رخنمون های صخره ای، ترکیبی از صخره هایی به شکل انسان و حیوان، در دوره های مختلف در نگارگری ایران حضور داشته است. منشأ پیدایش این نقوش معلوم نیست و پژوهشگران فرضیات مختلفی را بیان کرده اند: مانند تأثیر هنر چین و مذهب تائو، تصوف و عرفان ایرانی، نیروهای خیر و شر در اسطوره های باستانی و الهام از صخره هایی به اشکال انسان و حیوان در طبیعت. از آن جا که طبیعت همواره در پیدایش تحولات هنری مردمان باستان ...

استفاده از نقوش و عناصر تزئینی در هنر اسلامی تأثیر کارکردی بسزایی در طراحی پوشاک معاصر دارد و بهره گیری از این گنجینه عظیم به منظور ایجاد پشتوانه¬ای فرهنگی هنری نه تنها لازم که ضروری است. در این پژوهش سعی بر آن است تا شاخصه تزئین در هنر اسلامی و قابلیت¬ کاربرد آن در پوشاک معاصر را مورد بررسی قرار داده و بستر مناسب احیای ارزش های جاودانه هنر اسلامی را فراهم سازد . شیوه تحقیق برای نیل به این هدف ...

مکتب فلزکاری موصل یکی از فعال ترین و برجسته ترین مکاتب فلزکاری در دورۀ اسلامی هم زمان با اواخر دورۀ سلجوقی و دورۀ ایلخانی است. به دلیل جایگاه ویژۀ هنر فلزکاری دوران اسلامی و جایگاه خاص مکتب فلزکاری موصل، پژوهش در مکتب فلزکاری موصل بر اساس شیوه ها و فنون ساخت و تزئین شکل ها و شکل زیباشناختی آثار ضروری به نظر می رسد. ازاین رو، این مقاله درصدد تبیین ویژگی های مکتب فلزکاری، فنون ساخت و تزئینات و مف...

فلات ایران مهد و زادگاه اصلی سفالینه های منقوش است. این سفالینه ها در دوره های مختلف از نظر شکل، تناسب، توازن و ابداع در لعاب دهی و تزئینات، بسیار ممتاز و بی نظیرند. تزئینات و نقوش ظروف سفالین به حدی متنوع و متعدد است که می توان آنها را به چند گروه تقسیم کرده و مورد بررسی قرار داد. نقش پرندگان نیز یکی از نقوش متداول سفالینه های ایران است. انسان از دیر باز به پرندگان علاقه داشت و آنان را عامل نز...

چکیده از بدو هستی تا کنون، از اساسی ترین تفکرات آدمی مسأله مرگ و جهان پس از مرگ بوده و در این ارتباط، سنگ مزار از دیر باز برای آدمیان از جایگاه خاصی برخوردار بوده است . در قبرستان تخت فولاد اصفهان که قدم بگذاریم، از مشاهیر و دانشمندان آرمیده در آن که بگذریم، این مکان حاوی گنجینه ای است از نقوش و تصاویری که ارزش قبرستان را دو چندان کرده است. در این تحقیق سعی گردیده به روش توصیفی تحلیلی از ط...

مکتب فلزکاری موصل یکی از فعال‌ترین و برجسته‌ترین مکاتب فلزکاری در دورۀ اسلامی هم‌زمان با اواخر دورۀ سلجوقی و دورۀ ایلخانی است. به دلیل جایگاه ویژۀ هنر فلزکاری دوران اسلامی و جایگاه خاص مکتب فلزکاری موصل، پژوهش در مکتب فلزکاری موصل بر اساس شیوه‌ها و فنون ساخت و تزئین شکل‌ها و شکل زیباشناختی آثار ضروری به نظر می‌رسد. ازاین‌رو، این مقاله درصدد تبیین ویژگی‌های مکتب فلزکاری، فنون ‌ساخت و تزئینات و م...

کوچ نشینان کرد خراسان شمالی که به دلیل زبان گفتاری شان به کرمانج مشهورند،ضمن برخورداری از بیشترین آمار جمعیتی نسبت به بقیه قومیت های استان،حجم زیادی از تولید دست بافته ها را به خود اختصاص داده اند ولی تا کنون پژوهشی به طور مستقیم در این زمینه صورت نگرفته است. در این تحقیق طرح ها و نقوش اصیل مورد استفاده این اقوام و مفهوم نقوش به کار رفته در این بافته ها بررسی شده است.هدف کلیشناخت عوامل موثر بر ...

پارچه­بافی ازجنبه کاربردهای فراوانی که در میان تمامی اقشار جامعه دارد، یکی از پیشروترین و گسترده­ترین صنایع در بین کشورهای مسلمان، از جمله ایران و هند به­شمار می­رود. به­همین دلیل سده­های نهم تا یازدهم هجری­قمری - پانزدهم تا هفدهم­میلادی از نظر پیشرفت و گسترش هنر پارچه­بافی صفوی و گورکانی با اهمیت است. این دو با داشتن ارتباط فرهنگی و هنری در سده­های پیشین، به­ویژه در زمان حکومت­صفویه، تاثیرات ب...

میان اقوام و فرهنگ‌ها، برخی اعداد اهمیت ویژه‌ای دارند و به نظر می‌رسد که عدد چهار در فرهنگ و هنر ایران به‌ویژه هنر سفالگری، از اولویتی خاص برخوردار است. سفالگران با منقوش‌کردن سفالینه ها، از آن‌ها به عنوان جایگاهی برای بیان افکار، عواطف و تجسم باورهای خود بهره می‌گرفته‌اند. با بررسی سفالینه‌های پیش از تاریخ در ایران، به نقوشی برمی‌خوریم که بر پایۀ تقسیمات چهارگانه تصویر شده‌اند. پژوهش حاضر به ا...

یکی از سنت‌های تشکیلاتی در مصر عصر ممالیک استفاده گسترده از نشان‌های مصور (رنک، جمع آن رنوک) با نقوش مختلف حیوانات، گیاهان و اشیاء بود. این مقاله به این پرسش اصلی پرداخته است که  از میان نقوش حیوانی متداول در نشان‌های تشکیلاتی ممالیک، نقش شیر در چه مواضعی و برای چه کسانی و به چه منظوری استفاده می‌شده است؟ در این پژوهش تلاش شده است در گام نخست، موارد متعدد کاربرد نقش شیر، احصاء و سپس به منظور در...