در این پژوهش ارتباط بین مسئله ی تورم و ثابت کیهان شناسی بررسی می شود. طبق نظریه تورم دائمی کیهان های دیگری علاوه بر کیهان ما، در مجموع یک بس عالم، وجود دارد. بنابراین این سوال مطرح می-شود که آیا ثابت های طبیعی مثل ثابت کیهان شناسی در تمامی این کیهان ها یکسان اند؟ یا به طور کلی تر باید پرسید آیا قانون های فیزیکی در تمام این عالم ها همان هایی هستند که در عالم ما برقرار است؟ پاسخ به این پرسش نیاز ...

از فرهنگ قرآنی و اسلامی چنین برمی آید که «اسطوره» دارای بار معنایی منفی و فاقد حقیقت خارجی یا حتی واقعیت تاریخی است و براین اساس هر گونه تطبیق روایت ها، آموزه ها، حقایق و اصول قرآنی بر اسطوره ها نادرست است. بنابراین، «اساطیر الاولین» خوانده شدن کلام الهی از سوی مشرکان و معاندان، مورد نکوهش قرار گرفته است. در این مقاله با بررسی و تحلیل مفهوم اسطوره در سنت اسلامی و ریشه یابی این واژه در زبان فارس...

سنجیده و بَوَنده تر (= کاملتر) آن می نماید که ما در بحث های اسطوره شناختی سنجشی (= تطبیقی) به پهنة بَوَنده تر آن، یعنی نقد اسطوره شناختی سنجشی بپردازیم و تنها در نمایاندن همانندی­ها و همسانی­های دو یا چند اسطوره باز نماییم؛ که به نقد و گزارش آن­ها بپردازیم. این جُستار، دو قهرمان اسطوره های ایرانی و یونانی، «فریدون و تزه» را به دبستان نقد اسطوره شناختی ژرفا برده، و پس از سنجشی در میانة این دو قهرمان ...

در این مقاله کوشش شده است رابطه ی گنبد ، به عنوان یکی از نمادهای مذهبی در اسلام و سایر ادیان ، و باورهای رایج در اقوام و ملل گوناگون مشخص شود و نقش گنبد از چشم انداز اسطوره ای آن نمایان گردد. مقاله با اشاره به باورهای هندویی ، اسطوره های قدیمی مصری ، نماد پردازی آب و آتش، برخی باورهای آسیایی بخصوص در دشت های روسیه جنوبی ، زمینه بررسی موضوع را در ادب فارسی فراهم آورده و پس ، با استناد به شعر کهن...

در این مقاله حکایتی ازکلیله و دمنه با نام "ملک پیلان و خرگوش " از لحاظ اسطوره شناسی مورد بررسی و تحلیل قرارگرفته است، و این همان حکایتی است که مولانا نیز در دفتر سوم مثنوی آن را ذکرکرده و با نگاه خاص خویش، تأؤیلی معنوی از آن به دست داده است. کلیله و دمنه مجموعه ای از حکایات کهـن هندی است که میگویند برزویه طبیب آن را پس از سفری طولانی به دیار هند به ارمغان آورده است. حکایتهای این کتاب همواره مو...

دربارۀ جهان­پهلوان شاهنامه، رستم، پژوهش­های بسیاری انجام گرفته است. برخی او را شخصیتی تاریخی، و گروهی شخصیتی اسطوره­ای به حساب آورده اند. پژوهشگران دیگری خاستگاه راستین رستم را حماسه می­دانند. بهمن سرکاراتی در جستاری با نام «رستم یک شخصیت تاریخی یا اسطوره­ای؟» پس از آوردن دیدگاه کسانی که تهمتن را شخصیتی تاریخی یا اسطوره ای تصور کرده و او را با گندفر و گرشاسپ یکی می­پندارند، انگارۀ هر دو گروه را...

داده های رصدی جدید مربوط به ابرنواخترهای نوع ia، نتایج wmap و نیز طیف تابش زمینه کیهانی نشان می دهند که عالم ما از حدود 2 میلیارد سال قبل تا کنون در دوره ای از فاز شتابدار انبساط قرار داشته است. مدل استاندارد کیهانشناختی و نسبیت عام که عالم را مملو از فقط ماده معمولی و ماده تاریک سرد می دانند، قادر به توجیه این انبساط شتابدار نیستند. بنابراین کیهانشناسان در صدد توضیح این مسئله از دیدگاه های دیگ...

در روزگار سکوت تاریخ و عصر ناتوانی باستان شناسی این دین و اسطوره است که بشر را یاریگر شده است و او را از دریای تاریک و پرتلاطم رمز و رازهای ذهنی خویش به دنیای زیبای آرام و قرار توانایی رهنمون شده . آنچه بشر رابه ساختن و چگونه زیستن راهنمایی کرده ‘ دین بوده است . سخن از ماورا‘ عالم بالا و قدرتی مافوق ما ‘ سخنی است که از طریق دین به بشر الهام گردیده است . سخن از دین و تعریف دقیق آن کار بسیار دشوا...