در تحلیل و بررسی فرایند شکل گیری پدیده های تاریخی، جغرافیای تاریخی از حوزه هایی است که تأمل در آن ضروری می نماید. هدف این مقاله با اتکاء بر روش تاریخی، بررسی نقش جغرافیای تاریخی در شکوفایی و بالندگی مدرسۀ حلّه و تأثیر آن در گسترش اندیشۀ شیعی در این دوره است. حله را امیران امامی مذهب بنی مزید در سدۀ پنجم قمری ساختند. دُبَیس اول در حدود سال 419 قمری آن را در محلی آباد به نام جامعین، در غرب رود سورا ...

مقصود این مقاله بیان این نکته است که کسب قدرت برای انسان تنها از طریق میل دایم او به اقتدار و تأسیس دولت برآورده نشده بلکه وی به طور طبیعی به نابودسازی اقتدارهای محیط و مسلط دولت های بیگانه و نابیگانه روی می آورد. طبیعت انسان صرفاً در ساختن دولت ها نیست؛ بلکه کوشش انسانی به نابودی دولت ها نیز معطوف است. تحقیق درباره امکان ضددولت کوششی برای شناخت راه های دیگر وحدت سیاسی گروه هایی از انسان هاست که...

با نگاه زیباشناسانه به یک اثر هنری، علاوه بر ظاهر به باطن و پیش‌زمینه شکل‌گیری اثر نیز پی می‌بریم. زیبایی‌شناسی با مطالعه ماده و عینیت یک پدیده به علل وجودی و چرایی آن می‌رسد. در مواجهه با بناهای مذهبی به طور خاص کلیسا، در دو کشور ارمنستان و گرجستان، دو رویکرد متفاوت در برخورد با تزئینات در دوران معاصر مشاهده شد. با مقایسه تزئینات کلیسا در این دو منطقه، با توجه به سابقه تاریخی نسبتاً مشابه، در ر...

مقاله­ حاضر با ارائه یک نظام دسته­بندی از نظریات بر اساس تقابل­های دوگانه سوسوری، نظریه «انحطاط ایران» جواد طباطبایی را بررسی و نقد می­کند. بر اساس این دسته­بندی، ابتدا ملت از دولت، سپس عوامل درونی از بیرونی و آن‌گاه رویکرد ذهنی از عینی تفکیک می­شوند. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی نشان می­دهد که نظریه طباطبایی، نظریه­ای ملت­باورانه بیرونی ذهنی است. در این نظریه، هرچند بر عوامل درونی...

امروزه گردشگری برجسته‌ترین و کارآمدترین کارکردهای اقتصادی محسوب شده که دست‌آوردهای اقتصادی،-اجتماعی، سیاسی و فرهنگی بسیاری را برای پیش‌گامان آن می‌تواند به ارمغان آورد. این پدیده هم‌اکنون به‌عنوان یکی از بنیان‌های جهانی‌سازی و نماد بارز درهم‌ فشردگی فضا – زمان شناخته می‌شود. گردشگری تاریخی که بافت قدیمی و کهن شهرها را در برمی‌گیرد تأثیر بسزایی در ساختار فضایی و کارکردی یک شهر دارد. لذا هدف پژوه...

در این جستار کوتاه، ضمن تفکیک مسأله ی مفهومی علّیّت تاریخی از مسأله ی معرفت شناختی، جایگاه این دو مسأله در فلسفه ی تحلیلیِ تاریخ، مورد بررسی قرار گرفته و در ارتباط با مسأله ی تبیین تاریخی، دیدگاه دو فیلسوف برجسته ی تاریخ که هر دو به نحله ی ایده آلیستی تعلّق دارند، به اختصار آورده شده است. کالینگوود، با تمایز بین سه معنای علّت  در علوم تجربی، زندگی عملی و تاریخ، علّت را در تاریخ، به معنای دلیل می گیرد...

رویارویی روسیه و اوکراین، دو غول جغرافیایی در قاره ی اروپا در فرایند الحاق شبه جزیره یکریمه به روسیه دور از انتظار نبود. ناتوانی اوکراین درحفظ تمامیت ارضی و توفیق روسیه د رالحاق بخشی از اوکراین به خاک خود در چارچوب یک قرائت متنی از شرایط، شکل گیریبحران را قابل فهم می سازد. مقاله بر اساس این ایده نگارش یافته که سه مولفه ی متمایز در شکلدادن به رویارویی روسیه و اوکراین در رابطه با الحاق شبه جزیره ...

مقدمه: استان یزد به سبب وجود جاذبه های فراوان تاریخی و فرهنگی از ظزفیت های شناخته شده و ناشناخته فراوانی در عرصه گردشگری تاریخی برخوردار است. هدف این پژوهش ارائه مدلی پویا از عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری تاریخی استان یزد (از بعد گردشگران خارجی) می باشد.روش ها: پس از مرور پیشینه تحقیقات انجام شده و شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری تاریخی، مهم ترین این عوامل مشخص و با استفاده از رویکرد پویایی ه...

در میان مؤلفه های چندلایه و ترکیبی هویتی ایران دوره ساسانی، آگاهی و تعلق تاریخی یکی از مهم ترین آنهاست که کمتر در پژوهش های مربوط به این عصر بدان توجه شده است. این عنصر هویتی در دوران پیشا ساسانی نیز وجود داشت، اما در این دوره با توجه به نگرش و ایدئولوژی سیاسی ـ دینی ساسانیان و دادن رنگ و لعاب عامدانه به آن و حرکت در جهت مشخص و تعریف شده، اهمیت بیشتری یافت؛ زیرا از نظر مؤسسین سلسله، با اهتمام ب...