زندگی و سرگذشت پیامبران به عنوان انسان‌هایی کامل و دارای شخصیّت آسمانی و سیره انسانی در اکثر متون ادب فارسی انعکاس یافته و یکی از غنی‌ترین منابع الهام در شکل‌گیری آثار هنری و ادبی، همواره سرچشمه مضمون‌آفرینی و تصویرسازی شاعران و نویسندگان در ادب فارسی بوده است. آنچه در این مقاله به آن پرداخته می‌شود، تحلیل سرگذشت پیامبران در قصاید خاقانی است. شاعر شروان برای طرح هنرمندانه اشعارش از سرگذشت هفده‌ ...

عصمت یا همان مصونیت مطلق از ارتکاب معاصی و خطیئات و تعلّق اراده‌ی خداوند بر این امر، شاخصه‌ی برگزیدگان الهی است که بی آن، هدف بعثت و غایت خلقت تحقّق نمی‌پذیرد، زیرا آدمی را یارای آن نیست که بدون بهره‌گیری از وحی و تبیین معصوم، ره به سر منزل مقصود برد و طریق هدایت پیماید. این موضوع که از ضروری‌ترین شروط نُبوّت و امامت و یکی از مسائل مهم کلامی است به صاحب منصبان الهی که زبان‌های گویای پروردگار در میا...

بررسی معرفت و یقین انبیا به حقانیتِ وحی، یکی از مسائل مهم وحی و معارف بلند الهی است. در این خصوص تحلیل‌های گوناگونی ارائه شده است. برخی معرفت و یقین پیامبران را در تلقی وحی از طریق علم حضوری که خطا در آن راه ندارد، دانسته و کسانی نیز منشأ آن را آگاهی از لوح محفوظ که پیامبر با روح قدسی خود به فرشته متصل می‌شود و معارف الهی را از او دریافت می‌کند، می‌دانند. برخی اندیشمندان، علم پیامبران به حقانیت ...

رسول و امت هر یک مسئولیتی دارند؛ رسول مسئول تبلیغ آیات و احکام الهی است و امت اسلامی مسئول فهم و پذیرش دعوت الهی‌اند، درواقع حقیقت اطاعت، کوشش برای رسیدن به هدف والای رسول است.   مسئولیت خاتم پیامبران بلاغ آشکار است و در مقابل، وظیفۀ مؤمنان قراردارد که اطاعت است. اطاعت مؤمنان از رسول اکرم ‌موجب هدایت، قبولی اعمال، وحدت و دوری از گناه می‌شود و اطاعت نکردن باعث عذاب دنیوی و اخروی است. بنابراین ا...

قصه‌‌های پیامبران همواره بستری ملموس و قابل‌ فهم برای مخاطب بوده‌ که عارفان برای بیان اندیشه‌های خود از زمینۀ تمثیلی آن بهره برده‌اند. مولانا جلال‌الدین (د.672ق) از جمله عارفانی است که قصه را ابزاری برای ارائۀ معنا قرار داده و از قصه‌های پیامبران سود جسته است. زندگی یونس (ع)، عناصر ویژه‌ای را در اختیار مولانا نهاده که بستری مناسب برای بیان اندیشه‌های اوست. او به‌ دنبال روایت خطی قصۀ یونس (ع) نی...

چکیده مهم ترین أثر صدرالمتألّهین، اسفار أربعه اوست که افکار و آرای نو و مکاشفات عرفانی و شواهد ربوبی و واردات قلبی اش را در آن آورده است. با توجّه به این که ملاصدرا در اسفار گاهی بر اساس مبانی پیشینیان بحث کرده و بدون آن که تصریح نماید دو دیدگاه وجود شناختیِ وحدت تشکیکی و وحدت شخصی وجود را در آن طرح کرده و همین وضعیتی را به وجود آورده است که فهم درست آن مستلزم راهنمایی استاد مسلّم و یا احاطه ی عل...

در تفسیر معنای «اصالت وجود و اعتباریت ماهیت» دو نظریه عمده وجود دارد. گروهی بر آنند که؛ هر چند آنچه حقیقتا و بالذات ملأخارج را پر کرده وجود است اما از آنجا که ماهیت چیزی جز تعین و نحوه وجود نیست، در خارج عین وجود و به تبع آن حقیقتا موجود است. در نقطه مقابل گروهی معتقدند؛ آنچه حقیقتا عالم عین را در بر گرفته است صرفا حقیقت وجود است و ماهیات تنها نمود و تصویر وجود در پرده ذهن آدمی می باشند. از دید...

امروزه شخصیت‌های مقدس در آثار هالیوود به‌نحوی ظاهر می‌شوند که گاهی فاقد تقدس پیشین خود هستند. هدف این مقاله بررسی چگونگی تصویرپردازی از پیامبران در سینمای هالیوود به‌عنوان مهم‌ترین نظام تولید و توزیع فیلم در جهان از منظر تنزیه‌گرایی و تشبیه‌گرایی است. این مقاله به تحلیل نشانه‌شناختی چهار اثر سینمایی هالیوودی می‌پردازد که زندگی پیامبران را دستمایۀ خود قرار داده‌اند و عبارت‌اند از: ده فرمان، ...