احادیث خلق آدم «علی صورته» که به طور گسترده در جوامع حدیثی نقش بسته اند، در طی سده های متمادی زمینه ای برای چالش عقایدی میان جریان های مختلف جهان اسلامی، به ویژه محدثان  متکلمان بوده است. در پهنه تاریخی این چالش ها، ویژگی سده های دوم و سوم از آن­روست که در مسیر مطالعه آنچه در این برهه درباره احادیث یاد شده گذشته، به نکته های ارزشمندی درباره فضای فکری در عصر شکل گیری مذاهب و علوم اسلامی و چگونگی...

عرفان اسلامی با تکیه بر پشتوانه غنی فرهنگ اسلامی از قرن دوم هجری به بعد بتدریج در بیشتر مناطق خاورمیانه بویژه ایران ریشه دوانید و بر بیشتر ابعاد فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و ادبی جامعه سایه افکند. با تحقیق در آثار ادبی گذشته بویژه آثار قرن ششم  به بعد کمتر اثری را می توان یافت که به نحوی تحت تأثیر عرفان اسلامی نباشد. کاستن از تعصبات دینی و مذهبی، رواج آزادگی و وسعت مشرب، تلاش جهت تقریب ادیان و مذاه...

ابواسحاق ثعلبی، از مفسران بزرگ نیشابور در قرن چهارم و پنجم هجری است . تفسیر او با نام الکشف والبیان عن تفسیر القرآن نقش مهمی در سیر نگارش های تفسیری و کلامی در سده های بعدی داشته است . دراین مقاله ضمن مروری کوتاه بر حیات علمی و فرهنگی ثعلبی و معرفی اجمالی آثار وی، مه م ترین اثر اویعنی تفسیرش به تفصیل معرفی شده است . این معرفی شامل بررسی منابع و روش تفسیری ثعلبی، بیان جایگاهو اعتبار الکشف و البی...

تبیین و آسیب‌شناسی هم‌نشینی و تعامل اعضای مذاهب گوناگون و وابسته به یک دین، محل توجه فرهنگ پژوهان و دغدغه­‌مندان مسئله همکاری و همزیستی جوامع و خرده تمدنها است. بررسی «مهارت میان فرهنگی» از شاخصه‌­های کیفی برای سنجش این نوع کنشگریها است. نحوه ترویج و پیاده­‌سازی اجرایی آن، راهی برای بالا بردن این نوع همزیستی است. اثر حاضر بنای آن دارد، تا به واکاوی مقوله شناختی این مهم پرداخته و کاربردپذیری آن ...

یکی از ابواب مهم فقه که مرتبط با قانون جزای اسلام است باب دیات می باشد، و بحث در باب دیات، موضوع تفاوت دیه زن و مرد است که در این تحقیق به بررسی دیدگاه های مذاهب اسلامی پیرامون آن پرداخته شده است. دیه از جمله قوانینی است که پیش از اسلام نیز مطرح بوده و به گسترش آن پرداخته است در مورد ماهیت دیه میان دانشمندان اسلامی در حوزه فقه و حقوق سه دیدگاه، ماهیت جزایی، ماهیت جبران خسارت، ماهیت دوگانه - جبر...

از آغاز پیدایش انسان ، امنیت خواسته او بوده است و همواره بشر در جستجوی تأمین نیازهای جسمی ، فکری ، اجتماعی و فردی خود برآمده است بیمه های عمر نیز یکی از ابزارهای مهم تأمین خطرات پیری و فوت واز کار افتادگی افراد محسوب می شود اما از دید فقه عامه با مشکلاتی مثل غرر، قمار، ربا و...مواجه است در این زمینه اکثرفقهاءعامه بیمه ی عمر راغیر شرعی می دانند بنابراین در کشورهای اسلامی غیر امامیه نهاد جدیدی به...

حسن و قبح به عنوان یک زوج مفهوم کلیدی در حوزه کلام و اصول فقه نزد مذاهب مختلف محل بحث بوده و به خصوص برای مذاهب اهل عدل که یکی از برجسته ترین آنها مذهب امامیه است، از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است. در تحقیقاتی که در حوزه حسن و قبح ذاتی در دهه های اخیر انجام گرفته، جنبه های وجودشناسی و معرفت شناسی مسئله مورد بررسی قرار گرفته، ولی جای خالی بحث در باره جنبه معناشناسی مسئله کاملاً محسوس است. در خص...

آموزش اسلامی با آموختن قرآن آغاز شد پس بدیهی است که آموزش و پرورش اسلامی ارتباط محکمی با مسائل دینی داشته است. پیدایش فرق و مذاهب پس از رحلت رسول خدا (ص) رقابت­های مذهبی، سیاسی و اجتماعی را در پی داشت. این مقاله بر آن است تا با استفاده از روش تحقیق تاریخی به چگونگی تأثیرگذاری رقابت­های مذهبی و پیدایش فرق و مذاهب و تلاش ارباب مذاهب برای گسترش نفوذ سیاسی اجتماعی در پیدایش مدارس به تبیین موضوع بپر...

زمینه و هدف: آگاهی از وضعیت سرمایه اجتماعی ناجا از دیدگاه قشرهای مختلف جامعه یکی از الزامات طراحی سند چشم‌انداز است، این پژوهش با هدف اصلی بررسی سرمایه اجتماعی ناجا از دیدگاه اقوام، اقشار و پیروان مذاهب در شهر تهران انجام شده است.   روش‌شناسی: نوع پژوهش توصیفی ـ پیمایشی، از نظر هدف کاربردی، از نظر زمانی مقطعی و پهنان‌گر بوده است. داده‌های پژوهش توسط ‌پرسش‌نامه...

حسن و قبح به عنوان یک زوج مفهوم کلیدی در حوزه کلام و اصول فقه نزد مذاهب مختلف محل بحث بوده و به خصوص برای مذاهب اهل عدل که یکی از برجسته ترین آنها مذهب امامیه است، از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است. در تحقیقاتی که در حوزه حسن و قبح ذاتی در دهه های اخیر انجام گرفته، جنبه های وجودشناسی و معرفت شناسی مسئله مورد بررسی قرار گرفته، ولی جای خالی بحث در باره جنبه معناشناسی مسئله کاملاً محسوس است. در خص...