبک شناسی انتقادی بهره برد. در این مقاله بر پایه‌ی اصول سبک شناسی انتقادی ،رمان را در کلان لایه‌های روایی و متنی با تجزیه و تحلیل کانون سازی، میزان تداوم کانون سازی، جنبه‌های کانون سازی و نیز خرد لایه‌های واژگانی، نحوی، بلاغی و ... در ارتباط با لایه‌ی بیرونی آن (بافت موقعیتی متن) مورد ت...

طرح مسأله: این مقاله با هدف بررسی برخی گفتمان‌های رفاهی در دوران اصلاحات انجام پذیرفته است. در این تحقیق به بررسی خصوصیات و عناصر اصلی ساخت گفتمان‌های رفاهی در سخنان رئیس جمهور دوره اصلاحات بین سالهای 1376-1384 پرداخته شده است تا ویژگی‌های گفتمانی این دوره بازشناسی و معرفی گردد و تفسیر و بازشناسی معنا کاوانه از گفتمان رفاهی در بستر تاریخی ـ اجتماعی آن انجام پذیرد. اهمیت این تحقیق از بعد کاربرد...