در کتاب‌های منطق اسلامیِ دورۀ معاصر، «نقض موضوع» را قاعده‌ای برشمرده‌اند که بر پایۀ آن می‌توان از یک گزارۀ کلّیِ صادق، گزارۀ صادق دیگری را به دست آورد که موضوع‌اش نقیض موضوع گزارۀ نخستین باشد و کمّ و کیف‌اش نیز دگرگون شده باشد. بنابراین، با کاربست این قاعده بر موجَبی کلّی مانند «هر الف ب است» سالبی جزئی همچون «برخی از نه‌ـ‌الف ب نیست» به دست می‌آید. در این جستار، امّا، نمایان خواهد شد که همواره چنین ن...

قال رسول الله: «کلمهُ حکمهٍ سَمِعَها المومن فَیَعمَل بها خَیرٌ مِن عباده سنهٍ». یبحث الإنسان فی کل زمان و مکان عن الإنسان الحکیم، و یری فیه تجارب و یتعلم منه دروساً، و لذا نجد أنَّ کلمه حکیم إذا أطلقها الناس علی أحد فکأنّما یمنحونه وساماً رفیع المستوی، و لقباً یخلد اسمه فی سجل أهل الرأی و البصیره النافذه. بما أنَّ الحکمه تصقل عقول الناس، و علی حدٍ ما تلعب هذه الحکمه من دور مهم فی تشکیل العقل الإنسانی، و تسهم فی تق...

تُعدُ ألفیه ابن مالک من أهمِ المنظومات فی علم النحو ، ووُضِعَ علیها عدّه شروح من أهمِّها شرح ابن عقیل، وشرح الشاطبی، وشرح ابن الناظم الذی أعتمَدَ علیه العلّامه الربیعی فی نظم ألفیتِهِ، والربیعی من العلماء المُعاصرین فی إیران ولهُ عده منظومات فی المنطق، والعقائد، والبلاغه بالإضافه إلی ألفیتِهِ فی علم النحو والتی قمتُ بشرحها بعنوان رساله مُقدّمه فی مرحله الماجستیر، وتتمیّز هذه الألفیه عن باقی المنظومات بتعدُّد الأوزان ا...

وأمّا بعد، کنت أحبّ کثیرا أن أتعرّف علی صدی المهدویه فی الشعر العربی وعلی مدی عنایه الشعراء بالإمام المهدی (علیه السلام) مع مضی الزمان، فخطر ببالی أن هذا الموضوع یمکن أن عنی به من قبل الباحثین والدارسین نظرا إلی أهمیته فی النصوص الإسلامیه. فقرأت کثیرا من الدراسات والمقالات، فأعجبنی بأنه لیس هناک دراسه جامعه؛ اللهم إلا هناک کثیر من المکتوبات التی تطرقت إلی هذا الموضوع غیر أنها موزعه فی أماکن متعدده...

لقد لفتت الصوره انتباه النقاد والأدباء وعلماء البلاغه منذ القدیم ولیس ذلک بغریب؛ لأنّ الصوره تقوم بدور فعّال فی انتقال تجارب الشاعر ومشاعره إلی الآخرین والأسالیب المختلفه من التصویر تجعل عمل الشاعر الفنّی أشد وضوحاً وأکثر دقّه وهی ظاهره نواجهها فی کثیر من قصائد الرضی الرثائیه الذی استعان بأنواع الصوره لیرسم لوحه ممّا یرید إلقائه علی القاریء ولیزید عمله الأدبی تأثیراً علیه. هذا البحث تناول دراسه الصوره...

الحدیث حول الترجمه من لغه وسیطه واشکالیاتها لیس بالأمر الجدید. فمنذ قدیم الزمان ناقش المنظرون وأصحاب هذا الفن موضوع الترجمه عبر لغه وسیطه. وبعضهم رفض هذا النوع من الترجمه ولم یجزه أصلا. أما البعض الآخر فقد جوزه فی بعض اللغات. قام المؤلف فی هذا المقال بمعالجه هذا الموضوع وقد اختار لبحثه ترجمه موسی بیدج لکتاب عیسی ابن الإنسان  “jesus the son of man “ وهو من الکتب التی ألفها جبران خلیل جبران باللغ...