بررسی جایگاه متمایز آتش و تأثیر ژرف آن بر زندگی روزمره و تاریخ جوامع بشری، آن چنان که مد نظر گاستون باشلار و دیگر نظریه پردازان نقد مضمونی است مستلزم این است که از گستره های مختلف دانش مدد بجوییم. تاریخ، روانشناسی، جامعه شناسی، شاخه های مختلف علم فیزیک، قوم شناسی و مردم شناسی تاریخی، هر یک بخشی از این گستره هستند. مقالة حاضر بدون بهره گیری از همة این زمینه ها به این نکته می پردازد که آتش به صور...

عالم عرفان، عالم وحدت و یکرنگی است. صائب با اصل وحدت بخش عرفانی همه پدیده های هستی را با همه تناقض ها و اضدادش به زیبایی در کنار هم می نهد و کیفیت و حالت آن ها را در زندگی روزمره بشر به صورت زنده و نمادین بیان می کند. صائب در اشعار خود با به کارگیری نمادهای عرفانی و واژگان فنی صوفیه، صور خیال شاعرانه و مفاهیم ذهن گرایانه خود را به شکل هنری بیان می دارد. در حقیقت موضوع عرفان در شیوه شاعری او اصل...

این بحث به باز شناسی تشابهات کالبدی و ذهنی و مطابقت نمادهای موجود در باغ ایرانی، اسلامی با بهشت پرداخته و اجزاء آن را با توصیفات بهشت در قرآن مقایسه و بازبینی نموده است. از زمانی که آدم و حوا از بهشت برین رانده شدند همیشه آرزوی برگشت و سکونت در آن دیار باقی را داشته اند. دیار بی منتها، امن (حجر: 46 )، باقی (دخان: 56 ) که به پرهیزگاران در اسلام و ادیان دیگر وعده داده شده است. مسلمان ایرانی به دن...

واقعیت آن است که در زندگی ما مطالب عبرت آمیز زیاد ولی عبرت آموزی کم است. حقیقت عبرت، رفتن در گذشته و عبور کردن از آن و بر گرفتن چراغی از آن برای حال و آینده است. ملت بزرگ ایران در گذر ایام، وقایع تلخ و شیرین فراوانی را پشت سر گذاشته است که همگی آن ها قابلیت عبرت و پند آموزی دارند. آخرین بازمانده سلسله شاهنشاهی ایران در اوایل دهه پایانی سلطنت خویش به فکر تاجگذاری افتاد این جشن دیرهنگام بدون آنکه...

باورهای دینی و اسطوره ای در تاریخ تفکر همیشه سر منشأ بسیاری از حرکت های انسانی بوده است و همواره تحولات معرفتی و فکری بشر به نوعی به اسطوره و دین پیوند خورده است. در کنار آیین ها و باورهای دینی، هنر بهترین وسیله برای به تصویر کشیدن این تفکر دینی و اسطوره ای است. در هنر ادیان، برخی نقش ها و نمادها صرفاً تصویر نیستند، بلکه نماد یک حقیقت رمزی یا متعالی محسوب می شوند، هنر بودایی، مانند اغلب هنرهای د...

نشانه شناسی،دانش عمومی مطالعه نشانه ها، در سالهایمیانی دهه 60 در سد? بیستم بر پایه نظریات فردینان دو سوسور، زبان شناس سوئیسی، پدید آمد. پس از آن بزرگانی چون پیرس، بارت، اکو، متز و... آن را توسعه بخشیدند و امروزه یکی از شاخه های مهم در رشته های مختلف از جمله هنر است، قابل ذکر است که نشانه شناسی در ایران یک موضوع نو و تقریبا تازه است که هنوز در بسیاری از زمینه ها جای کار و تحقیق و بررسی دارد. ...

توجه و تعمق در نگاره ها، کشف نمادهای تصویری و بررسی رابطه ی میان روایت های ادبی و آنچه که در نسخ به عنوان نگاره ای برای متون ادبی به تصویر درآمده موجب دستیابی به نتایج بسیار در شناخت مبانی فکری عرفانی خواهد شد. چرا که عرفا از جمله جامی برای بیان حقایقی که از راه کشف و شهود به آن رسیده اند اغلب از زبان رمزی و نمادین سود جسته اند. در طول زمان این شکل از بیان نمادین در رابطه ی تنگاتنگ ادبیات و نگا...

تحولات سیاسی الجزایر در طول سال های بعد از جنگ دوم جهانی توجه بسیاری از تحلیلگران را به خود جلب کرده است. کشوری که که مبارزات استقلال خواهانه و ضد استعماری در اواسط قرن گذشته الهام بخش بسیاری از جنبش های آزادیبخش جهان بود در سال های پایانی قرن در معرض یکی از هولناک ترین خشونت ها و جنگ های داخلی قرار گرفت. تعارضات آنتاگونیستی میان نیروهای متخالف بدان درجه از وخامت رسیده بود که برای هریک دیگری به...

بسیاری از نقوش متن قالی حاوی اطلاعاتی نمادین هستند. در بین این نقوش، آنهایی که با الهام از طبیعت در فرش طراحی شده اند، معنای اسطوره ای وسیعی می یابند. شیر یکی از نقش هایی است که با اسطوره ها ارتباط دارد و با گذشت زمان، نماد بسیاری از ویژگی های بارز انسانی شده است (آیین مهر، میترائیسم، نماد سلطنت، شجاعت، قدرت و...). نقش شیر از مهم ترین عناصر صحنه های شکار، گرفت وگیر و طرح های حیوانی بوده؛ در آثا...