بیت المال از منابع مهم اقتصادی جامعه ی اسلامی محسوب می شود و تک تک افراد جامعه در آن سهیم بوده و باید در جهت مصالح جامعه مصرف شود. در برخی از متون معاصر، از بیت المال به اموال عمومی تعبیر شده است. البته برخی از فقها، اموال دولتی را نیز بیت المال میدانند؛ ولی با توجه به آنکه منابع بیت المال و اموال دولتی متفاوت هستند، خود این دو مقوله نیز متفاوت به نظر می رسند. پایان نامه حاضر به شیوه توصیفی –تح...

یکی از اموالی که در جامعه وجود دارد اموال موقوفه است که دارای مالک خاص نیست لذا استفاده کردن از این اموال و حفظ آن تصرف ویژه را می طلبد. که از نظر فقهی هر تصرفی در آن جایز نیست و نمی توان مانند اموال دیگر با آن برخورد نمود بلکه از نظر فقهی طبق برخی شرایط و حالات تصرف خاصی در آن جایز می باشد که این تحقیق احکام فقهی تصرف در وقف را تحت دو بخش بیان نموده است. در بخش اول بعد ار تعریف و بیان اقسام وق...

توّجه به کودک و حقوق او، آن چنان در قرن معاصر فزونی یافت که برخی از مربیان و حقوقدانان بزرگ پیش-بینی کرده اند که این قرن، قرن کودک خواهد بود. اسلام هم در مورد نگهداری و سرپرستی کودک، تعلیم و تربیت کودک، نفقه، بازی و سایر اموری که در سلامت جسم و روان وی نقش موثری ایفا می نمایند و حقوق معنوی و مادی او را تضمین می کنند، احکام و برنامه های جامعی ارائه نموده است که لزوم شناخت این احکام فقهی و مقایسه ...

سابقه و هدف: در جهان امروز، فقه اسلامی مواجه با مسائل جدیدی است. یکی از این عرصه ها که فقه در باید ها و نبایدهای آن، ورود پیدا می کند، مسئله مرگ مغزی است. آیا مرگ مغزی از دیدگاه فقه و شرع اسلام، پایان زندگی تلقی می گردد. در این مطالعه مرگ مغزی را از دیدگاه فقه شیعه و با در نظر گرفتن نظر متخصصین ذیربط مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش­ها: این مطالعه بر اساس روش گردآوری کتابخانه ای و همچنین بررسی ...

چالش تاریخیِ برهه­های اقتدارگرایی سیاسی در ایران، بر ناکارآمدی سیاست جنایی کشورمان اثری پایدار داشته است. حقوق عمومی و خصوصاً سیاستِ جنایی در ایران در هر دو منبعِ خود ـ برخی آموزه­های فقه شیعه و حقوقی غرب ـ به علت فقدان یک ارتباط فعال و مستمر میان آن منابع، از یکسو و واگرایی حوزه­های وسیعی از هنجارهای رسمی و غیر رسمی از دیگر سو، دچار چالش های متعدد و مُزمن بوده است. کم­ توجهی به اقتضائات جامعه­شناسیِ...

مصرف خودنمایانه در جوامع درحال توسعه از عوامل اتلاف منابع و بازتولید توسعه نیافتگی و در میان طبقه فرودست، از عوامل سلطه فرهنگی طبقه فرادست بر ایشان محسوب می شود. با توجه به بالا بودن میزان دینداری در ایران و وجود برخی آموزه های دینی در مورد نهی از مصرف خودنمایانه، این تحقیق به بررسی رابطه دینداری (میزان و نوع دینداری) و شیوه مصرف جوانان طبقه فرودست پرداخته است. این پژوهش از روش پیمایش و برای ج...

قواعد فقهی، گزاره هایی هستند که در بابهای مختلف فقه کاربرد فراوان و در استنباط نهایی احکام تأثیر بسزایی دارند. قاعده نفی حرج، از جمله این قواعد است که با استناد به آن، هرگاه امتثال حکمی برای مکلف، سخت و با مشقت زیاد همراه باشد، آن حکم مرتفع شده و امتثالش لازم نیست. به دیگرسخن، این قاعده اطلاقات ادله احکام را محدود می کند. این قاعده در قانون مدنی و آیین دادرسی کشور ما کاربرد زیادی دارد . در این...

این تحقیق در سه فصل به شرح زیر تدوین و نگارش یافته است. فصل اول با عنوان «کلیات» به دنبال پاسخ گویی به مفهوم شناسی موضوع تحقیق:«هویت و احکام زن و مرد از منظر قرآن و احادیث شیعه» می باشد. در فصل دوم با تجزیه و تحلیل و بررسی آیات و روایات شیعه به موضوع هویت و احکام مرد و زن در نظام خلقت و آفرینش پرداخته شده است و در آن روایات صحیح از غیر صحیح مشخص شده و نظر کسانی که منطبق بر آیات و روایات صحیح ب...

ابلاغ پیام الهی یکی از مهم ترین شئون پیامبر9 و امام7است. ولی این شأن تنها شأن آنان نیست بلکه معصومان شئون دیگری نظیر شأن تفریع، ولایت و ارشاد داشته اند. در این مقاله تلاش شده است تا در حدّ ظرفیت یک مقاله به برخی از دیگر شئون معصومان بپردازد و با تتبع در روایات فقه سیاسی برخی از روایاتی که احتمال دارد از سایر شئون معصوم صادر شده باشد، بیان شود. با این بیان اگر روایتی از شأن عادی معصوم صادر شده با...

تفسیر قرطبی، در دسته بندی تفاسیر، در گروه تفاسیر فقهی جای می گیرد و افزون بر مباحث فقهی مباحث گوناگون دیگری را نیز در خود جای داده است. یکی از موضوعات جالب توجه این تفسیر عقل است و جایگاه آن در سه حوزۀ فقهی، کلامی، و تفسیری قابل بررسی است. قرطبی در مقام نظر مجالی برای ورود عقل در حوزه های فقهی و کلامی نمی بیند، اما در عمل در مواردی به دلیل عقلی استناد کرده است. وی در حوزۀ قرآنی نقش پررنگی برای ...