در زمینه ی تحلیل متن و درک مفاهیم دقیق آن می توان از ساز و کارهای فراوانی مدد جست که در این بین، توجه به تقابل های دوسویه بین واژگان، از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در حوزه ی با هم آیی که یکی از مباحث بسیار مهم معنی شناسی به شمار می رود، تقابل های معنایی با انواع خاص خود می تواند مترجمان را به معنای دقیق واژگان متن رهنمون شود. بدین معنا که مترجم با شناخت تقابل های دوسویه ی بین واژگان جملات مقا...

زمینه و هدف توانایی دستیابی واژگانی در برقراری ارتباط کلامی از اهمیت بالایی برخوردار است. اکثر آزمونهای واژه یابی در زبان فارسی، بر نامیدن در مواجهه ی بینایی متمرکز بوده است و سایر حیطه ها مانند روانی کلامی و گفتار پیوسته کمتر مورد مطالعه قرارگرفته است. هدف تحقیق حاضر، تهیه ی یک بسته ی ارزیابی دستیابی واژگانی روا و پایا جهت سنجش عملکرد افراد بزرگسال فارسی زبان می باشد. روش بررسی این پژوهش به...

واژگانی شدگی ابعاد معنایی وجهیت در صفات وجهی فارسی   نگین ایلخانی پور[1] غلامحسین کریمی دوستان[2]   تاریخ دریافت:30/10/91                                                      تاریخ تصویب:20/5/92   چکیده در این مقاله، سه بُعد معنایی نیروی وجه، پایۀ وجه و منبع ترتیب در صفات وجهی فارسی بررسی می شوند و نشان داده می شود که در صفات وجهی فارسی سه نیروی وجه الزام (برای مثال در صفت «قطعی»)، امکان (برای م...

کلام معصومان علیهم السلام منبع سرشاری از حکمت، معرفت و ادب تعلیمی است که از ظرفیت لفظی ومعنایی بالایی برخوردار است. یکی از مهمترین بخش­های صحیفه رضویه، «حرزیات» امام رضا (ع)  است که علاوه بر معارف والا و ارزشمند، از نظر انسجام واژگانی در حدّ اعلاست. در این مقاله سعی شده است در راستای کشف معانی نهفته در حرزیات این صحیفه وزین، مسأله‌ی باهم آیی واژگان بررسی و تحلیل گردد. نگارنده ابتدا با استفاده ا...

کلام معصومان علیهم السلام منبع سرشاری از حکمت، معرفت و ادب تعلیمی است که از ظرفیت لفظی ومعنایی بالایی برخوردار است. یکی از مهمترین بخش­های صحیفه رضویه، «حرزیات» امام رضا (ع)  است که علاوه بر معارف والا و ارزشمند، از نظر انسجام واژگانی در حدّ اعلاست. در این مقاله سعی شده است در راستای کشف معانی نهفته در حرزیات این صحیفه وزین، مسأله ی باهم آیی واژگان بررسی و تحلیل گردد. نگارنده ابتدا با استفاده از...

هدف این پژوهش بررسی تفاوت های میان تداعی واژگان و تصاویر در کودکان پیش دبستانی 5 تا 6 ساله می باشد.گروه نمونه شامل 30 آزمودنی بود که داوطلبانه در این آزمون شرکت کردند.در مرحله ی نخست، آزمون تداعی واژگان اجرا گردید.این آزمون 50 واژه را در بر می گرفت که از میان واژگان محرک آزمون تداعی یونگ انتخاب شده بود.ده روز بعد، در مرحله ی دوم، آزمون تداعی تصاویر مربوط به 50 واژه ی نخست انجام شد. سپس، جداول ف...

 زبان مجموعه ‌ای از واژگان زنده و پویاست که همواره در حال نوزایی و گسترش معنایی هستند. در بررسی‌ های معناشناختی مطالعات زبان شناسی، چند معنایی ««Polysemy یکی از مهم‌ترین موضوعات قابل طرح در همة سطوح زبانی بوده که از آن جمله، می‌توان به چند معنایی واژگانی یا همان چند معنایی جانشینی اشاره نمود. در رویکردهای زبان شناختی نسبت به مفهوم واژگان، همواره با معانی ای روبرو هستیم که تحت تأثیر عناصر هم‌نشی...

بررسی فرآیندهای شناختی دخیل در پردازش واژگانی در سالهای اخیر مورد توجه فراوانی قرار گرفته است. مطالعات و تحقیقات مختلف،بر روی عناصر و بخش های مختلف متفاوتی تمرکز نموده اند.پردازش کل نگر و پردازش تحلیلی به عنوان دو نوع پردازشی می باشند که بسیار مورد توجه پژوهشگران بوده است. در این تحقیق سعی شده است تا از طریق دو آزمایش به این سوال پاسخ داده شود. این تحقیق سعی دارد تا به سوالاتی در این زمینه پاسخ...

این مقاله به دنبال بررسی نظام ساختواژی زبان فارسی در چارچوب انگارۀ صرف واژگانی- مطرح شده توسط کیپارسکی- است. هدف از انجام این پژوهش بررسی میزان کارایی این انگاره در تحلیل داده های زبان فارسی است. بدین منظور، پس از معرفی این انگاره در قالب سه پرسش به تحلیل داده هایی پرداخته می شود که در نگاه نخست انطباق چندانی با انگارۀ موردنظرِ این مقاله ندارند. در ادامه به کمک معیارهای مختلف نحوی، معنایی و شناخ...

مختصر حاضر به منظور معرفی مفهوم با هم آیی واژگانی تدوین شده است. بر این اساس ابتدا به پیشینه ی مطالعات انجام شده در این باره پرداخته می شود، خاستگاه مفهومی و برخی مسایل حاشیه ای مرتبط با آن در قالب نمونه هایی معرفی می گردد. مطالعه ی روابط واژگانی در حوزه ی معنا شناسی، غالباً به لحاظ روابط جانشینی صورت گرفته است. ولی در رویکردی متفاوت، در اواخر قرن بیستم، جمعی از زبان شناسان انگلیسی بر جنبه های ...