با توجه به تنوعات زبانی موجود در گویش­های خراسان در این مقاله به بررسی کارکرد ضمایر واژه­بستی در شماری از گویش­های فارسی خراسان­های رضوی و جنوبی پرداخته می­شود. ضمایر واژه­بستی از گذشته­های دور، یعنی از دوره باستان تاکنون در زبان فارسی به­کار می­رفته­اند، اما گذر زمان کارکردها و بسامد این ضمایر را هم در زبان فارسی و هم در گویش­های ایرانی دستخوش تغییراتی کرده است. از آنجا که تغییرات زبانی گویش­ه...

بافت عاطفی زیرمجموعة نظریة بافت و به عنوان یکی از مؤلفه­های علم معنی­شناسی به حساب می­آید. فهم و درک این نوع بافت که در حقیقت شدت و ضعف کنش احساسی موجود در واژگان را مشخص می­کند در خوانش متون ادبی و بویژه شعر حائز اهمیت است. بویژه از زاویه دید نشانه ـ معناشناسی گفتمانی که رویکردی کامل­تر و پویاتر است و در این مرحله بحث گفتمان عاطفی مطرح می­شود. نگارنده در  پژوهش حاضر بر آن است تا با روش تحلیلی ...

جنبش فکری ساخت گرایی و نظریه ادبی متأثر از آن، از زبان شناسی و به ویژه آموزش های زبان شناس سوئیسی فردینان دوسوسور تأثیر به سزایی گرفته است. سوسور زبان را در دو سطح زبان (لانگ) یعنی آن نظام زیرساختی که ناظر بر کارکرد زبان است و گفتار (پارول) یعنی زبان آن گونه که در واقع و در عمل به کار گرفته می شود، تقسیم کرد. نظام زبان بر هر پاره گفتار واقعی مقدم است. زبان یک نظام هم زبان و کلی دلالت گر است که ...

تا پیش از پیدایش زبان شناسی شناختی، بسیاری از زبان شناسان، استعاره را روشی برای خیال پردازی شاعرانه می دانستند. به همین دلیل، «استعاره» غالباً مفهومی ادبی به شمار می رفت. لیکن با اشاعة الگوی شناختی، کارکرد استعاره در گفتمان روزمرۀ اهل زبان مورد توجه قرار گرفت. پرسشی که در مقالۀ حاضر مطرح می شود این است که آیا «استعاره» می تواند باعث چندمعنایی در زبان فارسی شود یا نه. برای پاسخگویی به این پرسش...

آزمون های ارزشیابی پیشرفت یادگیری ، فعالیتی هدفمند و ابزاری مهم برای ارزشیابی دانش و مهارت های زبانی در برنامه ریزی درسی آموزشی زبان به شمار می روند . این آزمون ها که با هدف تعیین میزان پیشرفت و یا پس رفت زبان آموزان در یادگیری مطالب درسی و نیز تشخیص مشکلات احتمالی در فرآیند یادگیری ، طراحی و اجرا می شوند ، متناسب با اهداف یادگیری وشیوه های آموزش زبان از تنوع برخوردارند . مقاله حاضر ضمن بررسی ا...

توالی‌های کلیشه‌ای (Formulaic Sequences) در زبانهای مختلف مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته‌اند. این مطالعه با هدف مقایسه توالی‌های کلیشه‌ای در سخنرانی ها در زبان انگلیسی به عنوان مشترک(Lingua Franca) و زبان انگلیسی به عنوان زبان بومی (Native Language) انجام شده است. علاوه بر این، این مطالعه تلاش کرده است تا کارکردهای متنی و ساختاری توالی‌های کلیشه‌ای را در محتوای دو سخنرانی مورد ارزیابی قرار دهد....

مشروطه و ادبیات آن، تحوّلی در ادبیات فارسی پدید آورد که از لحاظ مخاطب، کارکرد، تنوع و زبان، تفاوت چشمگیری با ادوار گذشته ادبیات ایران دارد. در خلال تحولی عظیم، نثر به سلطه طولانی شعر پایان بخشید، اما مهمترین تحول را می توان در زبان و عناصر آن مشاهده کرد. زبان، نقاب فرهیختگی و ادبیات را کنار می زند و همراه با جریان زمان و مکان آزادانه نفس می کشد. یکی از مهمترین تحولات زبانی و ادبی ایـن دوره، گرای...

تاریخ زیبایی‌شناسی دارای مبانی و اصولی است که همواره دریافت ما را از هنر تحت تأثیر قرار داده است. آن‌چه مسلم است بین الأذهانی بودن معیارهایی است که جهان شمول و عام نیستند. دستاورد اصلی و بدیع فرانک سیبلی فیلسوف معاصر انگلیسی (1996-1923)، در روزهایی که زیبایی‌شناسی هنوز تحت تأثیر نوایده‌آیسم قرار داشت به پرسش گرفتن این معیارها با قصد معرفی و تحلیل مفاهیم و ویژگی­های زیباشناختی بوده است. یکی از م...

جای نام ها مجموعه ای از واژگان هستند که از روزگارانِ گذشته برجا مانده اند. در این مقاله ضمن تعریفِ جای نام شناسی و انواع جای نام ها از دید زبان شناسی، به ارائۀ روشی زبان شناختی برای تحلیل ساختار واژگان و دسته بندی جای نام ها پرداخته شده است. یکی از قدم های بنیادین برای بررسی درزمانی و هم زمانیِ جای نام ها، بررسی آن ها از دیدگاه صرفی است. از آنجا که جای نام ها، به عنوان مقولات زبانی، درطول زمان در ...