با مطالعه‌ی تاریخ گذشتگان و توجه به زندگی امروز جهانیان، به نظر می‌رسد که یکی از نیازهای همیشگی انسان،‌ پای‌بندی به امور اخلاقی‌ست. این پای‌بندی به اخلاق پسندیده، هم می‌تواند در تکوین شخصیت هر فرد و ایجاد تعادل وجودی خودش مؤثر باشد و هم در پیوند میان انسان‌ها و جوامع انسانی نقش مهمی داشته باشد.توجه به اخلاق پسندیده و اصلاح ناهنجاری‌های اخلاقی‌، همیشه مورد توجه دانشمندان و شاعران فارسی زبان بوده...

چکیده ندارد.

مبالغه و اقسام آن یکی از مهم ترین ابزارهای بلاغت است که برای آشنایی زدایی در متون ادبی - هنری کاربرد فراوان دارد. این شگرد ادبی باعث می شود که کلام مخیّل و تصویری شود و از صورت مستقیم و یک بعدی به صورت غیر مستقیم و چند بعدی درآید. یکی از مهم ترین موارد کاربرد مبالغه و اقسام آن در متون حماسی و غنایی می باشد. سرایندگان در متون غنایی به ویژه مثنوی های عاشقانه برای مدح و توصیف معشوق و زیبایی های وی ...

در این رساله ابتدا نسخه خطّی «اسرار الاولیاء» که شامل مجموعه ملفوظات شیخ فرید الدّین شکر گنج( 664-569 ق)، از عارفان بزرگ چشتیّ? هند در سده های ششم و هفتم، می باشد و به دست یکی از شاگردانش به نام بدر الدّین اسحاق دهلوی (وفات 690 ق) گردآوری و نگاشته شده، معرّفی شده و ویژگی های سبکی و محتوایی کتاب مورد بررسی قرار گرفته است. سپس با استفاده از 3 نسخه دیگر، که در مقدّمه معرّفی شده اند، به تصحیح کتاب پرداخته...

این مقاله قصد آن دارد که بخشی از معانی مختلف واژۀ «فرش» را در اشعار «عطّار نیشابوری»، «صائب تبریزی» و «بیدل دهلوی» مورد بررسی قرار دهد و نیز به این پرسش پاسخ دهد که چرا از بین تمامی شاعران بعد از اسلام در ایران، این سه شاعر از اهمیّت بیشتری برای این پژوهش برخوردارند و چگونه زمینه و زمانۀ حیات شان بر نظام شعرسرایی و همچنین گزینش واژگان شان (که در اینجا منحصراً مراد، واژۀ فرش است) تأثیرگذار بوده است...

در این پژوهش سعی شده است با بررسی سه نمونه از آیات قرآن کریم در باب «عدل الهی»، «امامت» و «وضو» از دیدگاه سه مترجم اهل سنت یعنی ابوالفضل رشید الدین میبدی، شاه ولی الله دهلوی و نجم الدین محمد نسفی و سه ترجمه معاصر شیعه یعنی ترجمه آیت الله مکارم شیرازی، ترجمه مهدی الهی قمشه‌ای و ترجمه فولادوند، چگونگی تأثیرگذاری پیش‌فرض‌های عقیدتی بر ...

شعر، فرو ریختن و شکستن قواعد زبان متعارف و رسیدن به هنجارهای فراتر و حتی گریختن از آن است با این هدف که تاثیر کلام افزون‌تر و پایدارتر گردد. نقش شعر در واقع انتقال تجربه از طریق فراهم نمودن شگردهای غیر منتظره است و برجسته‌سازی یکی از این شگردهاست که هدف آن به کارگیری عناصر زبان به صورتی است که شیوه بیان آن برای مخاطب جلب نظر کند و در او انفعال عاطفی یا عقلی برانگیزد. بیدل دهلوی از شاعرانی است ک...

آشنایی با عرفان  بیدل دهلوی یکی از مهم ترین مقوله‌های نزدیک شدن  به اندیشه‌های عرفانی وی است. یکی از این اندیشه‌ها که  مسألهء «فنا» می‌باشد  بارها  در شعر بیدل آمده است. فانی شدن در دریای بی کران حقیقت و در سیر و سلوک عارفانه اهمّیت والایی دارد. از نظر بیدل، عارف در سیر و سلوک عرفانی به سمت فنا در حرکت است . نهایت عرفان ، فانی شدن در خداست. اهمیت فنا تا حدی است که به یکی از اساسی ترین مسائل عرفا...

دربارۀ میرزا عبدالقادر بیدل تحقیقات زیادی در کشورهای گوناگون انجام ‌شده؛ اما درمورد مشترکات و روابط ایجادی او با آثار باقی‌ماندۀ سردفتر ادبیات فارسی تاجیکی، رودکی، پژوهشی صورت نگرفته است. همچنین، دربارۀ ابوعبدالله رودکی سمرقندی تحقیقات فراوانی در کشورهای فارسی‌زبان و خارج از آن انجام شده است. هرچند درمورد پیروی شعرای فارسی‌زبان از اشعار رودکی مقالات متعددی چاپ شده، دربارۀ اثرپذیری بیدل از او، م...

حسامیزی ـ آمیختن ویژگی‌های دو حس از حواس پنج‌گـانۀ ظاهـری ـ از صور خیالی است که در ادبیات فارسی سابقۀ کاربرد طولانی دارد، اما نام‌گذاری و رواج آن به دورۀ معاصر برمی‌گردد. در این مثال پس از ذکر تعاریف و معرفی پیشینۀ کاربرد حسامیزی، دربارۀ ساختار بلاغی و شکل دستوری آن مطالبی آمده و سپس انواع حسامیزی در غزلیات بیدل دهلوی از نظر ترکیب ویژگی‌های حواس با یکدیگر - که شامل نُه گونه است- ارائه شده و سران...