هدف اصلی این مقاله کاربرد رویکرد تحلیل متنی رولان بارت، اندیشمند فرانسوی، برای بررسی و نقد نمایشنامه فیزیکدانها، اثر فریدریش دورنمات است. این نوع از تحلیل در قالب تحلیل رمزگانی صورت می¬گیرد که در پنج دسته از سوی بارت تقسیم¬بندی شده¬اند. این رمزگان¬ها عبارتند از رمزگان هرمنوتیک یا معمایی که در پی معماهای متن هستند، رمزگان پروآیرتیک که مرتبط با پی¬رفت¬های روایت است، رمزگان نمادین که در تقابل¬های ...

چکیده فارسی بررسی ترجمھ اشعار رابرت فراست بھ فارسی با تاکید بر دیدگاه ھرمنیوتیکی پل ریکور پل ریکور از مھمترین نظریھ پردازان ھرمنوتیک ادبی در پایان قرن بیستم ، معنا را کانون اصلی ھرمنوتیک می داند گرچھ بھ اعتقاد وی معنا ھمواره مستقیم نیست. ریکور، ھرمنوتیک را ھنر رمزگشایی از معنای غیر مستقیم می داند و تاکید می کند کھ نیاز بھ تفسیر بھ ویژه در ھنگام مواجھھ با چندمعنایی درنمادھا احساس می شود. در...

حدیث فرقه ناجیه یکی از بحث برانگیزترین احادیث در طول تاریخ حیات دین مبین اسلام، با موضوعیت کلام و فرق است؛ زیرا موضع‌‌گیریهای متفاوت و بعضاً متضادی در قبال آن صورت گرفته است. در این تحقیق، به این حدیث، مصداقها، نقاط ضعف، و موضع‌‌گیریهایی که ارباب علم کلام در خصوص آن داشته‌‌اند، پرداخته می‌‌شود. در ادامه ضمن نقد عقلانی محتوای حدیث، بیان می‌‌شود که نمی‌‌توان بر پایه چنین حدیثی، شروع به شمارش فرق ا...

تحلیل گفتمان انتقادی تحوّلی در ساختار نقد بین­رشته­ای است. پرچم­دار آن فِرکلاف با نگرشی ساختارمدار سعی در برملا ساختن زوایای پنهان متون دارد. هدف الگوی مذکور بازخوانی قدرت و ایدئولوژی برخاسته از آن در تولید هر متنی است. با اتکا بر مراحل سه‌گانة فرکلاف می­توان به عوامل مؤثر اجتماعی در آفرینش جهان‌بینی نویسنده دست یافت؛ مؤلفه­ هایی که از آن­ها به­عنوان پیش­فرضِ تولید متن نام برده­شده­است بر این اساس...

این مقاله با رویکردی تحلیلی - انتقادی در باره یک کتاب دانشگاهی به نگارش درآمده است. اثری جامعه­شناسانه که به عنوان یک متن کمک درسی برای آشنایی دانشجویان رشته های مختلف علوم اجتماعی و علوم سیاسی در ایران و جهان با سیر تحول جریان روشنفکری در ایران معاصر به رشته تحریر درآمده است. بر این اساس، نگارنده مقاله ابعاد مختلف شکلی،­ روشی، نظری و محتوای علمی کتاب را در بوته نقد و محک آزمون نهاده است تا میز...

در برخی منابع روایی شیعه و اهل سنت احادیثی با موضوع «عدم سایه برای پیامبر و ائمه معصوم» به چشم می‌خورد. محدثان و مؤلفانی که این احادیث را پذیرفته‌اند، این ویژگی را معجزه‌ای از سوی ذوات مقدس معصومان دانسته‌اند؛ اما در مقابل، بیشتر اندیشمندان در برخورد با این گروه از روایات سکوت کرده‌اند و یا با عدم ذکر این روایات در کتاب‌های خود، به صورت تلویحی ضعفی متوجه آن دانسته‌اند. در یک نگاه کلی، بیشتر ...

این مقاله با رویکردی انتقادی در باره کتاب تاریخ اندیشه سیاسی در اسلام نوشته شده است. اثری که مرجع محققان و دانشجویان رشته­های تاریخ و علوم سیاسی است. نگارنده مقاله ابعاد شکلی،­ روشی، نظری و محتوای علمی کتاب را معرفی و آنها را در بوته نقد نهاده است تا میزان شایستگی تخصصی آن را برای مطالعه و تدریس درس اندیشه سیاسی در اسلام و ایران مشخص نموده و عیار آن را برای مخاطبان دانشگاهی روشن کند. این کتاب د...

یکی از اشکالات عمده در حوزه نقد ادبی امروز ایران، بی ­شک نبود ­اتفاق ­آرا بر سر استفاده از اصطلاحات است. نقیضه که به­ نظر­می ­آید اصطلاحی پذیرفته ­شده در برابر پارودی است، در پژوهش­های مختلف با اصطلاحات گوناگونی نام­ برده­می ­شود که گاه هیچ ارتباطی به نقیضه ندارد. از سوی دیگر، اصطلاحات مهمی چون پاستیش و گروتسک و ارتباط آنها با پارودی نادیده انگاشته ­شده ­است. مقاله پیش­ رو، تلاش در جهت بررسی تط...

نظریه های بینامتنیت با نام یولیاکریستوا در قرن بیستم شکل گرفت. رویکرد این نظریه در تقابل با نقد منابع مطرح شد. قبل از کریستوا شخصیت های دیگری در پیشابینامتنیت چون میخائیل باختین با آرای گفت گومندی و چند صدایی (polyphony) با رویکردی نوین در نظریه و نقد ادبی و هنری مطالبی را طرح کرده بودند. در حوزۀ بینامتنیت هم نظریه های فردینان دوسوسور و چالز سندرس پیرس کم و بیش مورد توجه قرار گرفت ولی تمام نظری...