از دیرباز آثار شرق شناسان همچون سفرنامه ها یکی از مهمترین منابع بررسی تاریخ اجتماعی و مناسبات سیاسی، فرهنگی و اقتصادی مشرق زمین بشمار می­روند. بطور کلی در متون شرق ­شناسی برای ارزیابی از عوامل تأخر توسعه­یافتگی شرق نسبت به غرب، عامل استبداد درونی با خاستگاهی فرهنگی و به­ویژه مذهبی (اسلامی) برجسته شده در حالیکه سیطره پدیده­ای همچون استعمار غرب مورد غفلت قرار گرفته است. با توجه به اینکه نهضت شرق­...

حدود پنج دهه پیش، یعنی در سال 961 میلادی در فضای جنگ سرد و شرایط دو قطبی حاکم بر جهان، زمینه برای پیدایش جنبش عدم تعهد هموار گردید. در این زمان، کشورهایی که به دنبال استقلال، هویت و حفظ قلمرو ملی، فرهنگی وجغرافیایی خود بودند، در واکنش به بلوک بندی شرق وغرب به فکر همگرایی افتادند که بعدها به غیرمتعهدها معروف شدند. در سال 1961 میلادی اولین اجلاس سران عدم تعهد در بلگراد برگزار گردید. ایران که به د...

کشور ما ایران به خاطر مسائل مختلف ژئوپولیتیکی و اقتصادی همواره در معرض ارتباط و برخورد با ممالک غربی بوده است . این ارتباط در بسیاری از مواقع خصمانه و یکجانبه بوده است . در سالهای اخیر نوع نوینی از جنگ و دشمنی شکل گرفته است که از آن میتوان به جنگ ایدئولوژیک یاد کرد . هدف از این درگیری القاء ایدئولوژی مورد نظر یک گروه به گروه دیگر برای بدست آوردن و یا تثبیت منابع مالی و سیاسی می باشد که این امر ...

شهرها به عنوان پیچیده­ترین ساخته­ دست بشر با ریسک­های گسترده­ای (هم به دلیل وجود دامنه وسیعی از مخاطرات و تغییرات و هم به علت آسیب­پذیری­های چندگانه­شان) روبه­رو هستند. بنابراین پرداختن به رویکردهای نوین مواجهه با اختلالات و بلایا ضروری می­نماید. از آنجا که در حال حاضر دیدگاه غالب از تمرکز صرف بر مبنای آسیب­پذیری و مقاوم­سازی به افزایش تاب­آوری در برابر اختلالات تغییر پیدا کرده، این مقاله در صد...

نقد پسااستعماری در مقام یکی از رویکردهای ادبیات تطبیقی و مطالعات فرهنگی، بازخوردهای استعمار را در متون ادبی تحلیل می‌کند. در این نوع نقد فرهنگی، پژوهشگر در اندیشة بازخوانی و واسازی گفتمان استعمار است و به همین جهت با دو مقولة استعمارگر و استعمارزده پیوند می‌خورد. بی‌تردید، نقد پسااستعماری از آن رو که به دوگانه‌هایی نظیر «من» و «دیگری» یا استعمارگر و استعمارشده می‌پردازد، یکی از قلمروهای مطالعات...

نظریه ی پسااستعماری، گونه ای نقد ادبی است که در گفتمان علوم انسانی، از سال 1980 در دنیای آکادمیک اروپا و آمریکا مورد بحث قرار گرفت. شروع این واژه شامل ادبیات بیشتر کشورهای جهان سوم می شد که تجربه ی استعمار را پشت سر گذاشته و یا هنوز تحت استعمار به سر می بردند. این گفتمان سعی بر ساختار زدائی تئوریهای اروپا، آمریکا محوریِ تاریخ نگاری، فلسفه، مطالعات ادبیات و دیگر رشته ها دارد و به وجود دنیایی چند ...

در این مقاله رابطه ی قدرت و گفتمان مایکل فوکو به ترتیب در دو رمان رگتایم و کلیدر مورد بررسی قرار گرفته است. اگرچه رگتایم ریشه ای آمریکایی دارد و کلیدر رمانی است فارسی، نقاط مشترک زیادی مبنی بر تعاریف فوکو در میان این دو اثر قابل تعریف می باشد که می تواند گواهی باشد بر تعریف فوکو از بحث قدرت که برخلاف تعریف سنتی آن در دست عده ای خاص از افراد جامعه نمی باشد و در کنار رابطه ی بالا به پایینش، رابطه...

ناصرخسرو(394-481 ه.ق.) بیش و پیش از آنکه شاعر باشد، فیلسوف، استاد اخلاق و کلامیِ ژرف­اندیشی است که تمام همّ او بیم­دادن مخاطبان به پرهیز از ظاهربینی و تأکید بر ضرورت تأمّل و ژرف­نگری در امور عالم بوده است. هدف اصلی ناصرخسرو از سرودن اشعار، توجّه­دادن به تحوّل و استعلای شخصیّت انسان است. وی معتقد است انسان موجودی است که ماهیّتش از قبل مشخص نیست ومی­تواند براساس «آزادی» و «انتخاب» به وجود واقعی خود دست ...

عرضه داشت و انتقال افکار و اعمال ما ازطریق زبان کنشی است اجتماعی که در نفس خود نمی تواند بیطرفانه و کاملا عینی باشد چرا که صافی های ایدئولوژیک زبان بعنوان واسطه ای در فرایند عرضه داشت و انتقال این افکار و کنش ها عمل می کند. گفتمان انتقادی نوعی مطالعه تحلیلی زبان است که عمدتا ترفند های ایفا و باز آفرینی سوء استفاده از قدرت، سلطه و نابرابری اجتماعی و سیاسی در متون را مورد مطالعه قرار می دهد تا از...