بهرام بیضایی ازجمله نویسندگان تأثیرگذار در ادبیات نمایشی ایران است. همة کوشش این نویسنده از ابتدا بر روی سه محور اسطوره، حماسه و تاریخ بوده است. وی با تلفیق این عناصر با درام، خالق آثار متنوعی در ادب معاصر فارسی است. بررسی متونی که ریشه در اساطیر ایران دارد از مناظر متفاوت حائز اهمیت است، به‌ویژه متونی که امروز نگاشته شده اما ریشه‌های خود را با گذشتة ادبی زبان فارسی حفظ کرده است. روایت آرش نوشت...

هورامان با جغرافیای کوهستانی و صعب العبور و با مردمانی که طریقۀ زندگی آن ها همواره همچون راز بوده، در مطالعات تاریخ محلی، تاریخ اجتماعی، قوم نگاری و مردم شناسی محل توجه پژوهشگران قرار گرفته است. هر گاه سخن از زندگی اجتماعی قومی به میان می آید تقریباً هیچ داده تاریخی از وضع زیست آن ها در دست نیست، ادبیات مکتوب و شفاهی می‎تواند رهیافتی برای بررسی و تحلیل تاریخ اجتماعی و واکاوی زندگی اجتماعی ارائه ...

زبان همچون دیگر پدیده‌های اجتماعی و طبیعی پیوسته در تغییر و دگرگونی است؛ این تغییر در ابعاد مختلف زبان صورت می‌گیرد؛ یکی از مباحث زبانی در حوزة تحوّل‌های واژگان و واک هاست؛ گاهی در معنا و گاهی در تغییر مقوله ها و زمانی نیز در ابدال و قلب و تخفیف و دیگر گونه‌های آن؛ این مقاله می‌کوشد فقط مبحث کاهش تک‌واژهای اشتقاقی و صرفی در واژگان زبان فارسی را بررسی نماید و سهم تخفیف این تک واژها در میان تخفیف‌...

فراگرد پ‍ژوهش، فراگردی بسیار حساس و خطیر است. کمترین انحراف در فراگرد پ‍ژوهش ممکن است موجب تحریف یافته‎های علمی شود و دستیابی به حقیقت را دشوار یا ناممکن کند. پ‍ژوهشگر حداقل با سه دیوار شیشه‎ای حاصل از گستره واژگان، روش، و موضوع‌شناسی پ‍ژوهش مواجه است که نوعی رویکرد پارادایمی یا شبه پارادایمی را به فراگرد پ‍ژوهش تحمیل می‎کند. یک راه گذار از این موانع نامرئی، اتخاذ رویکردی زبان‎شناختی در علوم می...

غالب پژوهش های انجام شده در حوزه زبان و جنسیت بیانگر آن است که گویندگان یک زبان بر حسب جنسیت از گونه های زبان متفاوتی استفاده می کنند؛ به عبارت بهتر گفتار زنان و مردان دارای تفاوت هایی است که این تفاوتها عمدتاً در حوزه واژگانی برجسته است. زنان در مقایسه با مردان از واژگان عامیانه، عبارات توهین آمیز و صورت های غیر معیار، کمتر استفاده می کنند. متغیر سن نیز در راستای تخفیف این تقابل ها چندان قوی عم...

گویش ها گنجینه ای از میراث فرهنگی، تاریخی، قومی و اجتماعی هر ملتی هستند زیرا از طریق مطالعه آنها می توان به فرهنگ، تاریخ و جامعه اجتماعی گذشتگان خود پی برد و به عبارتی، گویش ها هویت یک زبان را در خود دارند. گردآوری و حفظ گویش ها امری است بسیار ضروری که متأسفانه با بی توجهی و سهل انگاری، شاهد زوال و نابودی گویش ها در اکثر مناطق ایران هستیم. پژوهش حاضر که در حوزه جامعه شناسی زبان می گنجد مطالعه ا...

در این پژوهش به بررسی تاثیر متغیر های اجتماعی همچون جنسیت زبانی و تحصیلات بر کاربرد واژگان عمومی فرهنگستان زبان و ادب فارسی پرداخته شده است .در حقیقت هدف این است که مشخص گردد آیا این دو متغیر اجتماعی در چگونگی کاربرد واژگان مصوب تاثیر دارد یا خیر و اینکه چه جنسی با چه سطح تحصیلی استفاده از کدام یک از این دو گروه ، یعنی واژگان بیگانه وارد شده در زبان فارسی یا واژگان مصوب فرهنگستان ، را برای صحبت...

در فضای یاد‏گیری، فرا‏گیران مختلف راه‏بردهایی متفاوت را به‏کار می‏گیرند که مبتنی بر تجربه‏های آموزشی آنها در گذشته است. این تنوع راه‏بردی، خود ناشی از عواملی چون نگرش، انگیزه، سن، شخصیت، رشتۀ تحصیلی و جنسیت است. در پژوهش حاضر، تأثیر جنسیت را بر نوع و میزان بهره گیری از راه‏بردهای یاد‏گیری واژگان زبان انگلیسی از‏سوی دانشجویان منطقۀ پنج از دانشگاه آزاد اسلامی بررسی کرده‏ایم و بدین منظور، سی‏صد پر...

در فرهنگ عامیانه گاهی این تمایل وجود دارد که گویشوران در میان خود به گونه ای سخن بگویند تا بیگانگان به راز و رمزشان پی نبرند. از این رو، برخی از خرده­فرهنگ­های محلی یا گروه های اجتماعی درصدد ساخت زبان رمزی1 (لوترا) برمی آیند تا از آن در میان گروه خود استفاده کنند. این زبان رمزی بیشتر بر پایۀ گویش غالب و رایج در هر منطقه ساخته می شود، قواعد صرف و نحو آن بر اساس همان گویش یا شبیه آن است و فرمول­ه...