از آن جا که آدمی از دو قوه نظری و عملی، سرشته شده است و هریک از این دو قوا نقش اساسی در نحوه  زندگی انسان، ایفا می کنند جا دارد که پرسش شود نظر و عمل چه نسبتی با یکدیگر دارند و کدامیک بر آن دیگری تقدم دارد؟ درپاسخ به این پرسش ها فیلسوفان اسلامی و غربی پاسخ های مختلف و متعددی بیان کرده اند. در این مقاله هیدگر و ملاصدرا به عنوان دو نماینده ازتفکر فلسفی غرب و اسلامی برای پاسخگویی به پرسش های مطروح...

به اشتراک گذاری اطلاعات از طریق سرویس های وب معنایی الگویی جدید برای به کارگیری بیشتر اطلاعات در قرن 21 است. ساده و قابل فهم بودن وب کنونی این امکان را فراهم کرده تا هر کسی بتواند اطلاعات خود را در آن قرار دهد. وب در جمع آوری حجم زیاد اطلاعات بسیار موفق بوده، ولی بازیابی و دسترسی به این اطلاعات از مشکلات اساسی وب کنونی می باشد. دلیل اصلی این مشکل آنست که هر شخصی اطلاعات را با مفاهیم متعلق به خو...

ناکارآمدی اصطلاحنامه ها و دیگر ابزارهای بازنمون اطلاعات، از لحاظ عدم تطابق با محیط های الکترونیکی، اطلاع رسانان را به تفکر مجدد و بازنگری در ساختار این ابزار واداشته است. یکی از نتایج این بازنگری ها، ظهور دیگر ابزارهای سازماندهی اطلاعات همچون هستی شناسی هاست. این مقاله، ضمن بررسی عملکرد هستی شناسی ها در بازیابی اطلاعات، دو مورد از مهمترین الگوهای بازیابی اطلاعات مبتنی بر هستی شناسی- الگوی لینگ ...

مسأله ای که هایدگر پژوهش خود را در کتاب هستی و زمان با آن آغاز می کند بی شباهت با آغاز کتاب گامای متافیزیک نیست. ارسطو در آن جا می گوید «دانشی هست که به هستی چونان هستی و اعراضِ ذاتی آن، به خودی خود، نگرش دارد» (1003 الف 23 – 22). ارسطو برای هستی چهار معنی قایل است: هستی بالعرض، هستی به معنای صادق بودن، هستی بالقوه و بالفعل و هم چنین هستی بر حسب اشکال مقولات. ارسطو سپس می گوید که پرسش هستی چیست؟...

صدرالمتألهین در روایت خود از اسفار چهارگانه اش انسانی را به تصویر می کشد که چون وجود او در حرکت و صیرورت است، هر آن، در مرتبۀ جدیدی از هستی به فعلیت می رسد. این نحوۀ وجود، مناسبات عمیقی را با هستی، برای انسان رقم می زند. در این نوشتار برآنیم آن مناسبات را تبیین کنیم. نخست، در مفهوم حرکت جوهری تأمل می کنیم؛ حرکتی که سراسر هستی مادی را دربرگرفته است و انسان نیز که مراتبی از وجودش مادی است، از این...

حکومت یک ضرورت طبیعی، شرعی و قانونی است. ازاین رو در مفروض توماس آکوئیناس توجه به یک دولت دینی تحت حاکمیت قانون الهی، مدلی مقبول است. فرضیّۀ او چنین است که نماد اقتدار سیاسی (حکومت) در اختیار شخص پادشاه و اقتدار دینی در اختیار کلیسا قرار دارد. پادشاه به عنوان نماد اقتدار سیاسی وظیفه دارد با تأمین سعادت دنیوی مقدمات لازم را برای رسیدن به سعادت اخروی که همان رسیدن به خداست، فراهم سازد. وی همچنین د...

هدف پژوهش حاضر تعیین ابعاد هستی شناسی مذهبی در گفتگوهای درون شخصی زوجین مذهبی برخوردار از رضایت زناشویی بالا بود. این مطالعه از نوع پژوهش های کیفی بود که با استفاده از مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته در 11 زوج (11 زن و 11 شوهر) مذهبی (مسلمان) برخوردار از سازگاری زناشویی بالا انجام گرفت. این زوجین به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و نمونه گیری تا جایی ادامه یافت که پاسخ های شرکت کنندگان به حالت...

وجود در فلسفه کانت به مفهومی مقولی بدل می‌شود که با انکار عینیت وجود به مثابه کمال، در یک چرخش ذهن‌گرایانه جدایی ذهن و عین را نتیجه می‌دهد. اما خارجیت وجود مبنایی است که نمی‌توان به آسانی از آن عبور کرد؛ هرچند با مشکل بساطت و غیریت، و تاریخی و فراتاریخی بودن مواجه است. مسئله این است که چگونه باید از تنگنای این تعارضات عبور کرد. با فرض قاعده فرعیه، می‌توان ضمن نقد سفسطه، به اثبات وجود به مثابه ا...

در این نوشته، به اجمال به رابطۀ انسان و هستی از منظر مارتین هَیدگر- به‌عنوان یکی از ژرف‌اندیش‌ترین متفکران معاصر- پرداخته شده است. هیدگر به به تقرب انسان و هستی معتقد است و تمام مشکلات آدمیان از دوران افلاطون تا عصر حاضر را در جدایی این دو از هم می‌داند. اگر رابطه انسان و هستی به شکل مطلوبی شکل گیرد، انسان به تمام قابلیت‌های ذاتی خود دست می‌یابد، تفکر رشد می‌کند و زبان در مسیر بیان حقیقت قرار می...