با پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار مردم‌سالاری دینی، پرسش از پیشینه مباحث نظری سازگاری و یا ناسازگاری دین و دموکراسی به مسئله‌ای بنیادین در عرصه نظام‌سازی تبدیل شد؛ موضوعی که کمتر پاسخ آن از دل ‌اندیشه‌های اندیشه‌وران جریان فکری- سیاسی اسلام‌گرای دورة پهلوی دوم عرضه شده است. بااین‌حال، آیا می‌توان نظریه مردم‌سالاری دینی را در آرای اندیشه‌وران اسلام‌گرای پیش از انقلاب اسلامی ریشه‌یابی کرد؟ به‌عنو...

یادداشت مدیر اجرایی*           چکیده در فلسفه اسلامی با تکیه بر معارف اسلامی، اصل تضاد در عالم آفرینش آن هم در نظام عَرضی عالم طبیعت پذیرفته شده است. مدّعای ما این است که عقل و دین مشمول قاعده تضاد نیستند، بلکه متعاضد و با یکدیگر هماهنگند. اگر در مقام اثبات، تعارضی پیش بیاید، چه باید کرد؟ آیا باید عقل را تخطئه کنیم یا به تأویل مسأله دینی روی آوریم و البته نتیجه تخطئه عقل، جمود بر ظواهر دینی است ک...

This article has no abstract.

این مقاله درصدد است ضمن تحلیل و نقد شرق‌شناسی ادوارد سعید، نشان دهد از هنگام انتشار شرق‌شناسی در سال 1978، موقعیت اسلام در فضای جهانی به‌شدت تغییر کرده و در کانون توجه نظریه‌پردازان سیاست جهانی قرار گرفته است. انقلاب اسلامی ایران، معضل حل‌نشدة فلسطین و گرایش هرچه بیشتر مقاومت فلسطین به اسلام و شعارهای اسلامی در جریان انتفاضه‌ها، نبرد مجاهدان افغان در مقابل ابرقدرت کمونیست، ایجاد جنبش‌های اسلامی...

این پژوهش در پی مطالعه و بررسی تأثیر انقلاب اسلامی در ارتقاء ابعاد، مؤلفه‌ها و منابع سرمایه اجتماعی و تکامل آن به شکل و ساختار اعتماد اجتماعی، مشارکت سیاسی، مشارکت مذهبی، انسجام اجتماعی و در نتیجه، همبستگی و پیوندهای اجتماعی مبتنی بر مردم‏سالاری دینی در قالب جمهوری اسلامی ایران است. انقلاب اسلامی در عین حال که برخی از مؤلفه‌های سرمایه اجتماعی قبل از انقلاب را کم‌رنگ کرد، به بازتولید نوعی سرمایه...

این مقاله در پی تبیین نقش دین مبین اسلام و انقلاب اسلامی ایران در شکل‌گیری هویت جوان ایرانی است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که ملت ایران ملتی مستقل، آزاد  و هوشمند و به شدت به هویت ملی و اسلامی خود علاقه‌مند هستند. برای اینکه این هویت اسلامی دچار مشکل نشود می‌بایست شعائر اسلامی احیا شود، دین و معارف دینی به خوبی تبلیغ شود و به مردم و جوانان ایرانی در مسائل دینی، فرهنگی و سیاسی و به ویژه نسبت ب...

هدف : بررسی  رابطه باورهای دینی، جهت گیری دینی و سخت رویی با سلامت روان دانشجویان بود. روش : نمونه پژوهش شامل 365 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلام شهر بود که از طریق نمونه­گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند.   داده ها به کمک  پرسشنامه های دیدگاه شخصی،  آزمون معبد ،سلامت روان و جهت گیری دینی آلپورت گردآوری و با استفاده  از روش­های آماری همبستگی و  رگرسیون خطی چند گانه به روش گام به گ...

جابری، برای ریشه یابی علل عقب ماندگی دنیای عرب، گفتمان های دینی و اجزای معرفتی آن ها را بررسی و نقد و نقطه آغاز تعالی و انحطاط تمدن عربی ـ اسلامی را، در عصر تدوین، جست وجو می کند؛ عصری که اندیشه های اسلامی با محوریت متن قرآنی، در قالب دستگاه های گوناگون معرفت اسلامی (معقولات دینی) در کنار نظام های معرفتی غیر اسلامی (نامعقول دینی)، شکل گرفتند. در نظر جابری، نظام های معرفتی درون زا، که بر بال معق...

در این مقاله به برررسی عدالت در سطح خرد و به طور خاص عادلانه بودن عملکرد بازار در سه پارادایم متفاوت اما بعضاً به هم مرتبط می­پردازیم: پارادایم فلسفی یونان باستان (با تأکید بر اندیشه ارسطو)، پارادایم مسیحی اسکولاستیک­ها در قرون میانه (با تاکید بر اندیشه­های سن توماس اکویناس) و پارادایم فقهی در تمدن اسلامی (با تاکید بر آرای علامه حلی و ابن تیمیه). ارسطو و متفکرین اسکولاستیک به دلیل رویکرد اخلاقی...

هدف: «محمدنقیب العطاس» یکی از موافقان و نظریه پردازان ایدۀ اسلامی سازی دانش در نیمۀ دوم قرن بیستم است. هدف این پژوهش، گزارش و ارزیابی فرایند تحقق علوم اجتماعی اسلامی از دیدگاه عطاس است. روش: در گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و در بررسی آن از روش تحلیل فلسفی استفاده شده است. یافته ها:           1. دیدگاه عطاس تنها شامل تهذیب و تکمیل علوم موجود نیست، بلکه در بر دارندۀ دو مرحلۀ تهذیب و تکمیل ع...