فرضیات بی شماری که در رابطه با طبیعت و ساختار زبان به خصوص چگونگی تعامل میان واژگان و نحو پیشنهاد شده اند، فرد را با مسئله بظاهر غیر قابل حلی مواجه می سازند. فرضیات متنوع ساختارگرایانه وضعیت دوگانه ای را به وجود آورده است: از یکسو میتوان شاهد فرضیاتی از جمله: فرضیه صرفاً ساختاری هریس بود که نقش بسیار حساس واژگان را به عنوان عنصر کلیدی فراگیری زبان نادیده انگاشته دانش مقولات ذهنی واژگانی را مجزا ...

در این پژوهش عنوان سازی در انگلیسی و فارسی مورد بررسی و مقابله قرار گرفته است . ساختهای مورد بررسی عبارتند از : پیش نشینی، ارتقا، مجهول و شکافدار. مطالعه این ساختهادر چهارچوب دیدگاه توزیع اطلاعات و در سه سطح نحو، معناشناسی و منظور شناسی صورت گرفته است . بدین منظورده نمایشنامه فارسی و ده نمایشنامه انگلیسی که دارای موضوع، مضمون و سبک ادبی مشترک بودند مورد بررسی قرار گرفتند. یافته های مربوط به قرا...

یکی از مهم‏ترین متون ادب فارسی که از دیرباز تاکنون توجه بسیاری از محققان و پژوهشگران را به خود جلب نموده، کتاب کلیله و دمنه است. به دلیل ترجمه این کتاب در دوره‏های مختلف مترجمان برحسب ذوق خویش و در گذر زمان دخل و تصرّف‏هایی در آن پدید آورده‏اند. یکی از مشهورترین ترجمه‏های فارسی این کتاب ترجمه ابوالمعالی نصراللّه منشی و تنها ترجمه عربی آن متعلق به ابن‏مقفّع است. تفاوت در عناصر داستان از جمله؛ شیوه‏...

در این پژوهش توالی اجزای جمله و گروهها در فارسی و ترکی آذری مورد بررسی و مقابله قرار گرفته است. ساختارهای مورد بررسی عبارتند از: جملات ساده (از قبیل جملات خبری، پرسشی، امری و عاطفی) و عبارات (از قبیل گروههای اسمی، فعلی، وصفی و قیدی). بررسی تقابل های ساختاری هدف این مطالعه را تشکیل می دهد؛ همچنین تبیین و تعیین اشتباهات احتمالی منتج از بررسی مقابله ای جنبه های مختلف نحو فارسی و ترکی در چارچوب ا...

مقولة فعل مرکب در زبان فارسی در دهه های اخیر مورد توجه و توصیف بسیاری از دستورنویسان و زبان شناسان ایرانی و غیر ایرانی با رویکردهای مختلف و در حوزه های گوناگون نحو، ساختواژه و به شکلی محدود در معنی ‍شناسی قرار گرفته است. با این وجود، معنی این افعال بر مبنای معنی شناسی شناختی چندان مورد بررسی قرار نگرفته است. این مقاله با هدف بررسی چندمعنایی فعل سبک«زدن» بر مبنای نظریة «معنی شناسی واژگانی شناختی...

در فرهنگ عامیانه گاهی این تمایل وجود دارد که گویشوران در میان خود به گونه ای سخن بگویند تا بیگانگان به راز و رمزشان پی نبرند. از این رو، برخی از خرده­فرهنگ­های محلی یا گروه های اجتماعی درصدد ساخت زبان رمزی1 (لوترا) برمی آیند تا از آن در میان گروه خود استفاده کنند. این زبان رمزی بیشتر بر پایۀ گویش غالب و رایج در هر منطقه ساخته می شود، قواعد صرف و نحو آن بر اساس همان گویش یا شبیه آن است و فرمول­ه...

فارسی نو بازمانده فارسی دری، فارسی دری بازمانده فارسی میانه زرتشتی است و از جهت آوایی و واژگانی و صرف و نحو شباهت بسیاری به آن دارد. در واقع می توانیم انعکاس این زبان را درزبان فارسی نو مشاهده کنیم. اهمیت فارسی میانه زرتشتی در تنوع زیاد آثار باقی مانده است؛ از دیرباز متون پهلوی همواره به عنوان منابع بسیار مهم و ارزنده برجای مانده ایرانی مورد توجه زبانشناسان و تاریخ نویسان و محققان در زمینه ادبی...

از آنجا که زبان نمی تواند صورت ثابت و یگانه ای داشته باشد و همواره به تبع دگرگونی ها و تحولات جامعه دستخوش تغییراتی می گردد، در هردوره ای از تاریخ ویژگی ها و مختصاتی پیدا می کند که شکل آن را از زبان دوره ی قبل از آن متمایز می سازد. زبان فارسی نیز دنباله ی طبیعی و تحول یافته ی زبان فارسی میانه است و فارسی میانه نیز خود صورت بازمانده ی فارسی باستان است. آنچه در بررسی تاریخ زبان فارسی بسیار چشمگیر...

سبک‌شناسی آثار گذشتگان موجب به دست آوردن درک بهتری از آن آثار و زبان به‌کاررفته در آن خواهد شد. تاریخ بلعمی یکی از قدیمی‌ترین کتاب‌‌‌‌ها به زبان دری است که تا امروز از دستبرد حوادث مصون مانده است. این کتاب بیشتر در زمینۀ استفاده‌‌‌های تاریخی کانون توجه بوده است. از این رو‌‌‌‌‌،‌‌‌‌‌ در این مقاله‌‌‌‌‌،‌‌‌‌‌ واکاوی زبان نویسنده هدف اصلی قرار گرفته و بدین منظور‌‌‌‌‌،‌‌‌‌‌ ابتدا به سبک دوره و سپس ب...

واژگان و ادواتی در قرآن کریم وجود دارند که تنوّع نحوی آن ها ، در فرایند برگردانشان به زبان فارسی ، مستلزم توجّه شایانی به نحو  یا دستور زبان عربی است . گاه عدم تشخیص نوع این  ادوات و ترجمۀ صحیح آن ها با توجّه به مقتضیات زبان مقصد، مترجمان را دچار لغزش کرده است. در این میان، ادوات استیناف از جایگاه خاصّی برخوردار است . جستار حاضر می کوشد تا بازگردان برخی از ادوات استیناف (واو، فاء، حتّی، لکن و بل) را...