چکیده: در ارتباط با قرآن کریم، دانشی به نام علوم قرآنی شکل گرفته است که برخی از قرآن پژوهان در کتاب های مستقل بدان پرداخته اند، از جمله سید محمدباقر صدر در کتاب «المدرسه القرآنیه»، محمدهادی معرفت در کتاب «التمهید» از این علوم بحث کرده اند. از دیدگاه شهید صدر، وحی ارتباطی است مرموز و پنهان از درک و احساس دیگران که بین خدا و پیامبر صورت می گیرد؛ و وحی قرآنی دارای نزول دفعی در ماه رمضان و نزول تد...

 تفسیر فی ظلال القرآن، مهم ترین اثر سید قطب و بیانگر نبوغ و قدرت فکری این نابغه فرزانه است. این تفسیر در میان تفاسیر قرآن کریم رویکردی سیاسی، اجتماعی، حماسی و تربیتی دارد  و مولف آن مفسری متجدد و روش تفسیری او نوین است. آشنایی مفسر با علل و اسباب نزول آیات به وی این امکان را می دهد که پیام ژرف و تفسیر واقعی آیه را دریابد و برداشت های تفسیری خویش را با شرایط و زمینه های نزول هماهنگ سازد. تفسیر آ...

علامه طباطبایی(رحمة ا... علیه) از مفسران بزرگ شیعه، روایات ترتیب نزول را غیرقابل اعتماد می داند و معتقد است که باید از طریق اجتهاد و توجه به سیاق به ترتیب نزول آیات و سور قرآن دست یافت. ولی آیا در مقام عمل، مطابق با تئوری خود عمل کرده است؟ البته روایات ترتیب نزول از منابع قابل توجه در تعیین ترتیب نزول آیات و سور قرآن اند. برخی از مفسران برای تعیین ترتیب صرفاً به این روایات توجه دارند؛ ولی عده ای...

سوره نصر در دیدگاه اندیشمندان علوم قرآنی به آخرین سوره‌ی قرآن مشهور است. روایات فراوان مبنی بر آخر مانزل بودن این سوره و نزول آن در آستانه‌ی رحلت پیامبر(ص) نیز مؤیدِ این دیدگاه مشهور است. از دیگرسو مورخان نزول سوره نصر را پس از فتح مکه گزارش کرده‌اند که این دیدگاه نیز با روایات فراوانی که از نزول سوره نصر در فتح مکه یا دو سال پیش از رحلت پیامبر(ص) خبر می‌دهند، تقویت می‌گردد. مؤیدات هریک از دو دی...

قرآن مهمترین واصلی ترین کتاب هدایت بشر است ولازمه بهرمندی از این کتاب آسمانی ،فهم وشناخت آن است. تفسیر قرآن بر مبنای تاریخ نزول بهترین روش برای ارائه تفسیر روشن و درست یک متن زمانمند می باشد و امکان فهم زنده و روز آمد و قابل انطباق قرآن بر موضوعات مختلف را فراهم می کند. اگر بخواهیم در هر عصری در جوامع انسانی تحولات سازنده ومهمی پدید آوریم بایستی از روش ترتیب نزولی بهره جوید .در این نوشتار به آی...

اطلاع از سبب نزول آیات، مفسر را در تفسیر دقیق آیات، اطلاع از مصادیق آن، آشنایی با ناسخ و منسوخ و عام و خاص آیات و ... یاری می دهد. اما از آنجا که روایاتِ حاوی سبب نزول، مانند سایر اسناد تاریخی دستخوش تغییر و تبدیل در گذر زمان شده اند، نیاز به بررسی دقیق و تأیید صحت از نظر متن و سند و نیز تناسب و هماهنگی با آیه مربوطه دارند. در این تحقیق صحت و سقم روایات سبب نزولی که در تفسیر «مجمع البیان» از مرح...

کار روایی است، و این امر اجتناب ناپذیر است. از آنجایی که شناخت اسباب نزول دارای اهمیت فراوانی است، از جمله به فهم آیات قرآن کریم کمک شایانی می کند، و همچنین در شناخت احکام دین و تشریع موثر است. بنابراین یکی از علومی که مفسر باید نسبت به آن آگاه باشد علم اسباب نزول است، تا در زمینه تفسیر آیات دچار لغزش و اشتباه نشود.

نقش موثر ]سیاق[ در کشف مراد واقعی سخن، مورد تأیید عقل و عرف می باشد. برای رسیدن به مفاهیم بلند قرآن نیز که کلام الهی است، تأمّل در قبل و بعد آیه و توجّه به روند کلی کلام یعنی سیاق امری اجتناب ناپذیر است، به طوری که فهم معنای آیه بدون توجّه به ]سیاق[، سبب دورشدن از معنای واقعی آن می گردد. همچنین مفسران و قرآن پژوهان به ]اسباب نزول[ و جایگاه آن در فهم قرآن توجه داشته اند، گرچه در اعتباردهی و کاربرد ...

از دیدگاه ملاصدرا، همه ی موجودات، معلول خدا هستند و دوباره به سوی خدا باز می گردند پس همه ی موجودات، معاد دارند. او قیامت را باطن دنیا دانسته و معتقد است معاد انسان به اعمال او در این دنیا وابسته است. او مشاعر انسان را متناظر با عوالم وجودی می داند انسان به هر یک از آن ها توجه کند با آن محشور خواهد شد. ملاصدرا معتقد است همان گونه که انسان در دنیا جسم دارد بعد از دنیا هم جسم خواهد داشت با این ت...

مسئله ی مقدارمرزی واولیه برای یک معادله ی ویسکوالاستیک باجملات میرایی ومنبع غیرخطی بردامنه یی کراندار درنظرگرفته شده است. نزولی بودن انرژی جواب این مسئله تحت شرایطی روی تابع سکون وداده ی اولیه بحث شده است.