میرزامهدی اصفهانی در حوزة مشهد مؤسس مکتبی بود که بعدها به مکتب تفکیک معروف شد. محمدرضا حکیمی اولین‌بار واژة تفکیک را برای این نحلة فکری پیشنهاد کرد. به اعتقاد وی مکتب تفکیک جهان‌بینی‌ای است که مفاهیم و علوم بشری‌ای مانند فلسفه را از معارف ناب الهی برگرفته از کتاب و سنت تفکیک می‌کند. آن‌ها معتقدند نباید هیچ‌گونه ناخالصی را در فهم معارف دینی راه داد. از‌این‌رو به‌شدت مخالف به‌کارگیری عقل به شیوة ...

مرقع گلشن، موجود در کاخ گلستان در تهران، یکی از مهم ترین و کامل ترین مرقعات باقی مانده از نقاشخانۀ سلطنتی جهانگیرشاه بابری است، اما اوراق دیگری نیز از این مرقع در اقصی نقاط جهان پراکنده است. یکی از این اوراق تنها برگ مرقع گلشن مضبوط در کتابخانۀ چستربیتی دوبلین است و می تواند با این مرقع در ارتباط باشد. از آنجا که اوراق این مرقع به صورت جدا از هم نگهداری می شود، ترتیب قرارگیری آن ها حاثز اهمیت ا...

مقالۀ حاضر، به بررسی و توصیف مختصر استانداردهای بین‌المللی توصیف در دو زمینۀ کتاب‌شناختی و آرشیو می‌پردازد. استانداردهای کتاب‌شناختی، پایه و اساسی برای تدوین استانداردهای آرشیوی به شمار می‌رود. طی دهه‌های گذشته، آرشیو از استانداردهای کتاب‌شناختی بهره برده است؛ اما امروزه شورای جهانی آرشیو، با همکاری کتابخانۀ ملی کنگره و سایر متخصصان آرشیوی، اقدام به تهیۀ استانداردهای آرشیو کرده است. در مقالۀ پی...

معارف بهاء‌ولد به اهتمام بدیع‌الزمان فروزانفر، با تمرکز بر چهار نسخة خطی برای نخستین بار در سال 1333 شمسی به‌صورت علمی و انتقادی تصحیح و منتشر شد. مصحح سعی کرده است اجزای سه­گانة معارف را به‌صورت روایتی واحد تصحیح کند؛ اما در این تصحیح از مقابلة نسخة چاپی او با دیگر نسخه­های کهن و گاه اخیراً شناسایی‌شده نشانی نیست. این موضوع گویا به سبب نبود فرصت کافی برای شناسایی نسخه­های کامل و معتبر کتاب معار...

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر برنامه درسی پنهان بر اثربخشی آموزش دروس معارف اسلامی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان بود جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد واحد سمنان شامل 6254 نفر و نمونه آماری که طبق جدول کرجسی و مورگان 360 نفر تعیین گردید. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده که روائی آن توسط 10 نفر افراد صاحب نظر مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آن پس از اجرای آزمایش...

در تاریخ آسیای میانه، آغاز قرن بیستم مصادف با بیداری فکری و آزادی خواهی خلق تاجیک است که به جنبش معارف پروری موسوم است. دانشمندان و ادیبان متعددی در انقلاب فکری روشنفکران تاجیک اثرگذار بوده اند که از مهم ترین آن ها می توان به احمد مخدوم دانش مؤلف نوادرالوقایع و زین العابدین مراغه ای مؤلف سیاحتنامۀ ابراهیم بیک اشاره کرد. یکی از آثار مهمی که در آن دوره به روشنگران و ادیبان تاجیک تأثیر پرثمر رساند...

پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسه میزان توجه به مفاهیم مهدویت در کتب درسی معارف اسلامی نظام آموزش و پرورش کشور در حوزه برنامه درسی انجام شد. این مباحث شامل؛ ویژگی های فردی حضرت، عصر قبل از ظهور (عصر غیبت)، عصر ظهور و عصر بعد از ظهور(دوران حکومت) می شد. روش پژوهش توصیفی از نوع تحلیل محتوا و رویکرد آن نیز کاربردی بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کتاب های درسی معارف اسلامی بوده که وزارت آموزش ...

یکی از بحث های مهم در حوزه قرآن شناسی، بررسی قلمرو قرآن و علوم است. مسأله محوری در این بحث آن است که آیا قرآن به همه آنچه علوم انسانی و تجربی بدان راه یافته اند، اشاره کرده است یا آنکه هیچ سخنی در این رابطه ندارد؟ یا آنکه در پرداختن به برخی از علوم جامعیت داشته و در علوم دیگر از نسبیت برخوردار است؟ در پاسخ به این پرسش ها دیدگاه های مختلفی مطرح شده است. گروهی معتقدند قرآن، همه علوم، حتی علوم بشر...

ارزیابی شیوۀ آموزش به منظور ادراک میزان انتقال و تأثیرگذاری مفاهیم آموزشی به فراگیران اهمیت زیادی دارد؛ به ویژه اینکه آموزش معارف اسلامی به دانشجویان و رسوخ به نظام اعتقادات و پدیداری در رفتار آنان، به عنوان اهداف تربیتی مورد نظر نظام آموزش عالی به موازات فراگیری رشته های تخصصی (غیر علوم انسانی) در فضای دانشگاه اهمیت توجه بر شیوه های آموزش را دوچندان می کند. هدف این مقاله بررسی دیدگاه دانشجویان...

مقالۀ حاضر، به بررسی و توصیف مختصر استانداردهای بین المللی توصیف در دو زمینۀ کتاب شناختی و آرشیو می پردازد. استانداردهای کتاب شناختی، پایه و اساسی برای تدوین استانداردهای آرشیوی به شمار می رود. طی دهه های گذشته، آرشیو از استانداردهای کتاب شناختی بهره برده است؛ اما امروزه شورای جهانی آرشیو، با همکاری کتابخانۀ ملی کنگره و سایر متخصصان آرشیوی، اقدام به تهیۀ استانداردهای آرشیو کرده است. در مقالۀ پی...