نویسنده نخست از ژرفاى قرآن سخن گفته و ضرورت استمرار پژوهش در آن را مطرح مى‌کند آن گاه لزوم به کارگیرى روشهاى کارآمد و دقیق را بیان کرده آفتهاى تحقیقات دینى را محدودنگرى. نسخه نگارى و یکسویه اندیشى مى‌داند، سپس پژوهش جمعى را نشانه رشد فرهنگى و اجتماعى تلقى کرده نمونه‌هایى از آن را بر مى‌شمارد و در پایان به دو پیش نیاز کار جمعى 1 - آمادگى محیط سیاسى و اجتماعى و 2 - رشد فرهنگى و احساس تفاهم علمى،...

در این نوشتار به بررسى اعتبار رأى اکثریت در تصمیم‏گیرى‏هاى جمعى پرداخته شده است. اعتبار رأى اکثریت مى‏تواند مبانى مختلفى داشته باشد که مهم‏ترین آن‏ها عبارت است از حق تعیین سرنوشت، کشف حقیقت، مشروعیت دینى، مصلحت و مقبولیت. نویسنده براى بررسى موضوع این مقاله، نخست به تبیین مفاهیم مرتبط با آن پرداخته است. سپس با استناد به دلایل عقلى به این نتیجه مى‏رسد که رأى اکثریت بر اساس مبناى حق تعیین سرنوشت، ...

در این گفتگو علامه فضل الله به پرسش هاى چندى راجع به چگونگى فهم قرآن پاسخ مى دهد. معیارهاى فهم متن، ثابت و متغیر در فهم قرآن و متون دینى، ماهیت تفسیر، نص و ظاهر، نسبیت ثبات و تغییر در فهم، نقش فرهنگ ها در فهم قرآن، نقش روایات در تفسیر آیات، کارکرد باورهاى مفسر در تفسیر قرآن، نقش ابزارهاى زبانى در فهم آیات و سرانجام جایگاه قرآن در فقه و اجتهاد فقهى، موضوعاتى است که در این گفت و گو مورد بحث و برر...

 بررسى اهداف و فوائد داستانها از دیدگاه قرآن است. نویسنده، با ذکر این نکته که قصه در قرآن براى به حقیقت رساندن هدفهاى دینى سروده شده است، به بررسى آیات قرآن پرداخته و هدفها و فایده‌هایى از جمله: 1. تثبیت قلب پیامبر )ص( و رسالت او، 2. عبرت، 3. بهترین شیوه داستان سرایى، 4. غفلت زدایى، 5. بیان اصول دعوت پیامبران، 6. تفکر، 7. هدایت و رحمت براى مؤمنان، 8. اسوه‌سازى براى هدفهاى تربیتى، 9. بیان سنتهاى...

 طرح پرسشهاى متعددى در باب فهم قرآن است که پاسخ به آنها راهگشاى خیلى از مسایل در فهم و تفسیر قرآن مى‌باشد. نویسنده پرسشهایى را در چند محور مطرح کرده و به سیر تاریخى آن به صورت اجمال و پاسخهاى احتمالى که ممکن است داده شود یا داده شده است، اشاره کرده است. نخستین محور چگونگى زبان قرآن است. در این رابطه سه دیدگاه از سوى غربیان راجع به زبان دین بیان شده است: 1 - نظریه پوزیتیویست‌ها، 2 - نظریه تمثیلى...

اثر حاضر به دنبال اثبات این مدعاست که یکی از راه های شناخت خدا تجربه ی دینی است. برای این منظور ابتدا تقریرهای مختلف استدلال تجربه دینی مطرح شده است و سپس به برخی از تجربه های دینی اشاره نموده ایم . در ادامه اشکال یکی از منتقدان استدلال تجربه دینی، یعنی جان هاسپرز مطرح شده و مورد بررسی قرار گرفته است. اشکال هاسپرز این است که قبول صحت استدلال تجربه دینی مستلزم پذیرش عقاید متناقض و ناسازگار است و...

پلورالیزم (کثرت گرایی) دینی، یکی از مهم ترین مباحث فلسفه ی دین است که در جامعه ی فرهنگی ما شایع شده است. عبدالکریم سروش، که یکی از مهم ترین حلقه های جریان روشن فکری ایران است، مهم ترین مروج این نظریه در کشورمان به شمار می آید. به نحوی که در ایران تقریباً پلورالیزم دینی را با آراء سروش می شناسند. با آن که به طور کلی، نظریات وی متأثر از جریانات عمده ی فلسفی در غرب است ولی با این همه، تلاش چندانی ب...

 چالشهاى نو در مورد حق و تکلیف، از نگاه آیات قرآن مورد بررسى قرار گرفته است. مسأله حق و تکلیف از جمله مباحث فِرَق اسلامى است که ابعاد گسترده‌اى را به خود اختصاص داده است. در مسائل کلامى، موضوعاتى همچون حسن و قبح عقلى، جبر و اختیار، تفضّلى یا استحقاقى بودن ثواب، از دیرباز مورد مناقشه بوده است.حال آنکه اشاعره تنها از تکلیف سخن مى‌گفتند، شیعه و معتزله حقوقى را نیز براى بنده قائل بودند. از این میان، ح...

 پاسخهاى نویسنده کتاب »قرآن و پلورالیزم«، بر نقدهاى این کتاب است. مقوله پلورالیزم یا تکثرگرایى دینى که در چند دهه اخیر در غرب و ایران مطرح شده و برخى روشنفکران مسلمان در صدد اثبات آن بوده‌اند در کتاب »قرآن و پلورالیزم« اثر آقاى محمد حسن قدردان قراملکى مورد نقد قرار گرفته بود. در مقاله‌اى که در شماره‌هاى 32 و 33 این فصلنامه درج شده بود، مستندات قرآنى ابطال پلورالیزم که از سوى نویسنده بدانها استد...