هدف از این پروژه، بررسی شیوه های بازنمایی معنا و گزینش روشی مناسب برای به کارگیری در سامانه درک متنی به نام دنا 2 گسترش یافته سامانه دیگری به نام دنا 1 است که از روش وابستگی مفهومی برای بازنمایی دانش موجود در جمله های زبان فارسی استفاده می کند. درسامانه های درک زبان طبیعی، نتیجه برآمده از واکافت ساختواژی و نحوی به عنوان ورودی در اختیار واکا و معنایی قرار می گیرد. این پیمانه با گزینه یک زبان باز...

رسانه های هر کشور نقش زیادی در معرفی برخی هویت ها به عنوان غیرخودی یا دشمن به مخاطبان خود دارند. یکی از قلمروهای مناسب برای بررسی غیریت سازی، زبانِ رسانه ها است. در این تحقیق از طریق بررسی متن سرمقاله های کیهان، روزنامه متعلق به جناح اصول گرا، به مطالعه غیریت سازی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران پرداخته شده است. چارچوب نظری تحقیق زبان شناسی سازگانی نقش گرا و به طور خاص مبتنی بر فرانقش اندیشگا...

مسأله اصلی این پژوهش یافتن شباهت ها و تفاوت های تصویرسازی کارگزاران اجتماعی در دو روایت متفاوت از ماجرای کین خواهی بهمن بوده است. بر این اساس، نویسنده با بررسی مؤلفه های جامعه شناختی ـ معنایی که تئو ون لیوون در الگوی پیشنهادی خود ارائه داده و انطباق آن ها بر برش های داستانی مورد نظر از شاهنامه و بهمن نامه، کوشیده است تا به زمینه ایدئولوژیک ورای دو متن دست یابد و تفاوت تأثیرگذاری آن ها را نشان د...

دفتر چهارم مثنوی همچون سایر حلقه های شش گانه مثنوی مشحون از تفکرات متنوع است. می دانیم که در هر دفتر هزاران حرف در عبارت آمده است و ذهن سیال مولانا دایماً از شاخه­ای به شاخساری در پرواز است. خواننده این کتاب مطوّل معمولاً در پیچ و خم ابیات ژرف و در لابه لای حکایت های توی در توی مثنوی و یا در جریان ذهن سیال مولانا گم می شود و کمتر مجال این را می یابد که نگاهی از افقی بالاتر – کل نگر – به آن داشته ب...

مسئله‌ای حائز اهمیت در صرف اضافه / ملکی در زبان کردی گویش سنندجی شرایط حاکم بر واژگونگی رابطه‏نما در این ساخت‏ها است. در گروه اسمی معرفه و دارای وابستۀ صفتی، واژ «=æ‌» برای بیان رابطۀ اضافه/ملکی به کار می‏رود و چنانچه اسم فاقد وابستۀ صفت باشد، فارغ از معرفه یا نکره بودن، رابطۀ اضافه/ملکی با تکواژ «=i» بازنمایی می‏شود؛ بنابراین از چهار حالت ممکن برای ساخت اضافی و دو حالت ممکن برای ساخت ملکی، تنه...

  هدف این پژوهش، مطالعه و مقایسه اثربخشی الگوهای بیانی (معنایی) متن علمی بر درک خواندن دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی است. گروه نمونه عبارت بود از دانشجویان مشغول به تحصیل در واحد تهران شرق که به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. آزمودنی‌ها پس از نمونه‌گیری تصادفی، در گروه‌های آزمایشی به صورت تصادفی جایگزین شدند. ابزارها عبارت بود از: متون و پرسش‌نامه درک مطلب. متون شامل سه طرحواره مختلف متن ب...

بر اساس رویکرد شناختی این فرض وجود دارد که علّت تفاوت در پاسخ دهی هیجانی، تفاوت در پردازش معنایی در سیستم شناخت است. بر اساس این دیدگاه افراد به طور نسبی الگوهای ثابتی از پردازش معنایی در ذهن دارند که نشانه تجارب گذشته و در بعضی موارد مرتبط با رفتار فعلی آن ها است. (مارکس، 1965). برای مطالعه پردازش معنایی، دو گروه با تأکید بر رویکرد آزگود، به منظور مطالعه افتراق معنایی برای مقایسه انتخاب شدند. ا...

ارزیابی عملکرد ایمنی جاده ای با هدف بهبود روند سیاست گذاری ها و تصمیم گیری هائی انجام می پذیرد که به صورت مستقیم با حیات انسانها مرتبط است. با توجه ماهیت گسترده و پیچیده مسأله ایمنی جاده ای، تحقیقات فراوانی در این حوزه صورت پذیرفته است، مطالعاتی که بیشتر پیرامون ساختار و کشف ابعاد مسأله و روابط بین جنبه ها ی متعدد دخیل در آن انجام گرفته و به دلیل پیچیدگی روش های عمدتاً آماری به کار گرفته شده، به...

ه پژوهش های زبان شناسیسال پنجم، شماره اول، بهار و تابستان 293132/3/ تاریخ وصول: 1131/1/ تاریخ اصلاحات: 1231/1/ تاریخ پذیرش: 9256 - صص 21__________________________________________________________________________________________gh5karimi@ut.ac.ir *استاد زبانشناسی دانشگاه تهران[email protected] **دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تهرانتحلیل معنایی کلمات مرکب اسم- اسم در زبان فارسی* غلامحسین کریمیدوس...

قرآن کریم، به موضوع تفکر و تدبر اهمیت ویژه ای داده است به گونه ای که واژگان مرتبط با این مفهوم از بسامد بالایی در واژگان قرآنی برخوردار می باشند. پرداختن به واژگان قرآنی نیز همواره مورد توجه زبان شناسان بوده است و یکی از مهمترین مسائلی که درباره آن به کنکاش پرداخته اند، پاسخ به این سؤال است که آیا به ترادف واژگان قرآنی می توان معتقد بود؟ یا اینکه به جای ترادف واژه، باید مفهوم تقارب را انتخاب کر...