تحول معنایی یکی از تغییرات زبانی است که در سطح واژه ها رخ می دهد و منظور از آن، حفظ شکل ظاهری واژه و تغییر معنای نخستین و پذیرش معنایی تازه است. وام واژه ها یکی از زمینه های به وجود آمدن تحول معنایی هستند. در این مقاله، به تحول معنایی برخی از وام واژه های عربی کتاب کلیله و دمنة فارسی می پردازیم. ابتدا عوامل و نحوة تحول معنایی را از نظر زبان شناسان مطرح می کنیم و سپس وام واژه های تحول معنایی یاف...

ادبیات داستانی به سبب گیرایی و جذابیت خاصی که در میان سایر انواع ادبی دارد عرصه و جولانگاه ارائه نظرات و دیدگاه های مختلفی در باب موضوعات گوناگون می باشد. یکی از این موضوعات، موضوع زن وجایگاه آن است به عنوان مثال اگر به رمان های تاریخی جرجی زیدان نظری بیفکنیم می بینیم که زنان و چهره ای که در این آثار از آنان عرضه شده است، جالب توجه و در حد خود منحصر به فرد است. نویسنده این داستان ها، سهم فراوان...

با نگرشی عمیق در میان متون کهن نثر فارسی نفثه‏المصدور نسوی به عنوان یکی از بهترین نمونه‌های نثر فنی فارسی به زیبایی می‌درخشد این اثر که از معروف‌ترین کتب ادبی ـ تاریخی قرن هفتم و نمونة عالی نثر فنی، متکلف محسوب می‌شود روایت‌گر یک برهه تاریخ است. این اثر با برخورداری از عناصر زیباشناختی آثار شعری نظیر تکرار و توازن، برجسته‌سازی، توصیف‌های بی‌اندازه، جملات معترضه، استشهادات عربی تا حد یک اثر منظ...

تحقیق حاضر تلاشی در جهت بررسی و مقایسه‌ی انسجام متنی، در سبک‌های خراسانی و عراقی است، بدین منظور داستان‌های حسنک وزیر و افشین و بودلف از تاریخ بیهقی به عنوان نمونه‌ای از نثر سبک خراسانی و داستان‌های شیر و گاو و بوف و زاغ از کلیله و دمنه به عنوان نمونه‌هایی از نثر سبک عراقی، بر اساس الگوی انسجام متنی هلیدی و حسن (1976) مورد تجزیه و تحلیل و مقایسه قرار گرفت. عوامل انسجامی در این الگو، عوامل دستور...

فراگیران زبان خارجی اهداف گوناگونی را حین متون خارجی دنبال می کنند. در این تحقیق پژوهشگر به بررسی تاثیر انواع خواندن بر یادگیری تصادفی می پردازد. برای این منظور 90 زبان آموز سطح متوسط به عنوان شرکت کنندگان مطالعه انتخاب شدند. آنها به دو گروه آزمایش و یک گروه مقایسه تقسیم شدند. گروههای آزمایش به طور تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. در حالت اول از دانش آموزان خواسته شد که تا حد ممکن از موضوع متن آگ...

سجع از جمله آرایه های لفظی است که به دلیل همانند سازی واژه های پایانی دو یا چند جمله از نظر وزن (متوازن) یا حرف آخر کلمه (مطرّف) و یا هر دو (متوازی)، آهنگ خاصّی به کلام می بخشد؛ هم از این روست که در زیبایی شناسی آوایی نثر، جایگاهی ممتاز دارد. سجع از مؤلفه های محوری در برخی از متون کهن فارسی است. بهارستان عبدالرّحمن جامی و التّفاصیل فریدون توللی از جملۀ این متون هستند که نثر آن ها به واسطۀ استفادۀ و...

مطالعه و تجزیه و تحلیل ((نوع نثر)) در سالهای اخیر مورد توجه بسیاری از متخصصین قرار گرفته که این موضوع بعلت توانایی ((نوع نثر)) در راستای دسته بندی متون و تعیین نمودن مشخصه های انواع آن می باشد. این مشخصه ها در هر دو ساختار دستوری و کلامی متون وجود دارد. مطالعات اخیر بیشتر خصوصیات کلامی را مورد بررسی قرار می دهد تا مشخصه های دستوری که خیلی بیشتر مطالعه شده اند. ((مقدمه مقالات علمی)) در چارچوب ((...

زبان و فرهنگ ایرانی از دیرباز در زبان و ادبیّات عربی تأثیرگذار بوده است. در دوره مغول نیز این تأثیرگذاری، به ویژه در متون تاریخی و علمی همچون سفرنامه­ها استمرار داشته است. تأثیر زبان فارسی و فرهنگ ایرانی در سفرنامه ابن بطوطه به عنوان یکی از مهم­ترین آثار عربیِ به جای مانده از قرن هشتم کاملاً مشهود است. تأثیرگذاری مزبور در حوزه واژه­های معرّب قابل توجّه است. بررسی میزان و نوع واژه­های فارسی به کار رف...

توجه به معنویت و عرفان در گستره فرهنگ و آداب و رسوم این مرز و بوم پیوسته از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در چند دهه اخیر که پیشرفت های روز افزون علمی، زمینه ساز پویایی بیشتر و پیچیدگی جوامع بشری شده است، همواره توجه به «دین و معنویت» برای رشد و شکوفائی استعدادهای فطری و درونی و هدفمندی مسیر رشد و بالندگی به طور آشکارا احساس می شود. امروزه روانشناسان برای اصلاح رفتارها علاوه بر ابعاد جسمی، رو...

چکیده: کمال خجندی شاعر عارف نامدار و از غزل سرایان برجست? قرن هشتم است. بخش اعظم دیوان هشت هزار بیتی وی در قالب غزل سروده شده است. یکی از جنبه های مهّم و مغفول ماند? شعر این شاعر تحقیق در لغات و ترکیبات دیوان اوست که موضوع تحقیق حاضر است. این تحقیق در سه فصل انجام گرفته. در فصل اوّل کلیات و مبانی تحقیق بیان شده است. فصل دوّم مشتمل است بر اشاره ای به تاریخ عصر شاعر، اوضاع سیاسی و اجتماعی آن عصر، ...